نفس کابل در هوای تهران

دسته: تحلیل
نویسنده: شفیق الله احدی
1403/12/12
12:10 ب.ظ
بازدید: 40

پایگاه خبری تحلیلی روایت : زیر قطرات باران در کنار خیابانی شلوغی در تهران قدم می‌زنم. پس از سه سال و اندی زندگی، این شهر برایم بوی وطن گرفته است. به سه سال پیش فکر می‌کنم، زمانی که هرگز تصور نمی‌کردم روزی در خیابان‌های تهران قدم بزنم. کابل با تمام کاستی‌هایش، جذابیتی خاص و وصف ‌نشدنی برایم داشت. روزی که اوضاع نابسامان شد و سایه‌ای شوم افراطیت بر آسمان و فضای آن شهر گسترده شد، کابل برای باشندگانش به زندانی بدل گشت. و از آن پس، هرکجای دنیا که آرامشی همچون کابل به یک انسان افغانستانی هدیه دهد، به منزله‌ی کابل است.

زیر قطرات باران در کنار خیابانی شلوغی در تهران قدم می‌زنم. پس از سه سال و اندی زندگی، این شهر برایم بوی وطن گرفته است. به سه سال پیش فکر می‌کنم، زمانی که هرگز تصور نمی‌کردم روزی در خیابان‌های تهران قدم بزنم. کابل با تمام کاستی‌هایش، جذابیتی خاص و وصف ‌نشدنی برایم داشت. روزی که اوضاع نابسامان شد و سایه‌ای شوم افراطیت بر آسمان و فضای آن شهر گسترده شد، کابل برای باشندگانش به زندانی بدل گشت. و از آن پس، هرکجای دنیا که آرامشی همچون کابل به یک انسان افغانستانی هدیه دهد، به منزله‌ی کابل است.
«نفس کابل»… چه عبارت غریبی که مدام در ذهنم تکرار می‌شود. در کابل، هوا همیشه آمیزه‌ای از بوی خاک و گِل، عطر چای تازه دم و نان تنوری بود. بوی صمیمیت همسایگانی که در کوچه پس کوچه‌ها دور هم جمع می‌شدند. این رایحه‌ها با من، با قلبم و تمام حواس‌ام پیوند خورده‌اند.اینجا اما، در اوایل نفس کشیدن گویی به چالشی مبدل شده بود. هوای سنگین تهران، با وجود شلوغی و ترافیکش، گاهی حس خفگی به من می‌داد. اما در میان این دود و سروصدا، تلاش برای یافتن ردپایی از «نفس کابل» در هوای تهران، حسی عجیب را در من زنده می‌کند. روزهای اول، دلتنگی همچون بغضی سنگین در گلویم گیر کرده بود. هر صدا و هر تصویری، مرا به یاد کابل می‌انداخت. صدای اذان مسجد محله، بوی نان تازه و حتی نقش فرش‌های که هرزگاهی در فروشگاه‌های این شهر می‌دیدم. تهران نیز، رفته-رفته، چهره‌ی جدیدی از خود نمایان کرد. گذر هر روز، کشفی کوچک و نو بود؛ کشفی که کمک می‌کرد تا در این شهر غریبه‌ی آشنا، از حس تنهایی‌ام کاسته شود.
تهران شهر بیگانه برای من نیست. زیرا، جایکه همه ارزش‌های تمدنی ما در آن زنده است، نمی‌تواند بیگانه باشد. اماکن فرهنگی تهران مرا به فرهنگ غنی تمدن کهن فارس و آریانا بیش‌تر آشنا می‌سازد. اینجا فردوسی و حافظ و سعدی را انگار زنده می‌بینم و اسطوره‌های تمدنی مشترک فارسی زبانان را از نو مرور می‌کنم. یکی از خوبی‌های ایران همین است که حس خودی به آدم می‌دهد و دیری از ورود به این شهر نمی‌گذرد که به آن خو می‌گیری. برای من که فارسی زبانِ افغانستانی هستم، چیزی در اینجا بیگانه نیست. حتا دیوار نگاری‌های که اشعاری بزرگان ادب فارسی در آن حک شده است مرا یادِ دیوارهای دانشگاه کابل و ساییر اماکن علمی افغانستان می‌اندازد، خیابان‌های تهران نیز بوی خاک باران زده‌ی جاده‌های کابل را می‌دهد.
زمانی که هرگز ایران را ندیده بودم، با اینکه فرهنگ، تاریخ، و زبان مشترک این کشور حس نزدیکی عجیبی در من ایجاد می‌کرد، هرگز تصور نمی‌کردم که این خاک بوی وطن بدهد و مرا بیش از پیش با تاریخ و هویت نیاکانم پیوند بزند. اما وقتی پا به این سرزمین گذاشتم و مدتی در آن زندگی کردم، فهمیدم که ما تکه‌هایی از یک پازل هستیم که جدایی‌مان تنها ناتمامی به همراه داشته است؛ تکه‌هایی که اگر کنار هم باشند، معنا و هویتی کامل‌تر می‌سازند. ایران برای من تنها یک کشور نیست؛ گویی آینه‌ای از خودم است، تصویری از ریشه‌هایم که گاه در پس گردوغبار تاریخ کم‌رنگ شده اند. هر گوشه‌ای از این سرزمین، از معماری‌های باستانی تا گویش‌ها و آداب‌ورسوم مردم، مرا به یاد پیوندهای گسسته‌ای می‌اندازد که باید دوباره بافته شوند.
این احساس نزدیکی نه فقط از طریق زبان و تاریخ مشترک، بلکه از طریق حس تعلقی است که در کوچه‌های قدیمی، موسیقی سنتی، و حتی طعم غذاهای این سرزمین می‌یابم. گویی اینجا جایی است که قصه‌های نیاکان در آن زنده مانده‌اند و خاکش با خون و خاطره مشترک ما آمیخته است.

همچنین بخوانید: حمله بر یک مخفیگاه داعش توسط طالبان در کابل

نوشته های مرتبط :