تحلیل

ماموریت کرزی و عبدالله چیست؟

۱۴۰۲/۰۱/۰۵ 12:39 بدون دیدگاه

رسانه‌های بین‌المللی گزارش داده‌اند که حامد کرزی و عبدالله عبدالله، رییس جمهور پیشین کشور، در یک سفر پنهانی به لندن با چارلز سوم، پادشاه بریتانیا، دیدار کرده اند. منابع نزدیک به حامد کرزی در گفتگو با رسانه‌ها تایید کرده‌اند که او در حال حاضر در لندن به سر می‌برد. یکی از این منابع به بی بی سی فارسی گفته است که کرزی «در چند روز گذشته در هتلی در مرکز لندن با شماری از چهره‌های سیاسی و مقاماتِ دولت پیشین نیز دیدارهایی داشته است». این‌که هدفِ کرزی و عبدالله عبدالله از این سفر چیست هنوز از سوی آن‌ها

محرومیت و ممنوعیت دختران ۵۵۰ روزه شد

۱۴۰۲/۰۱/۰۳ 16:32 بدون دیدگاه

زنگ مکتب امسال هم از سوی حاکمیت طالبان نواخته شد، اما حدود نیمی از دانش‌آموزان افغانستان حق ندارند به مکتب بروند. طبق تقویم سال‌های گذشته، سوم حمل، «روز معارف» افغانستان می‌باشد. اما طالبان برای آغاز سال جدید تعلیمی، زنگ مکتب را روز (اول حمل) در سراسر افغانستان و در شهر کابل در (لیسه امانی) به صدا درآورد؛ آنهم طی مراسمی که هیچ کارمند معارف یا آموزگار زن و یا دانش‌آموز دختر حضور نداشت. حدود ۵۵۰ روز قبل، کابینه سرپرست طالبان با فرمانی رفتن دختران از صنف‌های ششم تا دوازدهم را از مکتب رفتن منع کرد.

طالبان و پنجشیر

۱۴۰۲/۰۱/۰۳ 13:01 بدون دیدگاه

از روزی که طالبان باری دیگر در افغانستان به قدرت رسیده‌اند تا به امروز با پنجشیر و پنجشیریان به گونه‌ای برخورد کرده‌اند که یک نیروی اشغال‌گر وارد یک سرزمین متخاصم و بیگانه شده باشد. وقتی طالبان می‌خواستند به پنجشیر لشکرکشی کنند، یکی از اعضای این گروه نوشته بود که با پنجشیریان باید طوری برخورد کرد که پیامبر با بنی‌قریظه کرده بود. طالبان پس از ورود به پنجشیر هر از گاهی به سر مقبره‌ی شهید احمدشاه مسعود قهرمان ملی کشور رقص و اتن راه انداخته و با اشتراک‌گذاری آن در شبکه‌های اجتماعی احساسات میلیون‌ها هوادار وی را جریحه‌دار ساخته‌اند.

تسلیم‌دهی پاسگاه‌های امنیتی به دشمن

۱۴۰۲/۰۱/۰۳ 11:08 بدون دیدگاه

نویسنده در جای‌جای کتاب خود از تسلیم‌دهی پوسته‌ها به گروه‌های مجاهدین یاد می‌کند و عنوان «خیانت» را به آن می‌دهد. به باور نویسنده، دشمن توانسته بود در دم و دستگاه دولتی نفوذ کند و نیروهای امنیتی را در خصوص جنگ با گروه‌های مجاهدین متردد سازد. نویسنده سقوط پیهم روستاها، ولسوالی‌ها و شهرها را نتیجه خیانت برخی مقامات امنیتی می‌دانند که در ولایات مصروف ایفای وظیفه بودند. نویسنده حکایت‌ها و روایت‌های فراوانی از هیبت و قدرت و صلابت ارتش آن روزگار ارائه می‌کند، اما عامل مهمی که این ارتش پر صلابت را به زمین زد، خیانت از درون بود تا

درس‌هایی از رمضان

۱۴۰۲/۰۱/۰۳ 10:55 بدون دیدگاه

ماه جاری ماه مبارک رمضان است. در این ماه آدمی هرسویی که گام بگذارد، با مردمانی مواجه می‌شود که علیرغم داشتن نبود امکانات، از بام تا شام، تشنه و گرسنه می‌باشند و ترجیح می‌دهند که در طول ماه، این وضعیت را حفظ بکنند و از همه لذایذ مادی دوری بجویند. این در حالی‌است که همین انسان، در ماه‌های دیگر، شب و روز کار و پیکار می‌کند، تا زمینه صرف سه وعده غذای مناسب را برای خود و خانواده‌اش فراهم کند و اگر روزی یک وعده آن ترک شود، شکوه و ناله او از عالم خاک تا بام افلاک خواهد

روز دهقان؛ رسم کهن آریانای قدیم و بزرگداشت از دهقانان زحمت‌کش

۱۴۰۲/۰۱/۰۲ 17:29 بدون دیدگاه

جشن روز دهقان مخصوص کشاورزان افغانستان است و در روز‌های نخست سال جدید برگزار می‌شود. در این روز کشاورزان به شهرها می‌آیند و با این کار طلب سالی خوب برای محصولات کشاورزی خود می‌کنند. روز دوم ماه حمل، در سال‌های گذشته، از سوی حکومت های قبلی به نام «روز دهقان» نام‌گذاری شده‌‌بود و این روز تعطیلی عمومی بود. اما در دوران حاکمیت طالبان باوجود عدم تجلیل از نوروز و سال نو، روز دهقان در پنجم حمل گفته شده که بزرگداشت می‌شود. جشن دهقان همانطور که از نامش پیداست برای تکریم کشاورزان و استقبال از کشت

دهقان؛ موجودی فراموش‌شده در افغانستان

۱۴۰۲/۰۱/۰۲ 13:08 بدون دیدگاه

دوم حمل را در افغانستان روز دهقان نیز می‌نامند. از این روز در افغانستان همیشه با برگزاری همایش‌های رسمی و غرس نهال در برخی مناطق بزرگ‌داشت می‌شود. بر بنیاد آماری که وزارت زراعت افغانستان در سال‌های گذشته ارائه کرده است، ۸۰ درصد مردم ما به کشاورزی و مال‌داری اشتغال دارند و ۳۱ درصد از درآمد ملی ما از پیشه دهقانی به دست می‌آید. در حالی که پیشه‌ی دهقانی یکی از منابع اصلی درآمد ملی افغانستان می‌باشد، اما قشر دهقان یکی از اقشارِ فراموش‌شده‌ی عرصه‌ی سیاست کشور است. من در بیست سال گذشته و امروز نیز هیچ حزب سیاسی

آغاز سال تعلیمی و محرومیت دختران از آموزش

۱۴۰۲/۰۱/۰۲ 12:24 بدون دیدگاه

امروز دوم حمل در تقویم افغانستان مصادف است با آغاز سال تعلیمی در کشور. همه ساله وقتی دوم حمل فرامی‌رسد مسوولان ارشد معارف در لیسه‌ای در کابل گردهم آمده و با نواختن زنگ مکتب، آغاز سالِ تعلیمی را اعلام می‌کنند. یکی از زیبایی‌های نوروز در افغانستان همزمان‌شدن آن با آغاز سال تعلیمی است. همان‌گونه‌ای که با نوروز طبیعت از خواب زمستانی بیدار شده و درخت‌ها شکوفه می‌کنند و دشت و دمن سرسبز می‌شود، با آغاز سالِ تعلیمی پسران و دخترانِ افغانستان نیز پس از یک استراحت زمستانی دوباره جامه‌های دانش‌آموزی بر تن کرده و راهی مکتب می‌شوند. جوش و

اسلام، دین اعتدال و انعطاف و موافق سنت‌های نیکو

۱۴۰۲/۰۱/۰۲ 11:36 بدون دیدگاه

هر سرزمینی از جهان برای زنده نگه داشتن آرمان‌ها و اهداف خود شیوه و مناسکی را پیاده می‌کنند تحت عنوان آداب و رسوم، که این آداب و رسوم بیانگر بخشی از فرهنگ آن می‌باشد. بعد از ظهور اسلام و انطباق جامعه عربی به شمول جزیره العرب (حجاز و شام) و سرزمین عجمان و شرقی ( ایران و خراسان بزرگ)، با آیین اسلام، بسیاری از آداب و رسوم این جوامع از سوی اسلام مهر تأیید خورده و مقداری از آن که وجهه انسانی و فرهنگی نداشت، در تقابل با مذهب قرار گرفت و به نابودی و انحطاط

«قدرت بی‌قدرتان» افغانستان؛ تحریم نوروز توسط طالبان و تجلیلِ شهروندان

۱۴۰۲/۰۱/۰۱ 22:11 بدون دیدگاه

امروز، اول ماه حمل و نوروز ۱۴۰۲ بود. گزارش‌هایی که امروز از افغانستان دریافت کردیم نشان می‌دهد که نوروز ۱۴۰۲ در کشورِ ما حال و هوای متفاوتی از سال‌های قبل داشته است. در سال‌های قبل در افغانستان هم دولت و هم ملت هردو این مناسبت فرهنگی و تاریخی را جشن می‌گرفتند. محل رسمی برگزاری جشن نوروز نیز زیارت‌گاه منسوب به حضرت علی کرم‌الله وجهه در شهر مزار شریف بود و در مراسم رسمی که زیر نام جهنده بالا برگزار می‌گردید هم مقامات عالی‌رتبه‌ی دولتی و هم ده‌ها هزار زایر از سراسر کشور شرکت می‌کردند. یکی از ابتکارات دیگری حکومت

توهم‌زدگی نوروزستیزان در افغانستان

۱۴۰۲/۰۱/۰۱ 12:08 بدون دیدگاه

چندسالی است که برخی نهادهای وابسته به وهابیت و سلفیت در تکاپو افتاده ‌اند تا جشن خوش‌آیین نوروز را بخوانند. یکی از دلایل کسانی که جشن نوروز را حرام می‌ خوانند، هراس آن‌ها از گرایش مجدد مردم به آیین‌های زردشتی و بودایی می‌ باشد. دیروز من با یکی از این اشخاص صحبت کردم. او می‌گفت این درست است که بزرگداشت از نوروز، دیگر از ویژگی‌های آیین زردشتی نه، بل یک پدیده جهانی می‌ باشد، اما اشخاص و حلقاتی که در این سرزمین به دنبال احیای این آیین ‌هستند در حقیقت به دنبال راه ‌اندازی توطئه علیه اسلام

پاکستان؛ ایجاد بحران‌ برای کشورهای منطقه و درگیر شدن در بحران داخلی

۱۴۰۱/۱۲/۲۹ 16:45 بدون دیدگاه

اوضاع داخلی در پاکستان این روزها بحرانی است. با عزل عمران خان در ماه اپریل سال گذشته؛ از آن زمان تاکنون، اوضاع سیاسی این کشور به شدت بحرانی‌ شده است. این کشور مانند گذشته این روزها در کنار بحران آفرینی برای دیگران، در بحران داخلی شدید نیز درگیر شده است. عمران خان نخست وزیر برکنار شده، از سوی حکومت و ارتش این کشور به شدت تحت فشار سیاسی قرار دارد تا اینکه از صحنه سیاست پاکستان حذف شود. البته این اولین و آخرین بحران در پاکستان نیست. این کشور از زمان ایجاد و شکل‌گیری تاکنون، کانون بحران‌های

‌ تفرقه بینداز و حکومت کن

۱۴۰۱/۱۲/۲۹ 13:02 بدون دیدگاه

به باور نویسنده، سیاست «تفرقه بینداز و حکومت کن» خاصه نجیب‌الله بود. این سیاست معطوف به استفاده از یک قوم علیه قوم دیگری بود. بنا به ادعای نویسنده، او با توسل به پشتون می‌خواست ازبیک را مهار کند یا هم برعکس. این سیاست در ولایت جوزجان علیه جنرال دوستم اعمال شده بود. جنرال دوستم با وصف آن‌که سرباز صادق و وفادار (به زعم نویسنده) به دولت بود، با آن‌هم نجیب‌الله از رشد و نفوذ او در شمال هراس داشت و تلاش می‌ورزید با توسل به ابزارهای گوناگون او را مهار کند. برای مهار جنرال دوستم در شمال،

نوروز؛ عید بی‌ربط با مذهب

۱۴۰۱/۱۲/۲۹ 12:39 بدون دیدگاه

واژه عید در فرهنگ عمید، چنین تعریف شده است: هر روزی‌که درآن یادبودی از خوشی و شادی برای گروهی از مردم است. آری، نوروز برعلاوه این‌که کهن‌ترین نماد و نمونه اعلای تاریخ و فرهنگ ماست، عید بزرگ و شادی‌آوریست که پاس‌داری ازآن را باید لازم بدانیم. طوری‌که روشن است، از نوروز نه‌تنها در حوزه فرهنگی بزرگ ما، بل‌که در سراسر جهان گرامی‌داشت می‌شود. اما در افغانستان، بحث بر سر تجلیل نوروز چه در میان توده مردم و چه در میان جوانان و دانش‌گاهیان اما و اگرهای زیادی دارد. ولی در این نبشته، کوشش بر آن‌ است تا نظریات و

افغانستان و خوانش‌های سادیستی از دین

۱۴۰۱/۱۲/۲۹ 11:32 بدون دیدگاه

به مناسبت روزِ شادی؛ امروز در تقویم جهانی به عنوان «روزِ شادی» ثبت شده است تا تاکیدی باشد بر این‌که شادزیستن یکی از حقوق بنیادینِ انسان‌ها است. در «روز جهانی شادی» جا دارد از ملتی یاد کنیم که در هر سروی جهانی «ناشادترین ملت دنیا» خوانده می‌شود: ملت افغانستان. آن‌چه که متاسفانه ما را از این حق طبیعی ما محروم ساخته است، قرائت سادیستی گروه‌های تندرو و افراطی مذهبی مانند طالبان، داعش و القاعده است که دین مبین اسلام را چماقی برای سرکوب شهروندان این سرزمین ساخته‌اند و به نام دینی که «رحمت للعالمین» است، هر گونه شادزیستن

فرجام تلخ هردو احمدزی/بخش نخست

۱۴۰۱/۱۲/۲۸ 14:12 بدون دیدگاه

سخن اول: مراد از هردو احمدزی، داکتر نجیب‌الله احمدزی [نام مکمل] منشی عمومی کمیته مرکزی حزب دموکراتیک خلق و رییس جمهوری پیشین «جمهوری افغانستان[۱]»، و دکتر محمداشرف غنی احمدزی [نام مکمل] ریيس جمهوری پیشین «جمهوری اسلامی افغانستان» می‌باشد. اولی بین سال‌های ۱۳۶۵ تا اوایل ۱۳۷۱ رئیس جمهوری افغانستان بود، و دومی از اواسط ‌سال‌های ۱۳۹۳ تا اواسط ۱۴۰۰. اولی، جمهوری سوسیالیستی را اداره می‌کرد و دومی جمهوری اسلامی را. سخن دوم: چندی پیش کتاب «اردو و سیاست» نوشته سترجنرال محمدنبی عظیمی را خواندم. نویسنده، مو به مو حادثات و واقعات دوره نجیب‌الله را با قلم سلیس و روان

آغاز مجدد روابط ایران و عربستان و آینده افغانستان

۱۴۰۱/۱۲/۲۸ 11:56 بدون دیدگاه

چندین دهه از برقراری رابطه حسنه میان واشنگتن و ریاض می گذرد، ولی سران عربستان پس از سال‌ها به این نتیجه رسیده اند که طناب امریکا نازک‌تر از آن است که بتوان به آن آویزان بود؛ بنابر این در رویکرد متفاوت با میانجگیری چین برای آغاز روابط مجدد با ایران روی آورده و رضایت داد. در چند دهه اخیر مقامات عربستان وابستگی زیادی به امریکا داشته اند و در طول سال های اخیر مقامات امریکا نیز حمایت‌های زیادی از دولت سعودی کرده‌اند که نمونه های بارز آن در جنگ اول خلیج فارس (۱۹۹۱)، جنگ دوم خلیج

کلاس‌ اسلام‌شناسی علمای جهان اسلام برای طالبان

۱۴۰۱/۱۲/۲۸ 10:41 بدون دیدگاه

به دنبالِ به قدرت‌رسیدن طالبان در افغانستان، رفت و آمد علمای جهان اسلام نیز به این کشور افزایش یافته است؛ طوری که در همین یک‌سالِ اخیر از ملاهای پاکستانی به رهبری مفتی تقی عثمانی تا علمای ترکیه و سودان و در تازه‌ترین مورد علمای امارات نیز به این کشور آمدند. گزارش‌هایی وجود دارد که به زودی سازمان همکاری‌های اسلامی، هیئتی دیگری از علما و فقها را نیز به کابل خواهد فرستاد تا با طالبان گفتگو کنند. تصور نکنید علمایی که به کابُل در آمد و شداند، برای تحصیل علم یا آگاه‌شدن از عمیق‌ترین نظریات دینی و فلسفی این‌جا می‌آیند.

فرخنده‌کُشی؛ آسیب‌پذیری جامعه ما از «خبر جعلی»

۱۴۰۱/۱۲/۲۷ 16:14 بدون دیدگاه

هشت سال قبل، درست در چنین ایامی، یعنی یکی دوروز قبل از نوروز، خانمی به نام فرخنده در نزدیکی مسجد شاه دوشمشیره‌ی کابل توسط جماعتی از مردم رهگذر زجرکش شده و جسدش سوزانده شد. از آن زمان تا اکنون هر از گاهی نویسندگانِ ما در باره‌ی علل و عوامل آن واقعه می‌نویسند و تحلیل و تفسیر می‌کنند؛ طوری که برخی دین و دین‌داری عامیانه را مسوول معرفی می‌کنند، شماری از فرهنگ خشونت در میان مردم ما گلایه کرده و از تاثیر چنددهه جنگ بر روان شهروندان سخن می‌گویند. من اما این‌جا می‌خواهم بپرسم که چه خبری، آن جنایت

نوروز؛ جشنی در مسیر جهانی شدن

۱۴۰۱/۱۲/۲۷ 14:36 بدون دیدگاه

پس از شکل‌گیری رسانه‌های جمعی و ارتباطات، ملت‌ها در حال تجربه‌ای جهانِ بدون مرز اند. در این جهان بدون مرز، در یک لحظه آدمی در هر گوشه و کنارِی باشد قادر است صدها داده‌ای علمی، اتفاقات، حوادث، مناسبت‌های فرهنگی و حتا شادی‌ و جشن‌ها را با دیگران ببیند، شریک‌ کند، بپسندد و آنرا تقلید و اجرا نماید. دانشمندان معتقد اند که جهان‌وطنی در حال شکل‌گیری و «شهروند جهانی» در حال بروز و تکامل است. فرایند جهانی شدن این امکان را تسریع کرده و به جهانی شدن اقتصاد، فرهنگ، سیاست، حقوق و فناوری، بیش‌تر از هر زمانی دیگر پرداخته است.