دهقان؛ موجودی فراموش‌شده در افغانستان

دسته: اقتصادی, تحلیل
نویسنده: تحریریه روایت
1402/01/02
1:08 ب.ظ
بازدید: 54

دوم حمل را در افغانستان روز دهقان نیز می‌نامند. از این روز در افغانستان همیشه با برگزاری همایش‌های رسمی و غرس نهال در برخی مناطق بزرگ‌داشت می‌شود.

بر بنیاد آماری که وزارت زراعت افغانستان در سال‌های گذشته ارائه کرده است، ۸۰ درصد مردم ما به کشاورزی و مال‌داری اشتغال دارند و ۳۱ درصد از درآمد ملی ما از پیشه دهقانی به دست می‌آید.

در حالی که پیشه‌ی دهقانی یکی از منابع اصلی درآمد ملی افغانستان می‌باشد، اما قشر دهقان یکی از اقشارِ فراموش‌شده‌ی عرصه‌ی سیاست کشور است. من در بیست سال گذشته و امروز نیز هیچ حزب سیاسی و یا تشکل صنفی را ندیده‌ام که به دفاع از حقوق دهقان و کارگر اهتمام ورزیده باشد. در بیست سال گذشته که وضعیت ما معلوم‌دار بود و دنیا چنان ما را سرگرم مسایل پیش‌‌پاافتاده نموده بود که فرصت اندیشیدن به دهقان را نداشتیم. من هر باری که به بیست سال گذشته نگاه می‌کنم حرف‌های جورج ارول در رمان ۱۹۸۴ در باره‌ی چگونگی سیاست‌زدایی یادم می‌آید.
جورج ارول در رمان ۱۹۸۴، از سرزمینی صحبت می‌کند که مردمان آن، به آسانی از طریق فروداشت فرهنگی و ساده کردن مفاهیم و امور، سیاست‌زدایی می‌شوند، و حتا از فکر درخواست سهم عادلانه از ارباب قدرت، بازداشته می‌شوند.
او در مورد کارویژه‌های وزارت حقیقت آن سرزمین که وظیفه‌اش سرگرم نمودن مردم می‌باشد، می‌گوید: «در این‌جا روزنامه‌های بی‌ارزشی تولید می‌شد که که تقریباً دربردارنده‌ی چیزی نبود جز ورزش، جرم و جنایت، طالع‌بینی، داستان‌های کوتاه و هیجان‌آور پنج سنتی، فیلم‌های که سکس از سر و روی شان می‌بارید و ترانه‌های احساسی که همگی به وسیله‌ی ابزار ماشینی بر روی گونه‌ی خاصی از شهر فرنگ، با نام تصنیف‌گر، تنظیم می‌شدند. حتا مجموعه‌ی کاملی از زیربخش‌ها هم وجود داشت؛ مثلاً پورنوسک که مسوول تولید پست‌ترین شکل تولید هرزه‌نگاری بود».
جامعه‌ی را که جورج ارول توصیف می‌کند، بی‌شباهت به جامعه‌ی مان در بیست سال گذشته نیست. در بیست سال گذشته هم جامعه جهانی و هم گروه‌های مافیایی فعال در افغانستان، با الگوگیری از این تجربه، تلاش نمودند تا رسانه‌هایی را ایجاد کنند که با راه‌اندازی برنامه‌هایی مانند گنجینه و شبخند، نشر و پخش فیلم‌ها و سریال‌های هندی و ترکی و موسیقی پاپ، جوانان را سرگرم نگهداشته و از اندیشیدن جدی و تفکر انتقادی پیرامون مسایل مهم و سرنوشت‌ساز جامعه بازداشته و آن‌ها مصروف چیزهای بیهوده نمایند.
ما در طول آن سال‌ها هرگز به امور بنیادی مانند حق دهقان و مبارزه طبقاتی فکر نکردیم. بلکه همه‌ی هم و غم ما را مسایل قومی تشکیل می‌داد. این درست است که حل مسأله ملی و مناسبات تباری در افغانستان یکی از اولویت‌های ما است، اما این امر نباید به بهایی فراموشی درد و رنج کودکان خیابانی، دهقانان، اقشار فقیر و تهی‌دست و ۲۸ میلیون انسانی که در فقر زندگی می‌کنند، تمام شود. ما نباید هم‌صدا با فون هایک بگوییم که عدالت اجتماعی سرابی بیش نیست، بل باید به تفکر ویتگنشتاین نزدیک شویم که می‌گفت: « ممکن نیست هیچ فریاد درد و رنجی، از فریاد یک انسان شدیدتر باشد. یا ممکن نیست هیچ درد و رنجی شدیدتر از درد و رنج یک انسان واحد باشد. ممکن نیست کل سیاره زمین، بیش از یک روح واحد درد و رنج بکشد. هرکس مرکز جهان خویشتن است». یعنی داشتن این احساس که وظیفه و مسوولیت من است که بشوم صدای آن دیگران؛ صدای کودکان خیابانی، اقشار فقیر و تهی‌دست و آن ۲۸ میلیون انسانی فقیر.

همچنین بخوانید: افغانستان از کودتای ۷ ثور تا پیروزی ۸ ثور و لشکر کشی امریکا

نوشته های مرتبط :