حذف خلیل حقانی و یک تیر سه نشان که تاکنون به هدف خورده است

دسته: تحلیل
نویسنده: ضیا ضیایی
1403/10/22
2:47 ب.ظ
بازدید: 65

پایگاه خبری تحلیلی روایت : پس از کشته شدن مرموز خلیل حقانی در حمله انتحاری و تحلیل‌هایی که راجع به اختلافات درونی بین طالبان مطرح شد، حالا چند هفته بعد رهبر طالبان در فرمانی مولوی عبدالکبیر غلجایی و چهره نسبتا نزدیک به حقانی‌ها را از معاونت رییس الوزرا برکنار و وی را به صفت سرپرست وزارت مهاجران و عودت‌کنندگان تعیین کرد.

پس از کشته شدن مرموز خلیل حقانی در حمله انتحاری و تحلیل‌هایی که راجع به اختلافات درونی بین طالبان مطرح شد، حالا چند هفته بعد رهبر طالبان در فرمانی مولوی عبدالکبیر غلجایی و چهره نسبتا نزدیک به حقانی‌ها را از معاونت رییس الوزرا برکنار و وی را به صفت سرپرست وزارت مهاجران و عودت‌کنندگان تعیین کرد.
وقتی روز پنجشنبه این خبر را مولوی ذبیح‌الله مجاهد سخن‌گوی طالبان در ایکس منتشر کرد، تاکید کرد که این کار بر بنیاد فرمان رهبر طالبان بوده و به گفته او: «تغییر و تبدیل در معاونیت ریاست‌الوزرا و همچنین تعیین مولوی عبدالکبیر به‌عنوان سرپرست وزارت مهاجران، یک روند عادی است و به‌منظور بهبود امور انجام شده است؛ این موضوع نو نیست که مسوولان طالبان با آن بلدیت نداشته باشند.»
با این وجود حذف خلیل الرحمن حقانی در شرایطی که جناح حقانی از تک‌تازی قندهاری‌ها به شدت ناراض و شاکی بودند و همچنین اقداماتی که بعد از حذف وی صورت گرفت، نشان می‌دهد که جناح قندهار با حذف یکی از قدرت‌مندترین افراد جناح حقانی که به ظاهر گروه داعش مسئولیت را بر عهده گرفت با یک تیر سه نشان را زده است.
اول: نفس قضیه حذف خلیل حقانی به عنوان قدرتمندترین فرد خاندان حقانی بدون شک در تضعیف جناح حقانی بسیار موثر است. خلیل حقانی کسی بود که سال‌ها در کنار جلال الدین حقانی گروه حقانی را مدیریت کرده بود. نقش او در این گروه از نظر فعالیت و سن و سال حتی از سراج الدین حقانی هم برجسته بود. حذف او به عنوان رهبر در سایه جناح حقانی بزرگترین ضربه به جناح حقانی و غلجایی‌ها بود که وارد شد.
دوم: گرفتن کرسی وزارت مهاجرین از جناح حقانی که در تقسیم بندی درون گروهی به این جریان رسیده بود، پیروزی دیگر جناح قندهار بر حقانی‌ها است. در طی سه سال حاکمیت گروه طالبان، چند وزیر به شمول حقانی ها هرگز تغییر و تبدیل نشدند. در حالی‌که وزرای دیگر بارها و بارها تغییر و تبدیل شدند. حذف حقانی یک دست آورد برای جناح قندهاری بود که بدست آمد. حالا تعیین مولوی کبیر به جای حقانی یک پیروزی مهم برای ملا هبت‌الله است. در حالی‌که از یک سو بسیاری معتقد اند که مولوی عبدالکبیر از جناح قندهار نمایندگی می‌کند، زیرا در روستای تنگی زدران ولسوالی نهرین ولایت بغلان متولد شده و در دور اول طالبان با این گروه بوده او در پست‌های گوناگون از جمله والی در ولایت‌های لوگر و ننگرهار کار کرده و ریاست تنظیم زون شرق را نیز در کارنامه دارد. اما از سویی دیگر و با تمام این تفاسیر مولوی کبیر به دلیل ریشه غلجایی که دارد از نظر قبیلوی نزدیک حقانی است و این موضوع در صف بندی حکومت قبیلوی طالبان بسیار تاثیر گذار است. به هر حال فارغ از نگرش مولوی کبیر، جناح قندهار و ملا هبت الله یک کرسی وزارت را از نزد حقانی‌ها پس گرفت.
سوم: نکته بسیار مهم دیگر که پس از حذف خلیل اتفاق افتاد، برکناری مولوی کبیر غلجایی از معاونت رییس الوزرا است. همان‌طور که گفته شد، مولوی کبیر با وجود گذشته عضویت در جناح قندهار طالبان، اما به دلیل ریشه غلجایی نزدیک به حقانی بود. برکناری او از معاونت ریاست الوزرا یک دست آورد مهم برای رهبر درانی طالبان است. مولوی کبیر غلجایی که در سه سال گذشته پس از رهبر طالبان به دومین فرد مهم تبدیل شده بود و عملا ریاست الوزرا را به دلیل بیماری و ضعف مولوی محمد حسن در دست داشت، اکنون از این پست مهم برکنار شده است. حالا دیده شود که در این پست مهم رهبر طالبان چه کسی را تعیین می‌کند. البته حتی اگر یک غلجایی و فردی از جناح حقانی را هم تعیین کند، ولی اقتدار حقانی‌ها و غلجایی ها دیگر لگد مال شده است.
با این حال، فارغ از ترور خلیل حقانی که واقعا داعش مستقلانه این کار را انجام داد یا جناح قندهار نقش داشت، ولی آنچه مسلم است، تضعیف جناح حقانی می باشد که اتفاق افتاده است. فعلا شرایط بر وفق مراد ملا هبت الله و جناح قندهار به پیش می رود و انتقادهای رهبران جناح حقانی از وضعیت موجود نه تنها شنیده نشده که به نظر آنان را با حذف خلیل حقانی و برکناری مولوی کبیر در وضعیت دشوار قرار داده است.

همچنین بخوانید: جدال قدرت بین طالبان قندهاری و گروه حقانی؛ آیا تحولی در راه است؟

نوشته های مرتبط :