نام افغانستان با مرگ، غم و ویرانی گره خورده است. این پدیدههای مجانی و ازران از هر در و دیواری به مردم این کشور سر میزند و از آنان کام میگیرد. گاهی جنگ آنان را به کام مرگ میکشد، گاهی فقر برای شان غم میآفریند و گاهی حوادث طبیعی مال، جان و نان ایشان را به تاراج میبرد.
در تازه ترین مورد، روز جمعه ۲۱ اردیبهشت سال روان، خبر سرازیر شدن سیلابها در استان بغلان، سرخط رسانهها و شبکههای اجتماعی گردید. در نخست، این خبر عادی و طبیعی خوانده شد، اما پسانها عمق فاجعه و پخش تصاویر دلخراش از این بلای آسمانی، دولت ها و ملتهای زیادی را در دنیا تکان داد و شوکه ساخت. شمار زیادی در داخل و خارج با خانوادههای کشتهشدهگان این حادثه المناک، ابراز همدردی و اعلان همکاری نمودند.
تلفات و خسارات
سیلاب های وحشتناک در بغلان، شماری زیادی از زنان، کودکان، مردان، خانه ها، باغها و مواشی مردم را با خود برد و با پهن کردن سنگ و گل در مزارع، محصولات مردم را نابود و امکان کشت و زراعت را از زمینها گرفت.
چندین روستا از جمله، میرخیل بالا، میرخیل پایین، یاهور، جراب، زیوالی، دهمیران، رویآب،، دهن غار و اربوز در شهرستان های بغلان، به صورت کامل زیر آب شدند و چیزی برای مردم باقی نماند.
هرچند آمار دقیق و نهایی از قربانیان سیلابها در بغلان به دلیل مسدود بودن راهها، نرسیدن تیمهای نجات و بیبرنامهگی رژیم طالبان برای نجات قربانیان ارایه نشده است، مگر حکومت این گروه، تعداد کشته شده گان را ۱۶۵ و شمار زخمیها را ۲۶۵ تن اعلان نموده اند. نهاد بین المللی اما، آخرین آمار کشته شدهگان را ۴۰۰ تن و آمار زخمیها را ۶۰۰ تن گفته و از افزایش این ارقام هشدار داده اند. منابع محلی میگویند بیشترین قربانیان این فاجعه، زنان و کودکان بوده اند.
واکنشها و همدردیها
سازمان ملل متحد، سازمان همکاری اسلامی، اتحادیه اروپا و کشورهای منطقه و جهان از جمله: ترکیه، قطر، ایران، پاکستان بریتانیا، امارات متحده عرب، و دیگر نهادها و کشورها، در اعلامیه های جدا گانه، تاسف خود را از وقوع سیلابهای اخیر در بغلان ابراز داشته و با مردم افغانستان، همدردی خود را اعلان نمودند. علاوه بر واکنشهای سازمانهای جهانی، تعدادی از رهبران سیاسی حکومت پیشین افغانستان نیز اظهار تاسف و همدردی خویش را با خانواده های قربانیان اظهار کرده و خواهان همکاریهای بیدرنگ نهادهای داخلی و خارجی با سیلابزدهگان گردیدند.
کمکها و همکاری
اولین کمکها در فاجعه سیلابهای بغلان، از سوی مردم خود همین استان انجام شد. شماری از ساکنان روستاها و شهرستانهای همجوار مناطق سیلابزده، برای نجات قربانیان و کمک به بازماندگان آنها از راه های دشوارگذر عبور نموده و هر کدام در حد توان خود، به وطنداران شان غذا، لباس و دارو رسانده و خواستار توجه جدی نهادهای کمککننده خارجی در این زمینه شدند. شماری از افراد خیر، تجار ملی و برخی نهادهای خیریه در کشور نیز به آسیبدیدهگان کمک های نقدی و مالی نمودند.
از سوی دیگر اتحادیۀ اروپا، سازمان جهانی صحت، برنامه جهانی غذا و صندوق وجهی سازمان ملل متحد برای کودکان « یونیسف» هرکدام به خانواده های قربانیان، مواد خورکی، البسه و دارو ارسال کردند. مردم اما میگویند: کمک های سازمان های جهانی به تاخیر رسید و مصداق نوش دارو پس از مرگ به سهراب بوده است.
کم کاری های طالبان
سیلابزدهگان و اعضای خانوادههای قربانیان از کمکاری و بیتوجهی طالبان شاکی بوده و میگویند که با وجود درخواستها و تقلاهای مکرر، حکومت طالبان کمک لازم برای آسیبدیدهگان انجام نداد و در این عرصه توجه لازم نداشته اند.
نصرالله باشنده برکه بغلان گفته است: طالبان برای سیلابزدهها و متضررین زلزله و سیلاب پکتیا و ولایت های جنوبی، تمام امکانات دولتی را استفاده و حتا دست به دامان کشورهای خارج شدند، مگر برای حادثه زندگان بغلان دلسوزی نکردند.
او افزود: سال پار یک کودک شش ساله پشتون در استان زابل در چاه آب افتاده بود، طالبان به شمول انس حقانی و ملامحمد یعقوب وزیر دفاع و سایر مقام های این گروه در محل حادثه رفته و بخاطر نجات جان او از هیچ تلاشی دریغ نکردند، اما در بغلان که سیلاب جان صدها، کودک و پیر و جوان تاجیک را گرفت، طالبان برای نجات جان آنان کمکی نکردند و فقط به چند حرکتها و نشستهای نمایشی اکتفا کردند.
نثار احمد یکتن از باشندهگان دیگر در روستای فلول شهرستان برکه به خبرگزاری روایت گفت: سیلاب هشت عضو خانوادهاش را به شمول پدر و مادر با تمام دار و ندار در پیش چشمش با خود برد و مگر هیچ دلجویی و همکاری نشده است.
جبهه های مقاومت ملی و آزادی نیز با انتقاد از طالبان گفته اند « طالبان توان مدیریت فاجعه و رویدادهای طبیعی را ندارند.» در بیانیه این جبهات نظامی آمده است: «طالبان از یک طرف توانایی مدیریت این فاجعهها و رویدادهای مشابه آن را ندارند و در قبال مردم هیچ نوع احساس مسوولیت نمیکنند و از طرف دیگر، با اعمال زور و جبر و تبعیض سیستماتیک، کشور را به انزوای کامل بینالمللی کشاندهاند.
به دنبال این انتقادها، حکومت طالبان جلسهی نمایشی را به ریاست عبدالغنی برادر، معاون نخست وزیر طالبان برای هماهنگی کمکرسانی به سیلزدگان در ولایتهای بغلان، غور، بدخشان، فاریاب و تخار برگزار کردند، اما از اقدام های عملی در این راستا تا کنون خبری نیست.