جنگ ایران و اسرائیل؛ بازگشت شاهنامه و فردوسی به میدان رزم

دسته: تحلیل
نویسنده: عبدالشهید ثاقب
1404/04/01
7:46 ق.ظ
بازدید: 49

پایگاه خبری تحلیلی روایت : در روزهایی که جمهوری اسلامی ایران درگیر جنگی همه‌جانبه با رژیم صهیونیستی است، می‌بینیم که اهل قلم و رسانه، در دو سوی نبرد، بی‌کار ننشسته و در حال روایت‌سازی‌اند. گرچه از روایت صهیونیست‌ها آگاهی ندارم، اما در این سوی میدان، شماری از نویسندگان و شاعران سرشناس ایرانی، در تلاش‌اند با بهره‌گیری از داستان‌های حماسی شاهنامه فردوسی، پیوندی تازه میان ایرانیان امروز و قهرمانان اساطیری ایران باستان پدید آورند؛ پیوندی که هویت ملی و حس قهرمانی را برمی‌انگیزد.

از دیرباز تاکنون، در تمامی جنگ‌ها، در کنار سپاهیان و نظامیان، گروهی از اهل قلم و سخنوران نیز حضور داشته‌اند. اگر رسالت رزمندگان جنگیدن است، وظیفه نویسندگان و شاعران روایت‌گری و برانگیختن احساسات مردمان است.

در میدان جنگ، آن‌گونه که شمشیر و خمپاره کارساز است، روایت نیز ضرورتی انکارناپذیر دارد. چرا که یک روایت خوب، دقیق و سنجیده، به تعبیر فردریک دبلیو میر، استاد علوم سیاسی دانشگاه دوک، می‌تواند مخاطب را افسون کرده و بر آن تأثیر بگذارد تا:

۱) باورهایی نوین را بپذیرد؛
۲) هویتی تازه اختیار کند و با قهرمانان داستان هم‌ذات‌پنداری نماید؛
۳) و سرانجام، نقش همان قهرمانان را ایفا کرده و دست به عمل بزند.

در روزهایی که جمهوری اسلامی ایران درگیر جنگی همه‌جانبه با رژیم صهیونیستی است، می‌بینیم که اهل قلم و رسانه، در دو سوی نبرد، بی‌کار ننشسته و در حال روایت‌سازی‌اند.
گرچه از روایت صهیونیست‌ها آگاهی ندارم، اما در این سوی میدان، شماری از نویسندگان و شاعران سرشناس ایرانی، در تلاش‌اند با بهره‌گیری از داستان‌های حماسی شاهنامه فردوسی، پیوندی تازه میان ایرانیان امروز و قهرمانان اساطیری ایران باستان پدید آورند؛ پیوندی که هویت ملی و حس قهرمانی را برمی‌انگیزد.

در همین راستا، یادداشتی از محمدرضا شفیعی کدکنی، شاعر بلندآوازه و استاد دانشگاه تهران، در یکی از کانال‌های تلگرامی دیدم که به‌ روشنی بیانگر این نگاه است. او می‌نویسد:

> «مهیب‌ترین نمود اهریمنی، هجوم انیران (غیرایرانیان) به سرزمین ایران است، و والاترین و مقدس‌ترین وظیفه‌ی اهورایی، پایداری ایرانیان در برابر تهاجم بیگانگان و نگهبانی از آزادی و استقلال سرزمین و مردم خویش.
شاهنامه سرگذشت این پایداری‌ها و تجلی روح ملی ایران و بیان آرمان‌های جاودانه‌ی ایرانیان است.»

همچنین بخوانید: هشدار نمایندگی ایران در سازمان ملل نسبت به حمله اسرائیل به لبنان

حسن انصاری، پژوهشگر برجسته‌ی دیگر ایرانی، نیز همین روایت را پیش می‌کشد و می‌نویسد:

> «مردم ایران در طول تاریخ هزاران ساله‌، بارها تجاوز دشمنان را به خاک پاک‌شان تجربه کرده‌اند. حماسه‌های مقاومت و دلاوری ایرانیان در برابر این تهاجمات، در شاهنامه‌ی فردوسی به زیبایی روایت شده است.
امروز، روح فردوسی نظاره‌گر ماست و نگران سرنوشت میهن عزیز.»

شاهنامه، این اثر سترگ و کهن، بیش از هزار سال قدمت دارد و از آن به‌عنوان سند ملی ایرانیان و فارسی‌زبانان یاد می‌شود. شاهنامه، همچون ایلیاد و اودیسه‌ی یونانیان یا مهابهاراتا و رامایانای هندیان، در شمار بزرگ‌ترین حماسه‌های جهان قرار دارد.
این کتاب حاوی بیش از پنجاه هزار بیت شعر است که از دلاوری‌ها و قهرمانی‌های شخصیت‌های اساطیری و تاریخی ایران، از دوران پیشدادیان تا عصر سامانیان، حکایت می‌کند.

ایرانی‌ای که شاهنامه می‌خواند، با قهرمانان تاریخ و اسطوره‌های سرزمین خود هم‌نفس می‌شود، حس میهن‌دوستی و دلیری در او می‌جوشد، و آماده می‌گردد تا در راه وطن جان‌فشانی کند.

این‌که امروز شاعران و نویسندگان ایرانی با یادآوری داستان‌های حماسی شاهنامه می‌کوشند حس قهرمانی و همبستگی ملی را در دل ایرانیان برانگیزند، خود گواهی‌ست روشن بر جایگاه بی‌بدیل این کتاب در فرهنگ و هویت ایرانی.

راستی چه نیکو گفته‌اند:

> هر آن‌کس که شاهنامه‌خوانی کند
اگر زن بُوَد، پهلوانی کند.

نوشته های مرتبط :