معضل کوچی‌ها در پنجشیر

دسته: تحلیل
نویسنده: تحریریه روایت
1402/06/19
10:07 ق.ظ
بازدید: 1

به تازگی کوچی‌ها معلمی را در ولسوالی پریان ولایت پنجشیر با تفنگچه به قتل رسانده‌اند. این آخرین واقعه‌ای است که به دست کوچی‌ها در پنجشیر صورت می‌گیرد. از این اتفاق‌های خرد و کوچک از زمان تسلط طالبان بر پنجشیر، بسیار اتفاق افتاده است.

در طول سال‌های متمادی، مردم پنجشیر در برابر کوچی‌ها از خودگذری و ایثار نشان داده‌ و اجازه داده‌اند آن‌ها آزادانه به پنجشیر بیایند و مواشی خود را در علفچرها بچرانند. در دوران مقاومت به رهبری احمدشاه مسعود نیز، در شرایطی که پنجشیر از هر سو در محاصره قرار داشت، کوچی‌ها حق داشتند به پنجشیر بیایند و به کار و بار خود مشغول شوند. با این وجود، پنجشیر همیشه با معضل کوچی‌ها مواجه بوده و حضور آنان مشکلاتی را برای اهالی ایجاد می‌کرده، اما پس از تسلط طالبان بر افغانستان، کوچی‌ها از حمایت همه‌جانبه طالبان برخوردار شده‌اند و در برابر اهالی بومی ولایت پنجشیر رفتاری زورگویانه دارند و کسی جرأت رویارویی با آنان را ندارد.

پریان یگانه منطقه‌ای در پنجشیر است که بسیاری از ساکنان آن، برای آمدن طالبان به پنجشیر زمینه‌سازی کردند. اولین والی طالبان برای پنجشیر از همین منطقه بود. تا مدتی طولانی، اکثر افراد بلندپایه طالبان در حکومت محلی پنجشیر از همین ولسوالی بودند. اکنون هم طالبان پریانی در تشکیلات ولایت پنجشیر حضور گسترده دارند. با وجود این، طالبان پاداش همکاران پریانی خود را با کشتن و بستن و تاراج کردن مزارع و عفلچرهای‌شان می‌دهند. طالبان حتا به همکاران بومی خود نیز رحم نمی‌کنند.

در بهار و تابستان، کوچی‌ها از جلال‌آباد و لغمان و مناطق آن‌سوی خط دیورند به مناطق سردسیر در شمال افغانستان سرازیر می‌شوند. یکی از مناطقی که کوچی‌ها همه ساله به آن سفر می‌کنند، ولایت پنجشیر است. یکی از نقاط پنجشیر که کوچی‌ها در آن تمرکز می‌کنند و مواشی خود را برای چند ماه در آن‌جا می‌چرانند، ولسوالی پریان است.

همچنین بخوانید: شعله‌ی‌های نژادگرا؛ از مظلوم‌نمایی تا منازعات قومی

طالبان در مورد حمل سلاح، بسیار سختگیرند و اگر حتا احتمال بدهند که شخصی در خانه‌اش سلاح دارد، وی را مورد شکنجه‌های غیر انسانی قرار می‌دهند و مجبورش می‌سازند یا سلاح را تحویل دهد و یا قیمتش را به آن‌ها بپردازد. با این‌حال، کوچی‌ها اجازه دارند با خود سلاح حمل کنند و از آن برای ارعاب یا قتل افراد استفاده کنند.

گزارش‌های متعددی از درگیری میان اهالی بومی پنجشیر و کوچی‌ها در دو سال اخیر وجود دارد. کوچی‌ها پس از تسلط طالبان بر پنجشیر، به آزار و اذیت اهالی می‌پردازند و همچنین با بی‌پروایی مواشی خود را در زمین‌های زراعتی و علفچرهای اهالی پنجشیر رها می‌کنند تا مزارع را به نابودی بکشانند. اگر اهالی جرأت کنند و از کوچی‌ها به حکومت طالبان به شکایت بپردازند، نه تنها هیچ توجهی به شکایت‌شان صورت نمی‌گیرد بلکه ممکن است دچار مشکلات بیشتر هم شوند. حالا علفچرهایی در خاواک و پریان وجود دارد که اهالی اجازه ندارند مواشی خود را در آن‌جاها بچرانند، اما کوچی‌ها آزادانه از آن علفچرها استفاده می‌کنند.

در گذشته ادعاهایی وجود داشت مبنی بر این‌که کوچی‌ها با طالبان همکارند و برای آن‌ها جاسوسی می‌کنند. اکنون و با توجه به حمایت بی‌دریغ طالبان از کوچی‌ها در پنجشیر و دیگر مناطق افغانستان، معلوم می‌شود که آن گزارش‌ها حاوی حقایق بوده و کوچی‌ها از گذشته با طالبان همکاری داشته‌اند و حالا پاداش این همکاری را دریافت می‌کنند.

طالبان همیشه از سوی منتقدان به قوم‌گرایی متهم‌ شده‌اند. تحلیلگران به این باورند که طالبان زیر پوشش شعارهای دینی، در حقیقت برنامه‌های قومی خود را تطبیق می‌کنند. عملکرد دو ساله این گروه برای همه این حقیقت را آشکار کرد که این گروه، تطبیق برنامه‌های قومی را در سرلوحه کار خود قرار داده است. در طول دو سال حاکمیت طالبان، اقوام غیر پشتون به انزوا کشانده شده‌اند و اکثریت مطلق مقام‌های طالبان را پشتون‌ها تشکیل می‌دهند. بی‌مهری طالبان نسبت به زبان فارسی اظهر من الشمس است و نشان می‌دهد که این گروه برخلاف شعارهای وحدت‌خواهانه دینی خود، در پی سرکوب تکثر و تنوع قومی و زبانی در کشور است.

همچنین بخوانید: طالبان و پنجشیر

نوشته های مرتبط :