راستی‌آزمایی ادعای طالبان؛ ۹۰ درصد پشتون‌ها در مقابلِ نیم درصد شیعیان

دسته: تحلیل
نویسنده: غلام رضا سادات
1403/03/24
11:39 ق.ظ
بازدید: 30

پایگاه خبری تحلیلی روایت : به تازگی انستیتوت تحقیقاتی خاورمیانه در گزارشی جامع و همه جانبه که منتشر ساخته، نوشته است که از میان هزار و ۱۳۷ رهبر و مقام ارشد طالبان، ۸۹۱ نفر آنها پشتون، ۵۳ نفر تاجیک، ۲۸ نفر اوزبیک و 6 تن هزاره اند. بر اساس این پژوهش، درحالی‌که ۴۰ مقام ارشد مهم طالبان از جمله رهبر، رئیس‌الوزرا، وزیران دفاع، تحصیلات عالی، معارف، فرهنگ، انکشاف دهات، کار و امور اجتماعی، فواید عامه، قاضی‌القضات همگی پشتون و از قندهار هستند، از آن طرف هم ۱۹ رهبر دیگر این گروه به شمول وزیر داخله، معاون سیاسی رئیس‌الورزا، وزیر انرژی و آب و وزیر امور مهاجران بازهم همگی پشتون و از پکتیا هستند. به مفهوم دیگر ۹۰ درصد حکومت به اصطلاح اسلامی طالبان که در آن حرف از عدالت اجتماعی و همه شمول بودن و سهیم بودن تمامی اقوام و مذاهب گفته می‌شود، همه پشتون و از یک جغرافیای کوچک هستند.

به تازگی انستیتوت تحقیقاتی خاورمیانه در گزارشی جامع و همه جانبه که منتشر ساخته، نوشته است که از میان هزار و ۱۳۷ رهبر و مقام ارشد طالبان، ۸۹۱ نفر آنها پشتون، ۵۳ نفر تاجیک، ۲۸ نفر اوزبیک و ۶ تن هزاره اند. بر اساس این پژوهش، درحالی‌که ۴۰ مقام ارشد مهم طالبان از جمله رهبر، رئیس‌الوزرا، وزیران دفاع، تحصیلات عالی، معارف، فرهنگ، انکشاف دهات، کار و امور اجتماعی، فواید عامه، قاضی‌القضات همگی پشتون و از قندهار هستند، از آن طرف هم ۱۹ رهبر دیگر این گروه به شمول وزیر داخله، معاون سیاسی رئیس‌الورزا، وزیر انرژی و آب و وزیر امور مهاجران بازهم همگی پشتون و از پکتیا هستند. به مفهوم دیگر ۹۰ درصد حکومت به اصطلاح اسلامی طالبان که در آن حرف از عدالت اجتماعی و همه شمول بودن و سهیم بودن تمامی اقوام و مذاهب گفته می‌شود، همه پشتون و از یک جغرافیای کوچک هستند.

البته همان گونه که گفته شد، این گزارش کامل ترین تحقیقی است که تاکنون راجع به معرفی رهبران طالبان صورت گرفته است‌. به اعتقاد کارشناسان حوزه جامعه شناسی و آمار، این تحقیق به صورت مستند نشان می‌دهد که ادعای طالبان مبنی بر همه شمول بودن حکومت این گروه تا چه حد خلاف واقع و شعار است. زیرا در این پژوهش به صورت مستند تمام پست‌های ارشد مورد ارزیابی قرار گرفته و آورده شده که در آن نه تنها افرادی از قوم ترکمن و هزاره‌ و شیعه که سهم قابل توجه از جمعیت افغانستان را تشکیل می‌دهند، حضور ندارند بلکه زنان به عنوان نیمی از جامعه کشور حتی در پست‌های معینت‌ها و ریاست های مهم نیز در کابینه حکومت طالبان حضور ندارند و به صورت کامل حذف شده اند.

همچنین بخوانید: واکنش شورای علمای شیعه افغانستان به توهین مسوولان تلویزیون تمدن

نکته جالب این است که طالبان هنوز از همه شمول بودن حکومت حرف می زنند و امارت به اصطلاح اسلامی را عادل‌ترین حکومت در منطقه و جهان می‌دانند. در حالی‌که حرف طالبان مبنی بر همه شمول بودن چه از نگاه اسلامی و چه از نظر جامعه شناسی سیاسی، در صورتی معنی پیدا می‌کند که این ادعا و همه شمول بودن یا بر اساس قاعده جمعیت و پراگندگی نفوس ولایات و مناطق باشد؛ یعنی افرادی ارشد حکومتی مطابق جمعیت ولایات از تمامی افغانستان انتصاب شوند. یا هم بر مبنای تفکر و اندیشه و تقسیمات جامعه که چند مذهبی و قومی می باشد، این گزینش و تقسیم مطرح باشد. مثلا آنچه که امروز در لبنان شاهد هستیم و می‌بینیم که کرسی های بالا، مطابق جمعیت مذهبی و دینی و قومی و اندیشه سیاسی به صورت مساویانه تقسیم شده است.

همچنین مورد دیگر که می تواند ادعای همه شمول بودن حکومت ‌ها از جمله حکومت طالبان را هم معنی کند و هم به چالش بکشد، انتخاب مقامات و مدیران ارشد حکومت بر اساس انتخابات سراسری و آزاد می باشد. زیرا این روند این امکان را فراهم می‌کند تا تمامی مقامات در یک روند کاملا مشروع و معقول، انتخاب شوند؛ حالا اگر برایند این انتخاب حتی صددرصد هم از یک قوم و جناح و گروهی خاص باشد، حرفی نیست. زیرا ملاک انتخاب مردم بوده و کسی نمی تواند اعتراض کند و همه شمول بودن هم با حق انتخاب که به مردم داده شده، معنی پیدا می‌کند. نه این‌ همه شمولی که ۹۰ درصد افراد از دو یا سه ولایت و براساس حکم یک فرد و بدور از در نظر گرفتن ملاک‌های شرعی و عادلانه انتصاب شده اند؛ در مقابل یک جمعیت بزرگ قومی و مذهبی مانند هزاره‌ها و شیعیان که به صورت تحقیر آمیز، نیم درصد حضور دارند و آن هم در حد دو سه نفر معین‌ در وزارت‌های سکتوری‌ که هیچ نقشی در سیاست داخلی و خارجی ندارند.

همچنین بخوانید: جدال کابل و کندهار به کجا منتهی می‌شود؟

از سوی دیگر حرف اصلی و نقد اساسی دیگر این است؛ در حالی‌که هیچ کدام از معیارهای پذیرفته شده جهانی مورد قبول طالبان و نبوده و تمامی افراد از یک قوم و قبیله خاص تعیین شده اند؛ خوب توجیه منطقی این حرف چی می تواند باشد؟ حالا ادعای اسلامی بودن و عمل به دساتیر پیامبر را در صدر اسلام که طالبان مدعی پیروی آن هستند اگر ملاک قرار دهیم، که البته ادعای طالبان در این زمینه بر همگان روشن است؛ زیرا حکومت عادلانه پیامبر با هیچ حکومتی در قیاس عدالت قابل مقایسه نیست؛ اما با آن‌هم کسی می تواند ادعا و اثبات کند که ۹۰ درصد گماشتگان‌ پیامبر از یک قبیله بوده باشد و یا پیامبر قبیله گرایی و پارتی بازی می‌کرد و تمامی گزینش‌های پیامبر از خاندان وی و آل‌ هاشم و قریش بوده است؟ به گواه تاریخ به هیچ عنوان این گونه نبوده است. در حکومت پیامبر از تمامی افراد جامعه از عرب‌ و عجم‌ حضور داشتند و نقش کلیدی هم داشتند.

نوشته های مرتبط :