در نبود نظم عادلانه جهانی

دسته: تحلیل
نویسنده: غلام‌رضا سادات
1403/01/27
10:30 ق.ظ
بازدید: 14

پایگاه خبری تحلیلی روایت : از سوی هم، وقتی روز گذشته جلسه‌ی شورای امنیت سازمان‌ملل، برای بررسی اوضاع خاورمیانه و مشخصاً حمله ایران به اسرائیل برگزار شد، کشورهای غربی و امریکا، حمله‌ی ایران را شدیداً محکوم کرده و ضمن تاکید بر مجازات ایران، از اجرای قوانین بین‌المللی سخن زده و با احترام به آن تاکید کردند. البته این موضع‌گیری کشورهای غربی، در حالی اتخاذ شد که دو هفته پیش و پس از حمله اسرائیل به کنسولگری ایران در دمشق، کشورهای مهم غربی حاضر به محکوم کردن این حمله و برخورد با اسرائیل نشدند.

نیروهای نظامی ایران بامداد روز (یکشنبه) در اطلاعیه‌ای از حمله به مواضع اسرائیل با پهپاد و موشک، در واکنش به حمله اسرائیل به بخش کنسولی سفارت ایران در سوریه خبر داد. پس‌ازاین حمله،کشورهای اروپایی و غربی حمله ایران را شدیداً محکوم کرده و خواهان برخورد با ایران شدند. این در حالی است که به اعتقاد کارشناسان، کشورهای غربی در قبال حملات اسرائیل و کشتارهای که در فلسطین اتفاق افتاده و می‌افتد و همچنین عدم تمکین به قوانین بین‌المللی از سوی اسرائیل، همواره سکوت کرده‌اند.

از سوی هم، وقتی روز گذشته جلسه‌ی شورای امنیت سازمان‌ملل، برای بررسی اوضاع خاورمیانه و مشخصاً حمله ایران به اسرائیل برگزار شد، کشورهای غربی و امریکا، حمله‌ی ایران را شدیداً محکوم کرده و ضمن تاکید بر مجازات ایران، از اجرای قوانین بین‌المللی سخن زده و با احترام به آن تاکید کردند. البته این موضع‌گیری کشورهای غربی، در حالی اتخاذ شد که دو هفته پیش و پس از حمله اسرائیل به کنسولگری ایران در دمشق، کشورهای مهم غربی حاضر به محکوم کردن این حمله و برخورد با اسرائیل نشدند.

با نگاه به تاریخ چند دهه‌ی گذشته جهان و خاورمیانه، این‌گونه رفتارهای دوگانه اولین و آخرین واکنش کشورها ازجمله جهان غرب در برابر وقایع جهان به‌ویژه خاورمیانه نبوده است. همواره شاهد بوده‌ایم که کشورهای مختلف، به‌ویژه غربی، به‌صورت ممتد این رفتار را از خود به نمایش گذاشته‌اند که اتخاذ این سیاست‌ها، از یک‌سو نظم عادلانه جهانی را زیر سوال برده و از سوی هم این نکته اثبات کرده که کشورها به‌جای چشم داشتن و انتظار تأمین عدالت، رو به تقویت اقتدار نظامی‌شان بیاورند.

همچنین بخوانید: افغانستان و روز جهانی نژاد پرستی

به‌هرحال، با توجه به این اتفاقاتی‌ که در سطح بین‌الملل در سال‌ها و ده‌ها گذشته در جهان رخ‌داده/ می‌دهد که نظم عادلانه جهانی مبتنی بر صلح را به چالش کشیده و زیر سوال برده است؛ به چند مورد محدود درزمینه‌ی اسرائیل و فلسطین از بین صدها و شاید هزاران رفتار و موضع‌گیری ازاین‌دست سیاست‌های دوگانه اشاره می‌شود تا به‌صورت عینی ثابت شود که نظم عادلانه‌ی در جهان وجود ندارد و فقط زبان و رفتار زور و اقتدار نظامی، سیاسی و اقتصادی است که حرف اول و آخر را می‌زند.

نکته اول: این‌که در بیش‌ از ۷۰ سال گذشته که اسرائیل به‌صورت ممتد سرزمین‌ها را غصب و شهرک‌ها را اعمار کرده و می‌کند، هیچ نظم و قانون بین‌المللی نتوانسته جلو اجرای کار اسراییل را برای امری که برخلاف نظم و عدالت جهانی است، بگیرد. اسرائیل بدون کوچک‌ترین توجه به قطعنامه‌ی سازمان‌ملل که مرز سال ۱۹۶۷ را به رسمیت شناخته و به ایجاد دو کشور (فلسطین و اسراییل) رأی داده، هرگز تمکین نکرده است. نکته جالب هم این است که اسرائیل هرگز به خاطر زیر پا گذاشتن این قانون تنبیه و مجازات نشده است.

خوب برای بسیاری این پرسش مطرح است که وقتی یک کشور دیگری اگر قطعنامه سازمان‌ملل را نقض می‌کرد/ کند، سریع با آن کشور بر اساس تعریف “نظم و قانون بین‌الملل” برخورد می‌شود، اما راجع به اسرائیل چرا اقدامی جدی صورت نگرفته و نمی‌گیرد و چرا کشورهای غربی و اروپایی موضع دوگانه اختیار می‌کنند؟

نکته دیگر هم این‌که؛ وقتی حمله ۷ اکتبر اتفاق افتاد و حماس در واکنش به سال‌ها حمله و غصب اراضی‌شان در برابر اسراییل اقدام کردند و بعد هم این اقدام به کشته شدن حدود ۱۵۰۰ اسرائیلی منجر شد؛ تمامی کشورهای غربی حماس را محکوم کردند و گروه تروریستی خوانده و روز همین اتفاق، یعنی کشته شدن ۱۵۰۰ اسرائیلی را روز فاجعه نام‌گذاری شد. اما در مقابل وقتی در شش ماه گذشته ۳۵ هزار که عموماً غیرنظامی هستند، کشته‌شده‌اند، هیچ کشوری اروپایی و غربی که مدعی تأمین عدالت جهانی هستند، هرگز نگفتند که اسرائیل نسل‌کشی می‌کند یا حملات‌ اسرائیل که ۳۵ هزار انسان را سلاخی کرده، فاجعه است.

همچنین بخوانید: کارشناسان سازمان ملل خواهان به رسمیت شناختن آپارتاید جنسیتی شدند

مورد دیگر هم؛ پس از حمله اسراییل به کنسولگری ایران در دمشق که از دید کارشناسان حقوق بین‌الملل، یک تجاوز آشکار و نقض قوانین بین‌المللی بود، تقریباً تمامی کشورهای اروپایی و غربی سکوت کردند و حتی به گونه نمادین هم این رفتار را محکوم نکردند‌ اما برعکس، روز گذشته و پس از حمله موشکی و پهپادی ایران که با اذعان ایران، در برابر آن اقدام اسرائیل مقابله‌به‌مثل کرده، کشورهای غربی رفتار ایران را تنش‌زا تلقی کرده و ضمن محکوم نمودن شدید ایران خواستار برخورد با این کشور شدند.

بنابراین، برای بسیاری‌ها این‌گونه رفتارهای دوگانه با توجه به ادعای بزرگ جهان غرب مبنی بر نظم جهانی مبتنی بر عدالت؛ واقعاً این موضع‌گیری‌ها غیرقابل درک است.

حالا با این اوصاف و با توجه به وقایع ازاین‌دست و رفتارهای دوگانه و چندگانه کشورها مگر می‌شود به تأمین عدالت در جهان از راه صلح و گفتگو و صبر امیدوار بود؟

نوشته های مرتبط :