بزرگترین درد مسلمانان امروز تکفیر است. این پدیده سرچشمه بدبینی، مانع گشودهگی و اندیشه باز مسلمانان به شمار میرود. تکفیر، منبع خونریزیهایست که امروز مسلمانان به آن دچار هستند. زیر نام تکفیر، بزرگترین فجایع در جوامع اسلامی صورت میگیرد.
بسیارهایها توصیه میکنند که نقد و بررسی تراث را تا زمانیکه خود را اصلاح نماییم، به تعویق باندازید. آنها میگویند: حالا وقت مناسب برای گشودن پرونده اختلافات گذشته نیست و لازم است به جای پرداختن به گذشته در پی ایجاد گفتمان جدیدی باشیم که زمینه اتحاد را فراهم کند و از چند دستهگی جلوگیری نماید.
گویا حالا امت اسلامی یکپارچه است و کشتار، خونریزی و تکفیر در میان آنها وجود ندارد و مردم هر روز شاهد گردنبریدنها و فتواهای ارتداد و تکفیر نیستند؛ فتواهای که سنگدلان زیر پرچمهای سیاه آنرا میخوانند و بوسیلهی آن خون، آبرو و مال مردم را مباح میدانند.
آیا لازم است، خاموش باشیم تا آرامشی را که در مناطق جنگزده و بدبخت در شهرهای زیر ادارهی پرچمهای سیاه وجود دارد، از بین نبریم؟ آیا لازم است برای جنگجویان نادان و سنگدل، فرصت بدهیم احکامشان را به آرامی اجرا نمایند، تا یکپارچهگی امت اسلامی خدشهدار نشود؟
ابن تیمیه، فقیه بزرگی است. زندگی و فتواهای او ذهن بسیاری را به خود مشغول ساختهاست. او نخستین پیشوای حرکتهای سلفی جهادی است و دههای میلیون مسلمان او را مهمترین امام در اسلام میشمارند و او را «شیخ الاسلام» مینامند. این لقبیست که هیچ کسی –نه پیش از او و نه بعد از او- آنرا دریافت نکردهاست.
شیخ الاسلام ابن تیمیه میراث بزرگی را از خود برجا گذاشتهاست. این میراث در لابلای کتابهای زرد پراگنده بود تا اینکه مراجع دینی رسمی سعودی این کتابها و اندیشههای را پخش و نشر کرد. در این کتابها میتوانید فتواهای تکفیر و کشتار را پیدا نمایید.
نباید یک دولت محترم اجازه روایت، پخش و نشر این فتواها را بدهد. همچنان لازم است کسی که به اساس این فتواها فتوا میدهد محاکمه گردد و زندانی شود تا شر وی از مردم کوتاه گردد.
مناسب است در اینجا به این نکته اشاره نمایم: فقهای بزرگ معاصر ابن تیمیه مانند ابن حجر هیتمی مکی، نویسنده کتاب «الصواعق المحرقة»، ابو الحسن سبکی، تاج سبکی، شیخ و امام عز بن جماعه و دیگر علمای شافعی، مالکی و حنفی معاصر ابن تیمیه پیشنهاد نمودند تا او زندانی گردد. به اساس پیشنهاد آنها در زمان ناصر بن قلاوون ۷۲۶هـ ابن تیمیه زندانی شد. متاسفانه روایاتی که به فتواهای علما در بارهی زندانی کردن ابن تیمیه اشاره کرده، در مورد فتواهای تکفیری او حرفی نزدهاست. این روایات تنها به فتوای تحریم زیارت قبر پیامبر و فتوای «طلاق سهگانه» اشاره نمودهاست. چنانچه دیده میشود، زندگینامه نویسان عوامل اساسی و واقعی زندانی شدن او را ذکر نکردهاند. به هر صورت و با چشمپوشی از تاریخ زندگانی این مرد – او بهگونهی شگفتآوری در موضعگیریهای فقهی خود ثبات داشتهاست-، این فتواها امروز چاپ میگردد و به خاطر ثواب توزیع میشود و در جاهای مختلف به این دلیل که اینها اندیشههای است که حکام مسلمان آنرا خوش ندارند، تدریس میگردد. همین دلیل کافیست تا این فتواها از سوی جریان مظلوم در جهان اسلام مورد اعتماد و تقدیر قرار بگیرد.
تعداد کتابهای ابن تیمیه در «المکتبة الشاملة» ۱۵۴ کتاب است. یک احتمال باقی میماند و آن این است که تمام این کتابهای به دروغ به این مرد نسبت داده شده باشد. اما این احتمال خیلی ضعیف است. اگر پژوهشگری بتواند این احتمال را ثابت نماید، خوشحال خواهم شد.
به هر صورت، هدف ما محاکمه این مرد نیست، بلکه منظور ما محاکمه ذهنیت تعلیمی و تربیتی است که برای نسل امروز این اندیشههای تکفیری و زهراگین را زیر نام دین خدا تقدیم میکند.
ثبوت این موضوع نیازی به ذکاوت بسیار ندارد. با یک گردش در وبسایت «المکتبة الشاملة» و انتخاب تالیفات ابن تیمیه، به این نتیجه خواهید رسید که در کتابهای ابن تیمیه جمله «از او خواسته شود تا توبه نماید و اگر توبه نکرد، کشته میشود» ۴۲۸ مرتبه از جمله ۲۰۰ مرتبه در مجموع فتاوی ابن تیمیه تکرار شدهاست.
مصیبت این است که بیشتر این تکفیرها به انجام کردارهای ناشایسته ربطی ندارد، بلکه شامل کردارهای میشود که اساس آن را برداشتهای که برخاسته از عقل آزاد است شکل میدهد. نمیدانم این سخن خداوند «در دین اجباری نیست» را کجا ببریم؟
نمونهی از فتواهای ابن تیمیه
اگر کسی نگفت خداوند بالای آسمانها بر عرش قرار دارد، از او خواسته شود توبه نماید. اگر توبه کرد خوب و اگر توبه نکرد کشته شود.
- اگر کسی به شخصی گفت: به تو توکل کردم. یا تو پناهگاه من هستی. یا من در پناه تو هستم. از او خواسته شود توبه نماید. اگر توبه کرد خوب و اگر توبه نکرد کشته شود.
- کسی که عقیده داشته باشد، یکی از اولیای الله همراه محمد میباشد همانگونه که خضر با موسی بود، از او خواسته شود توبه نماید. اگر توبه کرد خوب و اگر توبه نکرد، گردن او زده شود.
- اگر یک شخص بالغ از ادای یکی از نمازهای پنجگانه امتناع ورزد و یا برخی فرایض اتفاقی را ترک نماید، از او خواسته شود توبه نماید. اگر توبه کرد خوب و اگر توبه نکرد کشته شود.
- کسی که نگفت خداوند بالای آسمانها قرار دارد، او کافر و مباح الدم است. از او خواسته شود توبه نماید، اگر توبه کرد خوب و اگر توبه نکرد کشته شود و در زبالهدانی-طویله انداخته شود.
- کسی بگوید، قرآن حادث است، او نزد من جهمی است. از او خواسته شود توبه نماید و اگر توب کرد خوب و اگر توبه نکرد گردن او زده شود.
کسی بگوید، یکی از صحابه یا تابعین یا تبع تابعین در صف کافران جنگید. این شخص گمراه – بلکه کافر – است. لازم است از او خواسته شود از این کار توبه نماید. اگر توبه کرد خوب و اگر توبه نکرد کشته شود.
- کسی که به صحت مجموع این احادیث[جعلی] باور داشته باشد، او کافر است. لازم است از او خواسته شود توبه نماید و اگر توبه نکرد کشته شود.
- کسی که حلال بودن برخی مباحهای ظاهر و متواتر مانند : نان، گوشت و نکاح را انکار نماید، کافر و مرتد است. لازم است از او خواسته شود توبه نماید. اگر توبه کرد خوب و اگر توبه نکرد کشته شود.
- اگر در نهان دارد.[ تحریم گوشت، نان و نکاح را در نهان باور داشته باشد]. زندیق و منافق است. نزد اکثر علما از او درخواست توبه نمی شود، بلکه بدون درخواست توبه -اگر این امر از او ظاهر شود – کشته میشود.
- کسی که به این شریعت[ شریعت اسلامی] ملتزم نباشد و یا در آن طعن وارد نماید و یا برای یکی بیرون شدن از این شریعت را جایز بداند. از او خواسته شود توبه نماید. اگر توبه کرد خوب و اگر توبه نکرد کشته شود.
کسی که ادعا نماید – به غیر از شریعتی که خداوند به خاطر تبلیغ آن پیامبران را فرستاده- راهی وجود دارد که او را به رضایت، کرامت و ثواب خداوندی میرساند، او همچنان
- کافر است. از او خواسته شود توبه نماید. اگر توبه کرد خوب و اگر توبه نکرد، گردن او زده شود.
- خوردن مارها و گژدمها به اجماع مسلمانان حرام است. اگر کسی آنرا حلال گفته بخورد، از او خواسته شود توبه نماید. اگر توبه کرد خوب و اگر توبه نکرد کشته شود.
- کسی بگوید، قرآن مخلوق است، از او خواسته شود توبه نماید. اگر توبه کرد خوب و اگر توبه نکرد کشته شود.
- کسی بگوید خداوند با موسی صحبت نکرد، از او خواسته شود توبه نماید. اگر توبه کرد خوب و اگر توبه نکرد کشته شود.
- کسی گمان کند، تکبیر [الله اکبر] از جمله قرآن است، از او خواسته شود توبه نماید. اگر توبه کرد خوب و اگر توبه نکرد کشته شود.
- کسی که نماز را به منظور انجام کار یا شکار یا خدمت استاد و غیره تا غروب آفتاب به تعویق باندازد، لازم است مجازات شود؛ بلکه نزد جمهور علما کشتن او -پس از درخواست توبه- واجب است.
کسی بگوید بر مسافر فرض است ماه رمضان را روزه بگیرد، او گمراه است و اجماع مسلمانان را مخالفت نموده است. از او خواسته شود توبه نماید. اگر توبه کرد خوب و اگر توبه نکرد کشته شود.
به عنوان مشت نمونه خروار برخی از این فتواها را نقل نمودیم. باوجود این فتواها باز میگویند: داعش از کجا آمد.