یک سالگی وعده سرمایه‌گذاری ۱۰ میلیارد‌ دالری‌ میرویس عزیزی؛ چرا دروغ در افغانستان نهادینه شده است؟

دسته: تحلیل
نویسنده: سیده آزاده
1403/10/09
12:04 ب.ظ
بازدید: 27

پایگاه خبری تحلیلی روایت : حدود یک‌سال پیش از امروز میرویس عزیزی، مالک شرکت‌های (عزیزی) و از تجار ملی کشور در مراسم افتتاح چند ده خانه ساخته شده برای زلزله‌زدگان هرات گفت که وی به‌زودی ۱۰ میلیارد دالر در بخش‌های انرژی و حمل‌ونقل در کشور سرمایه‌گذاری می‌کند. او تاکید کرد که این سرمایه‌گذاری در آینده بسیار نزدیک انجام شده و در آن زمینه کار برای حدود ۱۰۰ هزار نفر فراهم خواهد شد. اما در حالی‌که یک سال از این وعده می‌گذرد، اما تا حالا ظاهرا وی یک میلیون دالر هم از وعده‌هایش را عملی نکرده است.

حدود یک‌سال پیش از امروز میرویس عزیزی، مالک شرکت‌های (عزیزی) و از تجار ملی کشور در مراسم افتتاح چند ده خانه ساخته شده برای زلزله‌زدگان هرات گفت که وی به‌زودی ۱۰ میلیارد دالر در بخش‌های انرژی و حمل‌ونقل در کشور سرمایه‌گذاری می‌کند. او تاکید کرد که این سرمایه‌گذاری در آینده بسیار نزدیک انجام شده و در آن زمینه کار برای حدود ۱۰۰ هزار نفر فراهم خواهد شد. اما در حالی‌که یک سال از این وعده می‌گذرد، اما تا حالا ظاهرا وی یک میلیون دالر هم از وعده‌هایش را عملی نکرده است.
بدون شک در کشور جنگ زده و در حال جنگی مانند افغانستان که یکی از مهمترین معضلات در آن بیکاری و فقر است؛ اقدام به سرمایه‌گذاری و ایجاد فرصت‌های شغلی- فارغ از اینکه چه رژیم و حکومتی بر سر کار است – اقدام نیکو و پسندیده است؛ ولی نکته مهم این است که در این کشور فلک زده متاسفانه سنگ‌بنای آن با دروغ و فریب و بلوف بنا شده و هر کسی می آید و با وعده‌های گنده مردم را فریب می دهد.

راجع به وعده سرمایه‌گذاری میرویس عزیزی، همان زمان مباحث گسترده در فضای مجازی شکل گرفت و بسیاری ها این وعده او را دروغ سرخرمن شمردند که البته با گذشت یک سال درست هم از آب درآمد. اما نکته دیگر که همان زمان و امروز این وعده دروغین را بیشتر اثبات می‌کند، این‌ است که عزیزی بانک که زیرمجموعه شرکت‌های عزیزی و یکی از بانک‌های خصوصی در کشور می‌باشد، با تمامی خدماتی که در حدود دو دهه گذشته ارائه کرده، مردمان کشور با توجه به کارشکنی‌ها و عدم صداقت این نهاد مالی در سه سال گذشته به شدت از این بانک ناراض هستند؛ زیرا پس از سقوط جمهوریت و سلطه امارت طالبانی هرج‌ومرجی که ناشی از تغییر رژیم و نگرانی از دستبرد به پس‌اندازهای مردم در بانک‌ها مطرح شد، بسیاری از مردمان کشور به نمایندگی‌های بانک‌ها ریخته و خواستار حصول پول‌های‌شان شدند، ولی ازآنجایی‌که پرداخت پس‌اندازهای همه مشتریان مقدور نبود، در یک تقسیم‌بندی چندی مرحله‌ای قرار شد که پس‌اندازهای مردم از سوی بانک‌های خصوصی به‌ویژه عزیزی بانک پرداخت شود. ولی باگذشت سه سال و نیم از آن روز و با ادعاهای مطرح‌شده درزمینه‌ای ثبات اقتصادی تحت حاکمیت طالبان و سرازیر شدن میلیون‌ها دالر کمک به طالبان، اما بسیاری از مردمان کشور هنوز نتوانسته‌اند که پول‌های خود را از عزیزی بانک حصول کنند‌. امروز صدها هزار تن از مردمان کشور میلیون‌ها دالر از عزیزی بانک (زیرمجموعه بانگاه عزیزی) طلب دارند و چرخ زندگی و تجارت و مسافرت‌ شان موکول به حصول پول‌های‌شان شده. نکته مورد توجه این است که به خواسته‌های مردم از سوی بانک‌ها به‌ویژه عزیزی بانک هیچ توجهی صورت نگرفته و نمی‌گیرد. اگر حرف میرویس عزیزی برای این حجم سرمایه‌گذاری درست و راست است، در قدم نخست و خدمت اول بهتر است که چند صد میلیون دالر از پس اندازهای مردم را که دارند مطالبه می کنند، از ۱۰ میلیارد دالری که قرار است سرمایه‌گذاری کند، بهتر و واجب‌تر آن است که پرداخت کند.

همچنین بخوانید: وزارت دفاع امریکا: داعش در افغانستان قوی‌تر شده و القاعده بازگشته است

نکته دیگر که همان زمان (سال گذشته) ثابت می‌کرد که حرف آقای عزیزی دروغ و فریب و وعده سرخرمن است؛ میزان کل سرمایه ‌ای وی است. وقتی آقای عزیزی حرف از سرمایه‌گذاری ۱۰ میلیارد دالری را مطرح کرد؛ برای راستی آزمایی و اینکه ایشان چقدر سرمایه دارد؛ به موسسات و مجلات اقتصادی ازجمله فوربس که دارایی‌های افراد و ثروتمندان تجزیه‌وتحلیل و منتشر می‌کند، باید یک نگاهی انداخت. وقتی به این لیست که سال‌های پسین ازجمله ثروتمندان ۲۰۲۳ را آورده که بین ۲ تا ۲۶۰ میلیارد ثروت دارند، اسم میرویس‌ عزیزی و شرکت‌های وی وجود ندارد. همچنین در آخرین لیست که مجله فوربس از ۱۱۵۰ میلیاردر جهان منتشر کرده که آخرین فرد آن ۲.۵ میلیارد دالر سرمایه دارد، اسم میرویس عزیزی دیده نمی‌شود. مگر می‌شود که مجلات بزرگ اقتصادی راجع به سرمایه مثلا چند ده میلیارد دالری یک سرمایه دار اشتباه کند؟
از سویی هم وقتی پای سرمایه‌گذاری و وعده‌ی ایجاد ده‌ها هزار شغل مطرح می‌شود، این یعنی سرمایه‌گذاری به‌اندازه نصف شرکت نفتی (توتال) فرانسه در صنعت نفت عراق که روزانه حدود ۷ میلیون بشکه نفت تولید می‌کند. همچنین این حجم سرمایه‌گذاری، به‌اندازه پنج سال سرمایه‌گذاری خارجی در ایران و دو برابر تولید ناخالص‌ داخلی افغانستان در یک سال. بنابراین وقتی صحبت از این حجم سرمایه‌گذاری می‌شود، طبعا نگاه مردم به این وعده بزرگ که اقتصاد مردمان را دگرگون می‌کند، گرم می‌شود.

متأسفانه عوام‌فریبی‌ و بزرگنمایی‌ها در زمینه‌ای سرمایه‌گذاری، ایجاد اشتغال و تأسیس زیربناها و در کل در بخش اقتصادی در چند سال پسین به‌ویژه سه سال و نیم اخیر در افغانستان به اوج آن رسیده است. در افغانستان هر رژیم و جناحی حاکم شده شماری در معیت آن برای حفظ ثروت با ارائه آمار و ارقام مردم را فریب داده است.
راجع به وعده سرخرمن عزیزی هم این‌که او با وجود وعده سرمایه‌گذاری ۱۰ میلیارد دالری، نه تنها تاکنون یک دالر در کشور سرمایه گذاری نکرده، که بر اساس گزارش‌ها او به شدت در تلاش است که ثروت خود و پول های سپرده مردم را در دوبی و امارات متحده منتقل کرده و سرمایه گذاری کند.

همچنین بخوانید: سازمان پیمان جمعی درباره خطر گسترش تروریسم و قاچاق سلاح از افغانستان هشدار داد

نکته اخیر اما؛ چرا دروغ در یک جامعه بیشتر رایج می‌شود؟بسیاری از دانشمندان علوم اجتماعی بدین باور اند که وقتی مردم و دیگران می بینند که مسوولان بالا رده دروغ می‌گویند، آنان نیز تصمیم می‌گیرند که دروغ بگویند. محققان در پژوهش جدیدی پی برده‌اند در جوامعی که فساد اداری و حقه‌بازی رواج دارد، احتمال این که افراد زیاد دروغ بگویند، بیشتر است. این نشان می‌دهد سازمان‌هایی که مدیریت ضعیفی دارند، بیش از آنچه که تصور می‌شد به جامعه آسیب می‌زنند.
تحقیقات نشان داده که اگر مردم احساس کنند اطرافیان‌شان قانون‌شکنی می‌کنند، آنها هم تصمیم می‌گیرند قانون‌شکنی کنند. مثلا، وقتی مردم می‌بینند که روی بیشتر دیوارهای شهرشان گرافیتی کشیده شده یا خیابان‌هایشان پر است از زباله، احتمال اینکه آنها هم خودشان زباله‌هایشان را به شهر بیندازند، بیشتر می‌شود. «شاول شالوی» ( Shaul Shalvi) یک دانشمند رفتارشناس از دانشگاه آمستردام می‌گوید: «اما ما نمی‌دانیم عرف‌های اجتماعی مثل کلاه‌برداری سیاسی، فساد و گریز از مالیات تا چه حد بر جامعه تاثیر می‌گذارد و اینکه عرف‌های اجتماعی تا چه حد مردم را فاسد می‌کند.»
ارسطو معتقد است: «دروغ فی نفسه بداست و شایان نکوهش ـ خواه منظوری خاص در میان باشد و خواه نه ـ ودرست‌کاری فی نفسه نیک است و شایان ستایش‌». به همین جهت کسانی که به جای دروغ گفتن با بیان حقیقت به خود ضرر می‌رسانند، مورد تحسین قلبی قرار می‌گیرند، اگرچه ممکن است، مورد نکوهش کلامی بعضی‌ها هم واقع شوند.
با این حال طبع بشر از اول به صداقت و درستی است اما زمانی که با مشکلی روبه‌رو می‌شود، از انجام کاری عاجز است یا گاهی ترس به سراغش می‌آید، برای رهایی خود از این مشکل به دروغ متوسل می‌شود. به نظر وعده‌های که تجار سرمایه دار در افغانستان تحت کنترل طالبان می‌دهد، ناشی از ترس طالبان مبنی بر عدم مزاحمت‌ها برای آنان است؛ در حالی‌که به قول ارسطو فی نفسه دروغ در هر حالت آن بد است.

همچنین بخوانید: شرکت مخابراتی «ام‌تی‌ان» به «تسهیل تروریسم در افغانستان و ایران» متهم شد

نوشته های مرتبط :