دیکتاتورها و ترس از رفقا

دسته: تحلیل
نویسنده: عبدالشهید ثاقب
۱۴۰۳/۰۸/۱۹
۱۲:۰۳ ب٫ظ
بازدید: 25

پایگاه خبری تحلیلی روایت : دیروز، فرمانی از ملاهبت‌الله، رهبر طالبان، در شبکه‌های اجتماعی منتشر شد که در آن صلاحیت توزیع اسلحه از وزارت‌خانه‌های دفاع، داخله و ریاست عمومی استخبارات این گروه سلب گردیده است. در این فرمان آمده است که هر گاه یکی از ادارات طالبان به تجهیزات نظامی نیاز داشته باشد، باید درخواست خود را به دفتر ملاهبت‌الله در قندهار ارسال کند.

دیروز، فرمانی از ملاهبت‌الله، رهبر طالبان، در شبکه‌های اجتماعی منتشر شد که در آن صلاحیت توزیع اسلحه از وزارت‌خانه‌های دفاع، داخله و ریاست عمومی استخبارات این گروه سلب گردیده است. در این فرمان آمده است که هر گاه یکی از ادارات طالبان به تجهیزات نظامی نیاز داشته باشد، باید درخواست خود را به دفتر ملاهبت‌الله در قندهار ارسال کند.
بسیاری‌ از تحلیل‌گران، صدور این فرمان را نشانه‌ی ترس ملاهبت‌الله از وزرای امنیتی‌اش می‌دانند و می‌گویند که ملاهبت‌الله نگران کودتا از سوی کابینه‌ی امنیتی‌اش در کابل است.
این تحلیل‌گران معتقداند که میان ملاهبت‌الله و اعضای ارشد کابینه‌اش در کابل بر سر یکی از موضوعات مهم، از جمله مساله‌ی بازگشایی مکاتب دخترانه و چگونگی رابطه با جهان، اختلاف وجود دارد.
چندی پیش یکی از رسانه‌های غربی نیز خبر داده بود که سراج‌الدین حقانی مخالفت‌های جدی با رهبر طالبان دارد و زلمی خلیل‌زاد در فهرست مخالفان ملاهبت‌الله، نام‌های «ملایعقوب» و «ملابرادر» را نیز اضافه کرده بود.
اگرچه وجود اختلافات میان رهبران طالبان دیگر چیزی نیست که از انظار مردم پنهان باشد، اما اگر هیچ اختلافی نیز میان شان نبود ملاهبت‌الله حتما صلاحیت‌های وزرای امنیتی‌اش در کابل را محدود می‌کرد. چون روان‌شناسی دیکتاتورها طوری است که نمی‌تواند بر هیچ کسی، حتا به نزدیک‌ترین یاران خود، اعتماد کند و از همه می‌ترسد.
از افلاطون نقل می‌کنند که در باره‌ی دیکتاتورها گفته بود: «هر کس می‌تواند شایسته صفت شجاع باشد الا فرد جابر.» نیم نگاهی به زندگی‌نامه‌ی دیکتاتورها این حرف افلاطون را تایید می‌کند و نشان می‌‌دهد که از هیتلر، موسولینی و استالین شروع تا صدام حسین و معمر قذافی همیشه در ترس و اضطراب از اطرافیان خود زندگی می‌کرده‌اند.
استالین، دیکتاتوری شوروی سابق، کسی بود که همه‌ی رفقای قدیمی خود را به فجیع‌ترین شکل ممکن کشت. اسلوبودان میلوسویچ، رییس جمهور صربستان، برای این‌که بر رهبری حزب کمونیست آن کشور تکیه بزند، علیه استاد و دوست بیست و پنج ساله‌ی خود، ایوان استانبولیچ، توطئه کرد و او را برکنار نمود و خود بر قدرت نشست.
استانبولیچ پس از برکناری خود گفت: «کسی که بیست و پنج سال به پشت شما خیره شده مطمئنا دنبال لحظه‌ی مناسبی می‌گردد که چاقوی خود را در آن فرو کند.»
میلوسویچ چاقوی خود را فرو نکرد، بلکه به اراذل و اوباش دستور داد که دو گلوله در مغرش شلیک کنند و پرونده‌اش را برای همیشه ببندند.
دیکتاتورها به دلیل ترس و اضطرابی که از اطرافیان خود دارند، هر لحظه در صدد تضعیف، برکناری، قتل و توطئه علیه آنان می‌باشند. به این طریق، یک دیکتاتور آهسته آهسته کوشش می‌کند همه‌ی یاران و رفقای قدیمی خود را برانداخته و خود را از شر آن‌ها نجات دهد. اما نتیجه‌ی این کار این می‌شود که در آخر، اطراف او از افراد وفادار خالی می‌گردد و دیکتاتور می‌ماند و ترس‌هایش.
ملاهبت‌الله هم از روزی که به قدرت رسیده، پی هم دنبال تضعیف رفقای قدیمی خود است و با صدور فرمان‌های متعدد تلاش دارد که صلاحیت آن‌ها را محدود کند. در حال حاضر، همه‌ی هم و غم او این است که حقانی و ملایعقوب را از سر راه خود بردارد. ترسی که ملاهبت‌الله از قدرت این دو تن دارد، سرانجام باعث تقابل میان شان خواهد شد.

همچنین بخوانید: زنان افغانستان؛ قهرمانان مبارزه با ترس و پاسداری از خیابان