سازمان ملل متحد که بر اساس منشور حافظ صلح و امنیت بینالملل و دفاع از حقوق بشر در جهان است میبایست برای همهی کشورهای عضو و غیر عضو این سازمان مورداحترام باشد.
زیرا منشور ملل متحد ازجمله قواعد الزامی برای همهای کشورها است. در این میان اما کشورهایی هستند که به سازمان ملل تن نمیدهند و در خیلی از موارد صلاحیت این سازمان را زیر سوال بردهاند.
توسل به جنگ، مداخله در امور کشورها، نقض آشکار حقوق بشر، جنایات جنگی و موارد دیگری ازایندست همواره از سوی برخی کشورها صورت گرفته است. و سازمان ملل با اعلامیه ها و تحریم ها سعی کرده است آنها را وادار به عقب نشینی کند. در این میان گروههای مسلح بیشتر از کشورها قواعد بین المللی را نقض کرده اند که کمتر مورد پیگرد قرار گرفته اند.
یکی از این گروهها، طالبان هستند که در سال ۲۰۲۱ دوباره قدرت را در دست گرفتهاند. طالبان از همان آغاز به نقض آشکار حقوق بشر پرداختند و همینگونه تبعیض قومی و مذهبی عملاً در افغانستان به اجرا گذاشته شد.
در این مدت اعلامیههای بیشماری از سوی سازمان ملل منتشرشده که هیچیک از آنها که در جهت منافع مردم افغانستان بوده موردتوجه طالبان قرار نگرفته است.
اینکه طالبان چرا به اعلامیههای سازمان ملل اهمیت نمیدهند برمیگردد به باورهای اعتقادی و قومی این گروه و از جهتی تاکید طالبان بر این است که آنها درگذشته نیز دست به چنین اقداماتی زدهاند اما کمتر اتفاق افتاده تا مورد بازپرسی جهانی قرار گیرند.
شاید به این فکر کنیم که حمله آمریکا بر طالبان برای نقض حقوق بشر بوده است اما تعامل جدید آمریکا با این گروه نشان میدهد که چنین چیزی برای آنها اهمیت چندانی ندارد.
همینگونه بسنده کردن سازمان ملل به اعلامیههای شفایی و اقدام جدی نکردن علیه طالبان باعث شده است تا طالبان گمان کنند که از سازمان ملل کاری برنمیآید. و آنها با وجودیکه از سوی سازمان ملل تحریم شدهاند، به کشورهای گوناگون سفر میکنند و به تبلیغ سیاستهای خود میپردازند.
از سوی دیگر، طالبان خود را دولت مستقلی میدانند که باید موردپذیرش سازمان ملل قرار گیرند. حتا اگر مشروعیت لازم یک دولت را نداشتند باشند. و در بسا موارد میخواهند با اقدامات ضد بشریشان سازمان ملل و کشورها را بر آن دارند تا این گروه را بهعنوان دولت به رسمیت بشناسد.
این خیرهسری طالبان نشان میدهد که ممکن است این گروه مورد حمایت یکی از کشورهای قدرتمند باشد، در غیر آن در هیچ جایی دنیا گروهی غیر مشروع و ناقض حقوق بشر نمیتواند اینگونه در برابر تصمیمهای سازمان ملل ایستادگی کند و به تمام خواستههای جهانی نه بگوید.
طالبان به اکثر اعلامیههای ملل متحد واکنشهای مشابه نشان می هند؛ یا آن را سیاسی میدانند یا مغرضانه و یا هم به سازمان ملل میگویند که نباید در امور حکومتداری آنها دخالت کند.
بهطور نمونه زمانی که طالبان آموزش و کار زنان را ممنوع کردند سازمان ملل اعلامیههای متعددی صادر کرد اما طالبان نه تنها اجازه آموزش را به دختران ندادند که چندی بعد فعالیت زنان در نهادهای بینالمللی را نیز ممنوع کردند. همینگونه در مورد اعلامیههای سازمانملل در مورد نقض حقوق بشر، جنایات جنگی، دستگیری و زندانی ساختن افراد بیگناه و دهها مورد دیگر طالبان فقط حرف خود را تکرار کردند و اهمیتی به این اعلامیهها ندادند.
در تازهترین اقدامات محمدخالد حنفی، سرپرست وزارت امربهمعروف و نهی از منکر طالبان، یوناما را متهم کرده که گزارشش در مورد گرفتاری زنان و دختران «یکجانبه و دور از واقعیت» است. او با لحن تهدیدآمیز به سازمان ملل متحد گفته که دست از «قضاوت خودسرانه» بردارد و گزارشهای خود را پیش از نشر با طالبان بهویژه دستگاه امربهمعروف و نهی از منکر این گروه، در میان بگذارد.
با توجه به تسلط دوساله طالبان در افغانستان به نظر میرسد این گروه قصد ندارد به اعلامیهها و بیانیههای ملل متحد اهمیت دهد. این امر میتواند چالشهایی را برای جامعه بینالمللی ایجاد کند و سازمان ملل را بیاهمیت جلوه دهد؛ و اگر جامعه بینالملل همینگونه در برابر رفتارهای ضد حقوق بشری طالبان و خیرهسری آنها سکوت کند شکی نیست که جنایات وحشتناکی در افغانستان نیز اتفاق خواهد افتاد.
