طالبان له څه مودې راهیسې د افغانستان په ټولو ولایتونو کې د امارات پیژندنې ازموینې ترسره کوي.
د امارات پیژندنې ازموینه د هغه کتاب له محتوا څخه اخیستل شوې چې د طالبانو د غړي قاري عبدالستار سعید لخوا لیکل شوي، د « «اسلامي امارت پیژندنه او د اسلامي امارت لنډ تاریخ» تر سرلیک لاندې لیکلی دی.
هغه کسان چې په دې ازموینه کې بریالي کیږي د طالبانو لخوا به نغدي جایزې یا کمپیوټرونه او ګرځنده تلیفونونه ورکړل شي.
هغه پوښتنې چې د امارات د ازموینې په پاڼو کې شاملې دي زیاتره موخه یې د طالبانو د ریکارډ سپینول او د مخالفینو د ریکارډ تورول دي.
د بېلګې په توګه، په دغو اسنادو کې ملا عمر د افغانستان د ژغورونکي او دطالبانو له غورځنګ څخه ،له هغې غورځنګ څخه یادشوې چې افغانستان له تجزیې څخه ژغورلی دی او ددې ډلې له مخالفینو څخه د ” جګرې سالار“ او شر او فساد “ په نوم یادکړی
همدارنګه په دې پاڼو کې ګډون کوونکو ته وړاندیز شوی چې که د طالبانو تحریک نه وای، افغانستان به د نورو ډلو تر ظلمونو لاندې وویشل شي او وجود به یې له خطر سره مخامخ شي.
همدارنګه په دغو اسنادو کې ګډونوال په داسې ډول پوهول کیږي چې که د طالبانو حرکت نه وای، افغانستان به د نورو ډلو تر ظلم لاندې وېشل کېده او وجود به یې له خطر سره مخامخ کېده.
که موږ په دقت سره وګورو، د دې ازموینو د ترسره کولو موخه د طالبانو د جنایتونو سپینول دي. طالبانو په افغانستان کې ډېر جنایتونه کړي دي. د دې ډلې اصلي جرمونه دا دي: په شمال (پروان او کاپیسا) کې د خاورې د سوځېدنې پالیسي پلي کول، په مزارشریف کې د شیعه ګانو قتل عام، د یکاولنګ د خلکو قتل عام، په بامیان کې د بودا د مجسمو ویجاړول، د نجونو له زده کړو بې برخې کول او په افغانستان کې قومي او مذهبي تعصب ته لمن وهل دی
پر دې سربیره دغې ډلې په تیرو شلو کلونو کې په ښارونو او د ګڼې ګوڼې په ځایونو کې د سلګونو چاودنو او ځانمرګو بریدونو په ترسره کولو سره په زرګونو بې ګناه خلک وژلي او په سلګونو زره ماشومان یې یتیم او بې کوره کړي دي.
هغه جنایتونه چې طالبانو د افغانستان د خلکو په وړاندې ترسره کړي دي د دې سبب شوي دي چې دغه ډله هیڅکله په هیواد کښې مشروعیت او قبولیت ترلاسه نکړي او خلک دغې ډلې ته د یوه اشغالګر ځواک په سترګه ګوري.
د طالبانو په اړه د افغانستان خلک دا نظر لري چې د طالبانو تحریک یوه استخباراتي ډله ده چې د بهرنیو هېوادونو له خوا په افغانستان کې د دغو هېوادونو د ګټو د خوندي کولو لپاره جوړه شوې ده. دا نظر له یوې خوا د طالبانو د تېرو څو لسیزو د کړنو محصول دی او له بلې خوا د څېړونکو د لسګونو څېړنیزو کتابونو پایله ده.
طالبانو له دې مفکورې سره په مخالفت او په عامه افکارو کې د قبولیت د ترلاسه کولو په خاطر د امارت ازمایښت پیل کړ چې خپل جنایتونه پټ کړي او دغه ډله د هیواد د ژغورونکي په توګه وړاندې کړي.
په زړه پورې خبره دا ده چې دغه ډله تر ډېره په هغو ولایتونو کې چې تر بل هر ولایت زیات جرمونه یې کړي دي، دغه ازموینه ترسره کوي. ولایتونه لکه پنجشیر، پروان، مزارشریف او بامیان.
خو پوښتنه دا ده چې ایا طالبان به په دې بریالي شي چې په دې ډول چلونو او طریقو سره د عامه افکارو تر اغیز لاندې راشي او ځان ته د نړیوال منلو زمینه برابره کړي؟
زه فکر کوم چې خلک به هغه وخت طالبان و بخښي چې دهغوي په وجود کې د بدلون تغییر وویني
د بدلون له دې نښو څخه یوه د جرمونو رسمي کول، د هغوی اعتراف او بښنه ده. ما په دې وروستیو کې د ستیش کمار لخوا د بودا او ترهګر: د ځان پوهه، بشري اړیکو او تاوتریخوالی په اړه یو فلسفه کتاب ولوستل.
په دې کتاب کې هندي لیکوال ستیش کمار د انګولیمالا په نوم له یوه ترهګر سره د بودا د مخامخ کېدو کیسه بیانوي. دا د لرغوني هند یوه په زړه پورې او ښوونیزه کیسه ده.
انګولیمالا یو جنایي ترهګر دی چې د واک ترلاسه کولو لپاره خلک وژني او د قربانیانو له ګوتو څخه د ځان لپاره هارونه جوړوي. په ښکاره ډول، جادو/شمنی هغه ته وویل چې «که تاسو په دې توره سل کسان ووژنئ او د زرو ګوتو ګلان واغوندئ، تاسو به وکولی شئ په نورو باندې خپله اراده تحمیل کړئ اوپه نړۍ کې واکمن شې.» د دغه شمن د مشورې له مخې، هغه ۹۹ کسان وژلي او داسې جرمونه او وژنې یې پیل کړي چې ښار یې له وېرې ډک دی.
کله چې بودا دې ښار ته راځي او د انګولیمالا د جرمونو په اړه زده کړه کوي، هغه پریکړه کوي چې د هغه سره لیدنه وکړي. دوی د یتانا په ځنګل کې یو بل سره ویني او د مفصلو خبرو اترو وروسته، دا جنایي ترهګر په آهیمساکا/چې له خشونت او تاوتریخوالی څخه ډډه وکړ، بدل شو.
د دې کتاب په یوه برخه کې ویل شوي چې کله هرڅوک خبر شي چې انګولیمالا د بودا سره ژوند کوي او د هغه پیروان راهب شوی دی، دوی د پاچا په دربار کې راټولیږي او د عدالت غوښتنه کوي. پاچا بودا او احمسکا راوغوښتل. بودا وايي چې احمسکا بدل شوی، خو خلک یې نه مني.
خلک به هغه وخت باور وکړي چې دا ترهګرله تاوتریخوالی څخه ډډه وکړي ، کله چې دوی په هغه کې د بدلون نښې وګوري. د بدلون یوه نښه چې خلک یې ویني د جرم په اړه د احمسکا اعتراف دی.
د پاچا په محکمه کې، احمسکا په ښکاره ډول اعتراف کوي چې هغه یوازې یو مجرم نه دی او چمتو دی چې د پاچا هر ډول سزا ومني.
کوم مجرم چې په خپل جرم اعتراف نه کوي، د اتل په توګه ځان څرګندوي، خپل جرم توجیه کوي او د سزا منلو ته تیار نه دی، د هغه د بدلون ادعا به د خلکو لخوا نه منل کیږي او په طبیعي توګه به د هرچا لپاره د منلو وړ نه وي.
که طالبان غواړي چې د خلکو له خوا بخښنه ومنل شي، نو لومړی باید په خپلو جرمونو اعتراف وکړي او له افغان ولس څخه بښنه وغواړي. که نه نو د اماراتو امتحانونه د خلکو په زخمونو د مالګې اچولو پرته بل څه نه دي. دا ازموینې خلک د سپکاوي احساس کوي.
