«چای سبز در پُل سرخ»

دسته: اخبار فضای مجازی, روایت مردمی, معرفی کتاب, هویت
نویسنده: تحریریه روایت
1401/11/25
1:01 ب.ظ
بازدید: 6

«چای سبز در پل سرخ» یادداشت‌های سفر سه جوان ایرانی به افغانستان در زمان جمهوریت است. سه جوانی که در ایران انجمن دیاران را ایجاد کردند تا بتوانند برای کمک به مهاجران افغانستانی کاری انجام دهند. آن‌ها برای درک عمیق‌تر مسایل افغانستان به این کشور سفر کردند و دو هفته را به تحلیل جامعه‌ی افغانستان گذراندند.

نگاه این سه‌تن، نگاه انتقادی از سیاست دولت خودشان در قبال مهاجران افغانستانی است و این موضوع در جای‌جای سفرنامه تکرار می‌شود.

نگارش آنان چنان صمیمی و بی‌آلایش است که من با خواندن صفحات اول، نتوانستم جلوی اشک‌هایم را بگیرم. روایت آنان از کشور زخمی من، طوری است که گویی خود قلم برداشته‌ام و شرح ماجرا نوشته‌ام.

نویسندگان سفرنامه، افغانستان و به‌ویژه هرات را شهری بدون زن معرفی کرده‌اند. سفرنامه‌های دیگری هم چنین برداشتی را انعکاس داده‌اند. برای من که سال‌ها در دانشگاه‌ها تدریس کرده‌ام و حضور بانوان را حتی پررنگ‌تر از پسران دیده‌ام، پذیرش چنان ادعایی سخت می‌نماید. گاهی فکر می‌کنم، شاید من آنقدر درگیری داشتم و از جامعه دور بوده‌ام که واقعا نمی‌دانستم، شهرهای ما هویت مردانه را نمایش می‌دادند.

حسن دیگر این سفرنامه، گزارش تقریبا دقیق جامعه‌ی افغانستان است. آن‌ها به محله‌های فقیرنشینی چون پل رنگینه در هرات سرک می‌کشند و چنان تصویرسازی می‌کنند که تمام اندوه جهان بر شانه‌هایت بار می‌شود و در جشن ۸ سالگی فیفتی-فیفتی حضور می‌یابند و روایت دیگری از زندگی هرات ارائه می‌دارند. آن‌ها به جاهای زیادی در هرات سرک کشیدند، در مسجد جامع، پل مالان، مصلی، گازرگاه و خواجه غلتان! اما سری به ارگ هرات و چهارسو نزده‌اند و کاش ارگ را هم می‌دیدند و چهارسوی هرات را!

همچنین بخوانید: کارزار حمایت از قاضیان زن راه‌اندازی شد

مزیت دیگر این سفرنامه، نگاه موشکافانه به مسائل افغانستان از جمله مباحث اقتصادی چون بانکداری، بیمه و صرافی است.

آن‌ها سرزمین افغانستان را جور دیگری کشف کرده‌اند. دیاری آشنا و پر از شکاف و تناقض!

تنها ضعف سفرنامه این است که آن‌ها در افغانستان با یک گروه اجتماعی خاص، در ارتباط بوده‌اند و نتوانسته‌اند در شهرهایی مثل هرات و کابل، زوایای دیگری از مناسبات این کشور را ببینند. البته آنان در این‌باره مقصر نیستند. در سفر به افغانستان شبکه‌ای از آشنایان مسافران ایرانی را کمک می‌کنند و در جامعه‌ی قبیله‌ای افغانستان امری طبیعی است.