خوش‌بینی مخالفان طالبان برای مذاکرت؛ آیا خبری در راه است؟

دسته: تحلیل
نویسنده: غلام رضا سادات
1403/07/21
10:59 ق.ظ
بازدید: 42

پایگاه خبری تحلیلی روایت : روز گذشته خبری را به نقل از الماس زاهد، رئیس کمیته صلح شورای عالی مقاومت ملی برای نجات افغانستان، منتشر کردند و این‌که گویا این شورا پس از نشست‌های متعدد با طالبان به صلح در افغانستان امیدوار شده است. آقای زاهد گفته است جامعه جهانی و ایالات متحده از گفت‌وگوهای این شورا با طالبان آگاهی داشته و نتایج این مذاکرات تا سه ماه آینده معلوم خواهد شد.

روز گذشته خبری را به نقل از الماس زاهد، رئیس کمیته صلح شورای عالی مقاومت ملی برای نجات افغانستان، منتشر کردند و این‌که گویا این شورا پس از نشست‌های متعدد با طالبان به صلح در افغانستان امیدوار شده است.
آقای زاهد گفته است جامعه جهانی و ایالات متحده از گفت‌وگوهای این شورا با طالبان آگاهی داشته و نتایج این مذاکرات تا سه ماه آینده معلوم خواهد شد.
با این حال صحبت‌های آقای زاهد ضمن این‌که امیدواری های را در جامعه برای ختم بحران ایجاد کرده، اما نیاز به راستایی آزمایی دارد. راستایی آزمایی به این مفهوم که آیا واقعا طالبان پای میز مذاکره به صورت مستقیم حاضر شده یا خیر، و این‌که این گفتگو ها دقیقا در کدام مرحله قرار دارد و چند نکته دیگر که قابل یادآوری است!
اول: در طول سه سال گذشته در حالی‌که مخالفان طالبان برای کشاندن پای این گروه به میز مذاکره برای آینده افغانستان که در آن همه گروه‌ها و جناح‌ها‌ سهیم باشند، تلاش کرده/ می‌کنند؛ اما در سمت دیگر طالبان حداقل در رسانه‌ها همچنان رجز فتح می خوانند و حتی حاضر نیستند که در هیچ نشستی کلمه‌ای از چگونگی حکومت آینده افغانستان و نوع نظام و ساختار قدرت زده شود. حالا که آقای زاهد از مذاکرات سخن زده، احتمالا روزهای آینده طالبان به این موضوع واکنش نشان داده و ابعاد این مسئله تا حدودی روشن خواهد شد.
دوم: پس از نشست اخیر اتریش که تقریبا تکرار حرف‌های قبلی مخالفان طالبان بود که در آن دعوت طالبان به مذاکره، تشکیل دولت فراگیر، بحث روی چگونگی نظام آینده و… که همواره از سوی مخالفان به عنوان شروط اصلی حل مسئله افغانستان مطرح شده است؛ البته دو مورد در نشست ویانا حائز اهمیت بود یکی موضوع تاکید بر اتحاد میان جناحی بین مخالفان طالبان که همه بیشتر از گذشته به آن تاکید کردند. مورد دوم اما بحث جدی تر وارد شدن به صحنه جنگ است که به نظر مخالفان کمی مصمم‌تر از گذشته به آن تاکید کردند. هرچند که بعضی از مخالفان طالبان یک خط‌کشی بین سران طالبان که حاضر به گفتگو هستند و نیستند، نیز نمودند که اگر این مسئله حقیقت داشته باشد، می تواند برای آینده هر دو طرف (طالبان و مخالفان این گروه) تاثیر گذار باشد. اما به هر حال تاکید بر جنگ و گسترش جنگ‌های پارتیزانی می تواند تاثیر خود را به آنچه مذاکرات که گفته می شود در جریان است، گذاشته باشد. به مفهوم دیگر ادامه حملات چریکی که گروه های مخالف طالبان در شهرهای مختلف انجام می دهند و همچنین تهدید به جنگ بزرگتر، می تواند، تا حدودی طالبان را متقاعد گفته کرده باشد، البته اگر هوایی پیروزی فتح بین طالبان کمتر شده باشد.
سوم: نکته دیگری که به نظر می رسد سبب خوشحالی مخالفان طالبان برای مذاکره با این گروه شده، عدم به رسمیت شناختن طالبان است. با گذشت سه سال از حاکمیت طالبان، هیچ کشوری حاضر نشده حکومت این گروه را به رسمیت بشناسد. زیرا بخش بزرگ از کشورها شرط به رسمیت شناختن طالبان را در کنار تامین حقوق زنان و دختران، ایجاد حکومت فراگیر عنوان نموده اند. به نظر می رسد که طالبان برای مشروعیت یافتن و شناسایی از سوی کشورها، احتمالا چراغ سبز برای مذاکرات نشان داده است. البته این‌که این چراغ سبز منجر به تشکیل حکومت واقعی فراگیر و اصلاح ساختارها می شود یا خیر؟ قضاوت خیلی زود. حتی اطمینان از شکل گیری مذاکرات به گونه صریح آن وجود ندارد.
چهارم: باتوجه به رجز خوانی و تکرار سرود فتح و پیروزی از سوی طالبان و عدم تمکین به خواسته‌های مخالفان، امید رسیدن به تعامل بسیار اندک است. از جانب دیگر پراگندگی که بین جناح‌های طالبان وجود دارد، این معامله را بسیار مشکل می کند. البته سران طالبان به این نکته پی برده اند که یک دندگی این گروه و عدم شناسایی از سوی جهان سبب شده تا موضوع افغانستان و دوام حکومت این گروه تضمین شده نباشد. یعنی با اصرار بر ساختار فعلی شرایط افغانستان دوباره به سوی بن بست رفته است. احتمالا بعضی از سران طالبان به این نکته پی برده اند و واقف هستند که سرود فتح خواندن و عدم تمکین به توصیه جهان و خواست مخالفان سبب ایجاد بن بستی شده و خواهد شد که تمامی راه‌های مذاکرات و تعامل را می بندد و تنها راهی را که باقی می‌گذارد زورآزمایی طرفین دخیل برای تصاحب قدرت است. کاری‌که در بیش از ۴۰ سال گذشته بارها تکرار شده و هیچ نتیجه‌ای جز ویرانی و بدبختی به همراه نداشته است. شاید بر همین مبنا بخشی از سران طالب چراغ سبز در زمینه تعامل با مخالفان نشان داده است. ولی نکته مهم‌تر این است که این چراغ سبز آیا با اجماع صورت گرفته یا تنی چند؟ اگر اجماع طالبان به این تعامل وقعی نگذارند، قطعا به نتیجه نرسیده و وضعیت از اینی که هست، پیچیده تر خواهد شد.
۰

همچنین بخوانید: ‏جبهه آزادی: ربودن دختران از سوی طالبان از مناطق خاص افغانستان را با بحران غیرقابل مهار قومی و زبانی مواجه می‌سازد

نوشته های مرتبط :