سقوط جمهوریت از چه زمانی آغاز شد؟

دسته: تحلیل
نویسنده: آهورا عصیان
1404/05/23
10:11 ق.ظ
بازدید: 11

پایگاه خبری تحلیلی روایت : وقتی سخن از افغانستان به میان می‌آید، انسان از عدم آگاهی و انجماد فکری برخی‌ها که هنوز از جمهوریت پوشالی غنی و کابینه‌ی فاسد او دفاع می‌کنند، به شگفت می‌افتد. واقعیت این است که پیش از فروپاشی نظام جمهوری، نیز «دولت» به معنای واقعی و قانونی آن در افغانستان وجود نداشت. اگر داشت، شما نمونه‌ی بیاورید!در روزگار ما، در کجای جهان حکومتی را می‌یابید که کابینه‌اش بر پایه‌ی سهم‌خواهی و منافع چند نفر شکل گیرد؟ همین ساختار معیوب، خود زمینه‌ساز سقوط بود.

وقتی سخن از افغانستان به میان می‌آید، انسان از عدم آگاهی و انجماد فکری برخی‌ها که هنوز از جمهوریت پوشالی غنی و کابینه‌ی فاسد او دفاع می‌کنند، به شگفت می‌افتد. واقعیت این است که پیش از فروپاشی نظام جمهوری، نیز «دولت» به معنای واقعی و قانونی آن در افغانستان وجود نداشت. اگر داشت، شما نمونه‌ی بیاورید!

در روزگار ما، در کجای جهان حکومتی را می‌یابید که کابینه‌اش بر پایه‌ی سهم‌خواهی و منافع چند نفر شکل گیرد؟ همین ساختار معیوب، خود زمینه‌ساز سقوط بود.
ساختار حکومت در افغانستان از پایه مشکل داشت؛ نه‌تنها گرهی از مشکلات مردم نه‌گشود، بلکه خود سرچشمه‌ی بحران شد. کابینه‌ی که بدون رعایت هیچ اصل پذیرفته‌شده‌ی جهانی، میان چند نفر تقسیم شود و بستگان برخی جزایر قدرت، وزارت‌خانه‌ها را تصاحب کنند، محکوم به فروپاشی است. عقل سلیم می‌گوید؛ حکومت‌ها زمانی پایدار است که بر شایستگی‌ها بنا شود، نه بر روابط خانوادگی و خویشاوندی.

حکومت‌ها باید بر اساس الگوهای پذیرفته‌شده‌ی جهانی بنا شوند، نه بر مبنای قراردادهای شخصی و موقت، با این وضع و حال در افغانستان روند سقوط از سال‌ها پیش آغاز شده بود:

از سال ۲۰۰۷، زمانی که دولت وقت آمریکا با همکاری سازمان استخبارات پاکستان (ISI) درِ مذاکره با سران طالبان را گشود.

از آغاز حکومت کرزی، همراه با ترور شخصیت‌های ملی، بانفوذ و اثرگذار.

از روزی که کرزی به‌عنوان رئیس‌جمهور، چراغ سبز غارت اموال و دارایی مردم را با این پیام غیر رسمی داد: «از هر کجا که می‌یابید، بیاورید، ولی در افغانستان خرج کنید!»

از انتخابات‌های آلوده به تقلب، چه در ریاست جمهوری، چه در شورای ملی و چه در مجلس سنا.

از مذاکرات پنهانی آمریکا و طالبان با پشتیبانی پاکستان.

از واگذاری دفتر سیاسی به طالبان در قطر.

از دامن‌زدن به اختلافات قومی، زبانی، سمتی و مذهبی در عرصه‌ی سیاست و نظامی‌گری.

از آزادسازی پنج‌هزار زندانی طالبان از زندان پلچرخی.

از انتقال جبهه‌ی جنگ از جنوب به شمال در دوران کرزی.

ده‌ها و صدها عامل دیگر نیز، بنیان حکومت را از ریشه فرسود و در نهایت، نظام جمهوری را به ورطه‌ی فروپاشی و مردم افغانستان را به مرز بدبختی کشاند.

نوشته های مرتبط :