از همان روزهای نخست ورود اسلام به سرزمین‌های شرقی، زبان فارسی همراه مردم بود. فارسی فقط وسیله حرف زدن نبود، پیوندی بود میان فرهنگ، ایمان و زندگی روزمره مردم. وقتی اسلام وارد خراسان، ماوراءالنهر، افغانستان و هند شد، بسیاری از مردم عربی نمی‌دانستند و پیام دین برای شان نامفهوم بود. فارسی این پیام را به زبانی قابل لمس و نزدیک به دل مردم منتقل کرد. به این ترتیب، دین وارد زندگی واقعی مردم شد و با شادی‌ها، غم‌ها و تلاش‌های آنان همراه گشت. کتاب‌های نخستین مسلمانان بیشتر به عربی نوشته می‌شد، زبان علم و فقه و حدیث. اما مردم
