سرکوب فرهنگ در افغانستان: طالبان و نابودی موسیقی و هنر

دسته: تحلیل
نویسنده: احمد فرزاد
1403/05/30
11:41 ق.ظ
بازدید: 13

پایگاه خبری تحلیلی روایت : پس از بازگشت دوباره طالبان به قدرت، ما شاهد تحولات قابل توجهی در حوزه‌های مختلف کشور بوده‌ایم. یکی از جنبه‌های بارز این تغییرات، سرکوب شدید فعالیت‌های فرهنگی و هنری است که در قالب ممنوعیت موسیقی و نابودی ابزارهای هنری به نمایش گذاشته شده‌است. طالبان، با توجیه‌های ایدئولوژیک، به جنگ با موسیقی و هنر به‌عنوان نمادهای فساد اخلاقی پرداخته و این اقدام‌ آن‌ها به‌طور جدی هویت فرهنگی افغانستان را تهدید می‌کند.

پس از بازگشت دوباره طالبان به قدرت، ما شاهد تحولات قابل توجهی در حوزه‌های مختلف کشور بوده‌ایم. یکی از جنبه‌های بارز این تغییرات، سرکوب شدید فعالیت‌های فرهنگی و هنری است که در قالب ممنوعیت موسیقی و نابودی ابزارهای هنری به نمایش گذاشته شده‌است. طالبان، با توجیه‌های ایدئولوژیک، به جنگ با موسیقی و هنر به‌عنوان نمادهای فساد اخلاقی پرداخته و این اقدام‌ آن‌ها به‌طور جدی هویت فرهنگی افغانستان را تهدید می‌کند.

در تازه ‌ترین مورد، روزگذشته طالبان، در ولایت پروان، صدها آله و اسباب موسیقی را که طی یک سال گذشته جمع‌آوری کرده‌بودند، آتش زدند. این اقدام در چارچوب سیاست‌های سختگیرانه طالبان علیه هنرهای نمایشی و موسیقی صورت گرفته‌است. دفتر والی طالبان در پروان از مردم خواسته‌است تا در مراسم عروسی و سایر مناسبت‌ها از استفاده از آلات موسیقی خودداری کنند. این نخستین‌بار نیست که طالبان دست به چنین اقداماتی می‌زنند؛ پیش از این نیز در ولایت نیمروز حدود ۷۰۰ آله موسیقی را به آتش کشیده‌بودند.

طالبان موسیقی و رقص را به‌عنوان عوامل «فساد اخلاقی» معرفی کرده و شنیدن موسیقی را حتی در داخل وسایل نقلیه شخصی نیز ممنوع کرده‌اند. این رویکرد سرکوب‌گرانه یادآور دوره‌ی قبلی طالبان در دهه ۹۰ میلادی است که طی آن فعالیت‌های فرهنگی و هنری کاملاً ممنوع شده‌بود.

به باور آگاهان، سیاست‌های سختگیرانه طالبان، که موسیقی و هنر را به‌عنوان (فساد اخلاقی) می‌بینند، پیامدهای اجتماعی و روانی قابل توجهی به همراه دارد. موسیقی و هنر ابزارهایی حیاتی برای بیان احساسات، تخلیه هیجانات و ایجاد ارتباطات اجتماعی هستند. حذف این ابزارها جامعه را از راه‌های مسالمت‌آمیز بیان خود محروم کرده و ممکن است به تراکم خشم و نارضایتی در نسل‌های آینده منجر شود. این امر می‌تواند به افزایش خشونت و ناآرامی در جامعه دامن بزند. به‌طور خاص، در جوامع دیگر که به‌طور مشابهی از فعالیت‌های فرهنگی و هنری محروم شده‌اند، شاهد افزایش رفتارهای خشن و عصبی بوده‌ایم. برای مثال، در برخی کشورها که تحت فشارهای سیاسی و اجتماعی مشابهی قرار داشته‌اند، بازگشت به فعالیت‌های هنری و فرهنگی به کاهش خشونت و بهبود وضعیت اجتماعی کمک کرده‌است.

همچنین بخوانید: معاونِ سیاسی رییس الوزرای طالبان به ایران رفت

تحقیقات نشان می‌دهد که فرهنگ و هنر می‌تواند نقش مهمی در تقویت همبستگی اجتماعی و کاهش خشونت ایفا کند. جشن‌ها، مراسم‌ها و فعالیت‌های هنری به‌عنوان فرصتی برای تبادل فرهنگی، بهبود روحیه عمومی و تقویت روابط اجتماعی عمل کرده‌اند. این تجارب جهانی نشان می‌دهد که تأثیر مثبت فرهنگ و هنر بر جامعه به‌ویژه در زمان‌های بحران و بی‌ثباتی بسیار چشمگیر است. حذف موسیقی و هنر از زندگی مردم افغانستان می‌تواند پیامدهای جدی برای انسجام اجتماعی و روانی این کشور داشته‌باشد.

هرچند جامعه بین‌المللی و نهادهای حقوق بشری بارها از طالبان خواسته‌اند تا به حقوق فرهنگی مردم افغانستان احترام بگذارد و به این سیاست‌های سرکوبگرانه را موقف کنند؛ با این حال، به نظر می‌رسد که این درخواست‌ها تأثیر چندانی بر سیاست‌های طالبان نداشته‌است.

در نتیجه می‌توان گفت که اقدامات طالبان علیه فرهنگ و هنر نه تنها آزادی‌های فردی و اجتماعی مردم افغانستان را محدود می‌کند، بلکه تاریخ و هویت متنوع کشور را نیز تهدید می‌کند. در سایه حکومت طالبان، آینده‌ی فرهنگ و هنر افغانستان با چالشی بی‌سابقه مواجه شده‌است. اگر این وضعیت به درستی مدیریت نشود، ممکن است به شکل‌گیری نسل‌هایی خشمگین و عصیانگر منجر شود که جامعه را به‌سوی چرخه‌ای از خشونت و ناامنی دیگر سوق دهد. این چالش‌ها نیازمند واکنش جدی و حمایت گسترده از سوی جامعه جهانی است تا افغانستان بتواند از بحران‌های فرهنگی و اجتماعی خود عبور کند و به آینده‌ای سالم و پایدار دست یابد.

نوشته های مرتبط :