تحقیر سران شرکت کننده در نشست شرم الشیخ مصر توسط ترامپ/ ۸ نکته مهم این نشست

دسته: تحلیل
نویسنده: ضیا ضیایی
1404/07/22
11:45 ق.ظ
بازدید: 13

پایگاه خبری تحلیلی روایت : شرم‌الشیخ، شهری در نوک جنوبی شبه‌جزیره سینا در مصر، میان دریای سرخ و خلیج عقبه واقع شده است. این منطقه با آب‌های شفاف، سواحل مرجانی و هتل‌های لوکس، یکی از مقاصد گردشگری مهم خاورمیانه محسوب می‌شود. اما زیرساخت‌های مدرن و موقعیت ژئوپلیتیکی خاص آن، شرم‌الشیخ را به محل برگزاری اجلاس‌های جهانی نیز تبدیل کرده است. روز گذشته این شهر میزبان نشستی بود که ترامپ آن را «تاریخی» خواند و مدعی شد که نزاع سه‌هزار ساله فلسطین و اسرائیل را پایان داده است. اما این نشست بدون حضور دو طرف اصلی نزاع یعنی اسرائیل و حماس برگزار شد و بیشتر به نمایش قدرت و هژمونی ترامپ شباهت داشت تا تلاشی واقعی برای صلح. توافقی که امضا شد، نه صلح بلکه آتش‌بس بود و هیچ چشم‌اندازی برای تشکیل کشور مستقل فلسطینی در آن دیده نمی‌شد. البته چند نکته مهم راجع به این نشست و رفتار ترامپ قابل توجه است.

شرم‌الشیخ، شهری در نوک جنوبی شبه‌جزیره سینا در مصر، میان دریای سرخ و خلیج عقبه واقع شده است. این منطقه با آب‌های شفاف، سواحل مرجانی و هتل‌های لوکس، یکی از مقاصد گردشگری مهم خاورمیانه محسوب می‌شود. اما زیرساخت‌های مدرن و موقعیت ژئوپلیتیکی خاص آن، شرم‌الشیخ را به محل برگزاری اجلاس‌های جهانی نیز تبدیل کرده است. روز گذشته این شهر میزبان نشستی بود که ترامپ آن را «تاریخی» خواند و مدعی شد که نزاع سه‌هزار ساله فلسطین و اسرائیل را پایان داده است. اما این نشست بدون حضور دو طرف اصلی نزاع یعنی اسرائیل و حماس برگزار شد و بیشتر به نمایش قدرت و هژمونی ترامپ شباهت داشت تا تلاشی واقعی برای صلح. توافقی که امضا شد، نه صلح بلکه آتش‌بس بود و هیچ چشم‌اندازی برای تشکیل کشور مستقل فلسطینی در آن دیده نمی‌شد. البته چند نکته مهم راجع به این نشست و رفتار ترامپ قابل توجه است.

تحقیر رهبران با معطلی و نمایش در کنست

ترامپ پیش از ورود به شرم‌الشیخ، در کنست اسرائیل سخنرانی کرد و از نتانیاهو به عنوان «یکی از بزرگ‌ترین رهبران جنگی» یاد کرد. او از کشتار بیش از ۶۷ هزار فلسطینی در غزه هیچ انتقادی نکرد، بلکه آن را بخشی از «دفاع مشروع» اسرائیل دانست. سپس در نشست شرم‌الشیخ، رهبران کشورهای حاضر را به نوبت برای گرفتن عکس یادگاری فراخواند؛ اقدامی که بیشتر به نمایش قدرت شخصی او شباهت داشت تا احترام دیپلماتیک. یعنی مجموعه سفر او و حضور در منطقه تمام و کمال در دفاع از اسرائیل و تحقیر اعراب متمرکز بود.

تحقیر کشورهای عربی و اسلامی

رفتار ترامپ با رهبران کشورهای عربی و اسلامی نیز تحقیرآمیز بود. او با سیسی، رئیس‌جمهور مصر، دست نداد و نخست‌وزیر پاکستان را مانند شاگردی پشت تریبون فراخواند تا از او تمجید کند. شهباز شریف نیز بدون رعایت عرف دیپلماتیک، ترامپ را «قهرمان صلح» خواند و بار دیگر نامزد جایزه نوبل کرد. او حتی به نخست وزیر انگلیس رحم نکرد و مانند استادی که حاضری می گیرد، اسم کشور انگلیس را آورد؛ وقتی نخست وزیر این کشور دستش را بالا برد و نزدیک تریبون آمد تا صحبت کند، اما ترامپ به او مجال حرف زدن نداد و او با ناراحتی سر جای خودش برگشت.

نگاه ترامپ به رهبران عربی: پول نقد

ترامپ معمولا وقتی سران عرب را می بیند، تمام فکرش این است که چگونه از آنان پول بگیرد. همان حرف معروف “گاو شیری”. روز گذشته ترامپ در دیدار با مقام اماراتی در این نشست، به ثروت نقدی آنان اشاره کرد و گفت که این کشور پول نقدی زیادی دارد. وی همچنین عراق را کشوری دانست که «نمی‌داند با نفتش چه کند». او همچنین از عربستان و قطر یاد کرد و تلویحاً به سفر قبلی‌اش اشاره کرد که طی آن صدها میلیارد دالر از این کشورها دریافت کرده بود.

نشست یک‌طرفه؛ تصمیم‌گیری فقط با ترامپ

در این نشست، تنها مصر و قطر سند توافق را امضا کردند. سندی که تقریبا کامل به نفع اسراییل است. البته نکته مهم این که سایر رهبران شرکت صرفاً تماشاگر بودند. ترامپ نام برخی را با تمجید و برخی را با کنایه و توهین برد. به اردوغان گفت «سلام مرا به همسر زیبایتان برسانید» و نخست‌وزیر ایتالیا را «زیبا» خطاب کرد؛ نگاهی جنسیتی که در عرف دیپلماتیک جایگاهی ندارد. یعتی رهبران کشورهای دیگر به جز مصر که بیانیه پایانی را قرائت کرد و نخست وزیر پاکستان که ترامپ زیرکانه او را فراخواند تا وی تمجید کرده و دوباره نامزد جایره صلح نوبل کند، بقیه رهبران نه نوبت صحبت یافتند و نه هم نقشی در توافق نداشتند. به عبارتی سیاهی لشکر بودند برای اعتبار دهی به هژمونی ترامپ.

حضور تحقیرآمیز محمود عباس

از نکات مهم دیگر این نشست، محمود عباس رئیس تشکلات خود گردان فلسطین بود. وی در حالی در نشست حاضر شد که چند هفته قبل ترامپ از صدور ویزا برای او جهت شرکت در نشست سازمان ملل خودداری کرده بود. این رفتار، تحقیر آشکار رهبری فلسطین بود، در حالی که عباس برای دیدار با ترامپ به شرم‌الشیخ آمده بود.

سکوت درباره جنایات اسرائیل

ترامپ از رهبران خواست غزه را بازسازی کنند، اما هیچ اشاره‌ای به نقش اسرائیل در ویرانی غزه نکرد. او از آزادی ۲۰ اسیر اسرائیلی و به قول او “رنجی” که کشیده اند یاد کرد و از آزادی آنان با افتخار یاد کرد، اما هزاران اسیر فلسطینی را که شکنجه گاه های اسرائیل بودند و آزاد شدند نادیده گرفت. او پیش تر در کنست نیز گفت: «ما بهترین سلاح‌ها را داریم و هر چه اسرائیل خواسته، داده‌ایم.» او یک کلمه از درد و رنج غزه نگفت. او هیچ اشاره ای به ۲ سال جنایت در غزه ۷۰ هزار کشته و ۱۷۰ هزار زخمی برجا گذاشته و همچنین ۹۰ درصد تخریب شده است، نکرد.

نمایش هژمونی ترامپ؛ توافقی به سود اسرائیل

این نشست، نمایشی تمام‌عیار از هژمونی ترامپ بود. توافق ۲۰ ماده‌ای به‌طور کامل به سود اسرائیل تنظیم شده بود و به نظر رهبران کشورهای تحریم‌کننده نشست، تصمیمی منطقی گرفتند. البته بدون شک توقف جنایات اسرائیل در غزه یک دست آورد ملموس است که با مقاومت فلسطین بدست آمد؛ اما باید گفت که هیچ بند مشخصی درباره تشکیل کشور فلسطینی یا آینده حماس در توافق دیده نمی‌شود.

نتیجه‌گیری؛ تضمین اسرائیل، بی‌چشم‌اندازی برای فلسطین

نشست شرم‌الشیخ، بیش از آن‌که تلاشی برای صلح باشد، صحنه‌ای برای نمایش شخصیت عوام پسندانه ترامپ و تضمین امنیت اسرائیل بود. در حالی که هیچ چشم‌اندازی برای آینده فلسطین و تشکیل کشور مستقل وجود ندارد، ترامپ با ادعای پایان نزاع سه‌هزار ساله، صرفاً قدرت‌نمایی کرد و رهبران دیگر را به ابزار نمایش خود تبدیل نمود.

نوشته های مرتبط :