دشمنی طالبان با مولانا؛ نور عشق با خشونت خاموش نمی‌شود

دسته: تحلیل, فرهنگ, هویت
نویسنده: فریدون حامد
1402/09/01
1:02 ب.ظ
بازدید: 47

پایگاه خبری تحلیلی روایت : اما فراموش نکنیم که این اولین بار نیست که گروه‌های افراطی و خشونت‌باور، با مولانا و زبان او دشمنی می‌کنند. این حسادت‌ها و خشونت‌ها در زمان حیات مولانا نیز وجود داشت. نقل است که مولانا چندین بار، در حین سرودن مثنوی، مورد تاخت و تازهای حسودان واقع شد و با صریح‌ترین و تندترین الفاظ به آنها پاسخ گفت. یکی از طعنه‌های که در آن زمان به مولانا وارد شد، از سوی یکی از مدارس افراطی آن زمان بود.

در تاریخ تصوف خراسانی ما، عرفان اسلامی شامل دو دوره می‌شود؛ یکی دوره عرفان خائفانه است و دیگری دوره عرفان عاشقانه. عرفان حائفانه را غزالی به اوج رساند و عرفان عاشقانه با مولانای بلخی به اوج رسید. شمس تبریزی که تاثیر بزرگی بر تحول زندگی مولانا داشت، به او درس عشق آموخت و مولانای پس از دیدار شمس، از یک واعظ و مدرس، به یک عارفِ عاشق تبدیل شد. اگر شناختی اندکی از مولانا داشته باشیم، می‌دانیم که او در سراسر آثارش، تعلیم “عشق‌ورزیدن” می‌دهد. پیام و کلام مولانا برای مخاطبان امروزی‌اش نیز اینست که با عشق زندگی کنند، با عشق عبادت کنند و در عشق بمیرند؛ چنانچه خودش نیز تا پایان عمر عاشق ماند و در آخرین لحظه‌ی حیاتش گفت:
در خواب دوش پیری در کوی عشق دیدم
با دست اشارتم کرد که عزم سوی ما کن
خدا در نزد مولانا، معشوق دوست‌داشتنی است؛ موجودی که باید با او محبت کرد و عشق ورزید.

دیروز خبری در رسانه‌ها منتشر که گروه طالبان نگاره‌ی مولانا را در بلخ تخریب کرده‌اند. این خبر، چندان جای تعجب ندارد؛ چون از گروه طالبان، انتظاری بیشتر ازین نیز می‌رود. گروهی که با کشتار و انفجار و انتحار بزرگ شده‌اند و خشونت در ذات و سرشت آنها فرو شده است، دشمنی کردن و خشونت ورزیدن با زبان مولانا و نگاره‌ی او، جای تعجب ندارد. برای گروهی که انتحار و کشتن، بزرگترین افتخار است، چطور می‌تواند با عشق و عاطفه آشتی داشته باشد و با مولانا و زبان او دشمنی نورزند؟

اما فراموش نکنیم که این اولین بار نیست که گروه‌های افراطی و خشونت‌باور، با مولانا و زبان او دشمنی می‌کنند. این حسادت‌ها و خشونت‌ها در زمان حیات مولانا نیز وجود داشت. نقل است که مولانا چندین بار، در حین سرودن مثنوی، مورد تاخت و تازهای حسودان واقع شد و با صریح‌ترین و تندترین الفاظ به آنها پاسخ گفت. یکی از طعنه‌های که در آن زمان به مولانا وارد شد، از سوی یکی از مدارس افراطی آن زمان بود. مولانا در پاسخ به آنها گفته بود:
خربطی ناگاه از خر خانه‌ای
سر برون آورد چون طعانه‌ی
کاین سخن پست است، یعنی مثنوی
قصه‌ی پیامبر است و پیروی

همچنین بخوانید: افغانستان از کودتای ۷ ثور تا پیروزی ۸ ثور و لشکر کشی امریکا

القصه اینکه، امروز نیز “خربطانی” از خرخانه‌های پشاور و پاکستان سر برون آورده‌اند و دوباره به مولانا و زبان او می‌تازند. ولی فراموش کرده‌اند که مولانا و زبان او، چنان بزرگ و قوی و مستحکم است که با این طعنه‌ها و خصومت‌ها، نه تنها تخریب نمی‌شود، بلکه بیشتر جان می‌گیرد و ریشه می‌دواند.
چطور می‌شود نور عشقی که در نیمی از جهان تابیده‌است، را با این طعنه‌ها و خشونت‌ها خاموش کرد؟ هفتصد سال است که این نور عشق، نه تنها شرق و آسیای میانه را روشن می‌کند؛ بلکه با ترجمه‌ای آثار و تفسیر افکار او از سوی دوستداران غربی‌‌اش، در تمام جهان تابیده است.

نوشته های مرتبط :