قانون امر بهمعروف و نهی ازمنکر طالبان، در۳۰ اسد سال روان، در۴ فصل و ۳۵ ماده از سوی هبت‌الله آخوندزاده رهبر این گروه توشیح و منتشر شد. این قانون، درحقیقت پا برگلوی زنان گذاشت و بیشترین محدودیترا براین قشر جامعه وضع کرد.
دراین قانون، صدای زنان، صورت زنان و بیرونشدن زنان ازخانه عورت خوانده شده بود که توشیح و انتشار آن، واکنشهای زیادیرا درسطح ملی و بینالمللی برانگیخت. هرچند طالبان این قانونرا سبغۀ دینی ومذهبی دادند و نقد آن‌را گستاخی و ضعف ایمان خواندند، اما وضع چنین شرایط خودسرانه، راه بهجایی نبرد و چیزی از واکنش‌ها نکاست.
برخی‌ها قانون امربهمعروف گروه طالبانرا که در صد صفحه تدوین شده بود،«صد صفحه نفرت» خواندند؛ برخی دیگر«وحشت‌نامه» و تعدادی هم ماده‌های این قانونرا با ارزش‌های حقوقبشری در تضاد دانستند و آمریکا نیز این قانونرا نپذیرفت و سازمان ملل خواستار لغو آن شد.
در پی این واکنش‌ها و فشاریهای آمریکا و جامعۀ جهانی، اکنون طالبان پا به عقبنشینی گذاشته و در تلاش تحریف و توجیه قانون خود هستند.
به تازه‌گی وزارت امر بهمعروف و نهی ازمنکر طالبان در مورد نحوه اجرای این قانون گفته‌است که صدای بلند زنان درجاهاییکه ضرورت است، عورت نبوده و منع نشده است.
اولین مقام طالبان که پا از این قانون عقب گذاشت، محمد فقیر محمدی، معاون وزارت امربه معروف این گروه بود که در گفت‌‌وگو با یک رسانه، دربارۀ قانون امر بهمعروف و نهی ازمنکر گفت، صدای زن درحالت ضرورت عورت نیست و نیازی به پوشاندن ندارد. درحالی‌که در ماده ۱۳ این قانون، چنین آمده است:«صدای زنان(بلند خواندن آهنگ‌ها، نعت‌ها و قرائت در مجمع) عورت است».
معاون وزارت امر به معروف طالبان در مورد زنانی‌که برای خرید ازخانه برون می‌روند، گفته است که صدای آنان نیز عورت نیست و دراین زمینه محدودیتی وضع نشده است.
درحالی‌که درهمین مادۀ ۱۳تصریح شده‌است:«هرگاه یک زن بالغ به‌دلیل ضروریات ازخانه خارج شود، مؤظف است تا صدا، چهره و بدنش را بپوشاند». این مقام ارشد طالبان خاطرنشان کرده است درجاییکه ضرورتی نباشد، صدای زن باید پنهان باشد.
این‌جا پرسشی به‌میان میاید که آیا زنان بدون ضرورت ازخانه برون می‌شوند؟ بدون شک هر زنی‌که ازخانه خارج می‌شود، بهجهت حل یک نیاز از خانه برون شده‌است؛ یا برای خریداری برون رفته و یا برای اجرای وظیفه یا تأمین نفقه خانواده و حتّا برای تفریح و سیاحت. مگر زن منحیث یک انسان به تفریح و سیاحت نیاز ندارد؟ پس کدام زن بدون نیاز و ضرورت از خانه برون شده‌است؟ این مادۀ قانون شامل حال کدام زنان است؟ اگر هدف، زنان فاسد و بد اخلاق است، رفتار چنین زنان در سایر شوؤن زندهگی نیز مردود و قابل پذیرش نیست.
هرچند، طالبان بارها ازطریق رسانه‌ها اعلام کرده‌اند که درحکومت‌داری شان فرمایش کسی را قبول نمی‌کنند؛ اما حالا دیده می‌شود که فشارها، اینگروهرا تا حدی تغییر داده است که به صراحت اعلام می‌کند که برای اجرای این قانون، اجباری از سوی ما نیست و اگر کسی ازاین قانون نافرمانی کند، از طرف ما مجازاتی در قبال وی نیست. حال‌آنکه، در قانون امربه معروف این گروه آمده است که محتسب مسؤولیت دارد تا متخلف را مطابق حکم این قانون تعزیر نماید.
با این عقبنشینی طالبان از موضع قبلی شان، به نظر میرسد این گروه درک کرده‌اند که اکر به پیشانی ترشِ حامیانِ غربی شان تمکین نکنند، ممکن روند کمک‌های نقدی(هفتۀ چهل میلیون دالر) را با سایر ضمایم آن از دست دهند. شاید طالبان درک کرده‌اند که این کمک های نقدی آمریکا حیثیت آب حیات را درگلوی حکومت این گروه دارد که در صورت قطع آن، نظام آنان یک هفته دوام نخواهند آورد.
انستیتوت صلح امریکا هم در تازه گزارش خود که همین دیروز منتشر شد گفته‌است که قانون امر به معروف و نهی از منکر طالبان با مخالفت رده‌های رهبری این گروه مواجه شده است و بسیاری از والی‌های طالبان از تطبیق آن خود داری کرده‌اند.
اطلاعات موثق حاکی از آنست که ملاهبت الله رهبر گروه طالبان در سفر اخیر خود به ولایت بلخ، شماری از مقام‌های طالبان را به دلیل آزاد گذاشتن زنان و دختران در پارک‌ها و تفریحگاه‌ها برکنار و تبدیل نموده‌است.
طالبان پس از آن در تلاش توجیه و تغییر معنای جمله‌ها و واژه‌های قانون امربه معروف خود برامدند که کنگرس آمریکا خواست تا ارسال کمک‌های مالی ایالات متحده را بررسی و مانع ارسال آن به طالبان شود.
البته این تغییر دیدگاه‌ها، تحریف متن‌ها و معنا تنها چیزی تازه‌یی نبوده و تنها کار طالبان نیست؛ درطول تاریخ اسلام عزیز، بارها دیده شده است که حکومت‌ها و نظام‌های حاکم، برای کسب منفعت و اقتدار، دست به چنین کار زده‌اند.
بارها دیده شده است که نظام‌های مستبد و افراد دیکتاتور، شتر سیاه را مورچه سفید تعبییر کرده و با اتکا به شلاق و شمشیر بر دیگران، دیدگاه خود را بر مردم تحمیل کرده‌اند.
این روند همچنان ادامه خواهد داشت تا زمانی‌که توده‌ها به انقلاب و استقلال فکری نرسند و به بهای خون خود نظام‌های طالبانی را در سراسر جهان اسلام سرنگون نکنند.
نویسنده: سیامک رادمرد
