طالبان، با آمریکا یا با منطقه؟

دسته: تحلیل
نویسنده: تحریریه روایت
۱۴۰۲/۰۳/۲۲
۳:۳۳ ب٫ظ
بازدید: 0

طالبان، طیفی از نیروهاست که قضاوت یکسره و یکسان درباره افراد رده بالا و پایین این گروه در زمینه تعامل یا تقابل با امریکا نمی‌تواند دقیق باشد. بدون شک هم ضدآمریکایی دو آتشه در میان طالبان هست و هم کسانی که از گذشته، پیوند و تبانی با آمریکا و متحدان آن دارند. هر چند تفاوت میان برخی گروه‌ها و حلقه‌های حاضر در مجموعه طالبان قابل انکار نیست، اما آنچه برای عوام و سربازان طالب مطرح می باشد پیروی بدون دلیل از امارت این گروه و جنگیدن زیر شعایر اسلامی و دینی می‌باشد. یعنی سربازان و افراد رده پایین طالبان به همان شعار (جهاد و مبارزه با اشغال‌ و حکومت دست نشانده و…) بدون توجه با روابط پنهان رهبران این گروه با امریکا و کشورهای دیگر عمل کرده و نگاه می کنند.

پس از توافق سیاسی دوحه، اما در یک لایه‌ی پنهان رابطه، تمام تجهیزات نیروهای آمریکایی و ارتش افغانستان در ۱۵ اگست، به دست طالبان قرار گرفت. طبق شواهد، حتی کمک‌های مالی سالانه آمریکا به ارتش و پولیس افغانستان همچنان در اختیار دولت طالبان قرار می‌گیرد. گزارش‌های بانک مرکزی افغانستان و رسانه‌ها نیز نشان می‌دهد که بسته‌های ۴۰ و ۶۰ میلیونی دالر تحت عنوان کمک‌های بشردوستانه، به‌صورت هفتگی توسط دولت آمریکا به بانک مرکزی افغانستان تحویل داده می‌شود؛ از طرفی هم در ماه میزان سال گذشته وزارت خارجه آمریکا ۲۰۸ میلیون دالر را از طریق دفتر کمک‌های بشردوستانه آمریکا و ۱۹۹میلیون دالر دیگر را از طریق دفتر جمعیت پناهندگان و مهاجرین آمریکا برای طالبان ارسال کرد. در مجموع پس از تسلط طالبان بر افغانستان، دولت آمریکا، بیش از ۲ میلیارد دالر تحت عنوان کمک به طالبان فرستاده است. بدیهی است که کمک‌های نقدی آمریکا به گروه طالبان، بشردوستانه نبوده و بر چانه‌زنی‌های سیاسی و رابطه پنهان آمریکا و طالبان بی‌ارتباط نیست

از طرفی هم در چارچوب این تلاش‌ها و در یک لایه پنهان و پیچیده دیگر، در ماه میزان سال گذشته «دیوید کوهن» معاون سازمان اطلاعات آمریکا (CIA) و «تام وست» نماینده آمریکا در امور افغانستان، با رئیس استخبارات گروه طالبان (مولوی وثیق) در قطر دیدار محرمانه‌ای داشتند. هیچ‌یک از طرفین، از جزئیات مذاکرات اطلاعاتی ارائه نداده و حکومت طالبان هم به کلی‌گویی بسنده کرده است اما دیدار مقامات ارشد اطلاعاتی دو کشوری که روابط رسمی ندارند و به‌خصوص پس از کشته‌شدن رهبر القاعده در کابل در کنار خانه سراج الدین حقانی و دیگر سران طالب که آمریکا برای (سر) آنان جایزه تعیین کرده، حائز اهمیت است.

با این وجود، پس از دیدار مقامات اطلاعاتی آمریکا و طالبان در دوحه، تلاش آمریکا برای لابی گری برای طالبان بیشتر گردید. «تام وست» برای گفت‌وگو با رهبران مخالف طالبان، حداقل سه بار به صورت رسمی به ترکیه و کشورهای منطقه سفر کرده است.

شواهد می‌رساند که در این لایه پیچیده و پنهان، دولت آمریکا تلاش دارد تا بخشی از خواسته‌های به اصطلاح “حقوق بشری جامعه جهانی” را که برای امریکا حیثیتی شده و بیست سال به خاطر آن جنگیده بر دولت طالبان بقبولاند و از طرفی هم با وادار ساختن رهبران مخالف طالبان به تعامل سیاسی با این گروه یک همسویی راهبردی با آمریکا را در افغانستان شکل دهد.

در ارتباط به تعامل کشورهای با طالبان اما، برای بسیاری تحلیل‌گران ایرانی و افغانستانی و نیز جهانیان شکی وجود ندارد که پروژه طالبان و آوردن آنها در افغانستان، طرح و پلان از پیش تهیه شده آمریکایی‌ها بوده است که بعد از سال ۲۰۱۴ روی دست گرفت.

بدون تردید به محض اینکه طالبان تا اندازه‌ای قدرت و مشروعیت به دست آورند با تحریک آمریکا طرح‌های از پیش تهیه شده آمریکا را در منطقه پیاده خواهند نمود. این در حالی است که کشورهای منطقه، به زعم خودشان خواهان یک دولت کاملاً بی‌طرف در افغانستان هستند و مسئله امنیت منطقه و افغانستان را امری به هم پیوسته می‌پندارند و معتقدند که هر نوع حضور اطلاعاتیِ دوباره آمریکا در افغانستان، بر امنیت و نظم منطقه‌ای تأثیرات منفی و نگران‌کننده خواهد داشت.

بدیهی است که گروه طالبان به دلیل نیازهای شدید مالی و خدمت بزرگ امریکا در زمینه تحویل قدرت به آنان، همچنان با دریافت دالر‌های واشنگتن، در همسویی بیشتر با امریکا حرکت کند و تعامل با آمریکا را بر تعامل با منطقه ترجیح دهد.

ReplyForward

نوشته های مرتبط :