اختلافات درونی میان طالبان تا چه حد جدی است؟

دسته: تحلیل
نویسنده: ضیا ضیایی
1403/11/11
2:49 ب.ظ
بازدید: 14

پایگاه خبری تحلیلی روایت : با پخش اخباری راجع به فرار عباس استانکزی از کابل به دوحه و همچنین موضع‌گیری‌های متناقض و بعضا مقابل همدیگر رهبران طالبان و همچنین ترور خلیل حقانی، به نظر اختلافات درونی طالبان به مرحله حساس آن رسیده است.

با پخش اخباری راجع به فرار عباس استانکزی از کابل به دوحه و همچنین موضع‌گیری‌های متناقض و بعضا مقابل همدیگر رهبران طالبان و همچنین ترور خلیل حقانی، به نظر اختلافات درونی طالبان به مرحله حساس آن رسیده است.
البته این اختلاف درست است که در ظاهر به تصامیم مانند فرمان‌های پشت سر هم رهبر طالبان از قندهار برای محدود کردن زنان و … ابراز می شود؛ ولی مسئله اصلی اختلاف تصاحب کامل قدرت از جانب جناح قندهار بویژه ملا هبت الله و به حاشیه راندن جناح حقانی و دیگران است.

در زمینه موضع‌گیری افراد نزدیک به جناح حقانی این نکته را نباید فراموش کرد که در چهل و چند ساله گروه حقانی در مناسبات سیاسی و اجتماعی افغانستان از دوران جهاد تاکنون و مخصوصا دو دهه پسین که نقش اصلی را در به چالش کشیدن نیروهای خارجی و نظامیان حکومت سابق افغانستان داشته است، بدون شک تبعیت تام از ملا هبت‌ الله برای سراج الدین حقانی قابل هضم نیست. بنابراین وی از هر راه ممکن تلاش می‌کند که اقتدار رهبر طالبان و پایگاه وی را به چالش بکشد. از همین رو اگر خبری منتشر می شود که گویا او از ملا یعقوب و هر فردی دیگری طالبان که از اوضاع فعلی ناراضی هستند، استفاده می‌کند؛ به نظر می تواند درست باشد.

البته نکته جالب هم اینجاست که گروه حقانی فعلا مدافع زنان و دختران و حق و تحصیل و تعلیم آنان شده، در حالیکه با نگاه به گذشته این گروه آنچه مبرهن است، اینکه نگاه گروه حقانی نسبت به زنان و دختران و حق تعلیم آنان اگر سختگیرانه تر از طالبان قندهاری و ملاهبت‌الله نباشد، آسان تر و بروز تر به هیچ وجهه نیست. واضح است که ممانعت از تحصیل و تعلیم برای امتیازگیری از جامعه جهانی است؛ اما گروه حقانی تلاش دارد تا بسیار زیرکانه از این مسئله سو استفاده کند، یعنی هم مسئولیت این ممانعت را به دوش رهبر طالبان بگذارد و هم وجهه‌ی این گروه را در نگاه جهان بروز نشان دهد.

همچنین بخوانید: منابع: محافظ رییس کار و امور اجتماعی طالبان در سمنگان بالای یک پسر ۱۲ ساله تجاوز جنسی کرده است

از سویی هم عباس استانکزی که این روزها به شدت علیه تصمیم ممنوعیت آموزش دختران هبت الله آخوند زاده موضع می‌گیرد، از همان آوان سلطه طالبان بر کابل و تشکیل کابینه، به صف ناراض ها پیوست. او بر خلاف انتظار در حالی‌که برجسته ترین دیپلومات طالبان بود، به جای وزارت خارجه به معینیت این وزارت گماشته شد. طبق گزارش‌های که همان زمان منتشر شد، او برای روزها و هفته‌ها از رفتن به این پست ابا ورزید، اما در نهایت با تلاش و میانجگری رهبران این گروه بر خلاف میل اش کارش را آغاز کرد. از همان زمان او از هر فرصتی علیه رهبر این گروه استفاده کرد و ایستاد. این‌که تا چه حد موضع‌گیری او در تقلیل رتبه اش اثر گذار بوده، نمی شود به طور قطع نظر داد ولی در طول سه سال گذشته عباس استانکزی در کنار سران حقانی مهمترین چهره های داخلی منتقد رهبر طالبان بوده است.

با این وجود، به نظر می رسد که اختلافات درونی طالبان در حال عمیق تر شدن است. سرسختی رهبر طالبان در مقابل زنان و فرمان های که پشت سر هم صادر کرده، طیف وسیع از مخالفت‌های درونی را بر انگیخته است. شاید بعضی از منتقدین با صدور فرمان مشکل نداشته باشند، ولی از اینکه آنان نادیده گرفته شده، احتمالا ناراض هستند. بنا باتوجه به اختلاف کنونی و ادامه این روند و در نهایت عمیق‌تر شدن شکاف، تنش و درگیری بین گروه حقانی و طالبان قندهاری دور از تصور نیست. البته در صورت درگیری احتمالی برای رهبری و اقتدار، پیروزی هیچ‌یک از دو جناح تثبیت شده نیست. آنچه برای ادامه حیات و اقتدار گروه حقانی و طالبان قندهاری در آینده مهم است، حمایت کشورهای منطقه و موضع امریکا می باشد که می تواند جایگاه هر یکی از آنان را تثبیت و یا تعدیل کند.

همچنین بخوانید: دیدبان صلح از بازار گرم خرید و فروش سلاح در افغانستان گزارش داد

نوشته های مرتبط :