سازمان ملل متحد؛ عاجز از حل بحران ها و در خدمت قدرت‌ها

دسته: تحلیل
نویسنده: غلام رضا سادات
1403/07/04
11:47 ق.ظ
بازدید: 26

پایگاه خبری تحلیلی روایت : هفتاد و نهمین نشست مجمع عمومی سازمان ملل از چند روز بدینسو با حضور سران کشورهای جهان در مقر این سازمان در نیویورک در حال برگزاری است. نشست‌ سال جاری در حالی برگزار می‌شود که جهان روز به روز به سوی بحران بیشتر سوق داده شده و سازمان ملل هم به عنوان نهاد جهانی از حل از این چالش‌ها عاجز است.

هفتاد و نهمین نشست مجمع عمومی سازمان ملل از چند روز بدینسو با حضور سران کشورهای جهان در مقر این سازمان در نیویورک در حال برگزاری است. نشست‌ سال جاری در حالی برگزار می‌شود که جهان روز به روز به سوی بحران بیشتر سوق داده شده و سازمان ملل هم به عنوان نهاد جهانی از حل از این چالش‌ها عاجز است.
سازمان ملل متحد در سال ۱۹۴۵ با شعار برقراری قانون، دفاع از حقوق ملت ها، تضمن کننده صلح و امنیت جهانی و مرجع تأمین‌کنندۀ عدالت تشکیل و جای نهادی بی خاصیتی به نام جامعه ملل تاسیس (۱۹۲۰) را گرفت که در اجرای عدالت و جلوگیری از جنگ‌ها ناکام بود. اما این سازمان (سازمان ملل) نیز با وجود عضویت تمامی کشورهای جهان در آن؛ با رویکرد یک‌جانبه‌گرایی و بر خلاف شعارهای عدالت محورانه، به خاطر همسویی و تاثیر پذیری از جهان غرب، از حل مشکلات به طور منصفانه عاجز بوده است.

در حالی که همه ساله نشست های سران کشورها در مقر این سازمان برگزار می‌شود، اما این نشست به جای هم اندیشی و ارائه راهکارها، بدل به محل جنگ لفظی و تقابل شرق و غرب که معمولا با سخنرانی‌های طولانی روئسای جمهور کشور‌ها و اکثرأ با ادبیات زور و گفتارهای تهدیدآمیز و کنایه‌های سنگین علیه همدیگر بوده، ادامه داشته است.
واقعیت موجود این است که نه مجمع عمومی سازمان ملل و نه هم زیرمجموعه‌های کوچک این سازمان بدون خواست امریکا و غرب نه تنها توان طرح و تطبیق برنامه‌های عدالت محور جهانی را به گونۀ تعریف‌شده و یکسان که متکی بر عدالت بوده باشد، ندارد؛ که مضاعف بر آن در بسیاری از موارد حتی این مجمع و سازمان به‌گونۀ یک‌جانبه و تحت تأثیرات مالی و سیاسی کشورهای قدرتمند و سلطه‌جویی مانند امریکا به گونه بسیار آشکار عمل کرده است.

همچنین بخوانید: سازمان ملل، نشستی را در مورد افغانستان برگزار می‌کند

جنگ در غزه که نزدیک به یک سال می‌شود ادامه دارد، یکی از نمونه‌های ضعف سازمان ملل در عدم برقراری آتش‌بس و پاسخگو کردن طرفین بویژه اسراییل در قبال کشتار بیش از ۴۱ هزار انسان و توقف این چرخه کشتار جمعی است. اسراییل طی این مدت هر جنایتی خواسته در غزه کوچک ۳۶۰ کیلومتری انجام داده. کودک و زن و پیر و جوان و نظامی و غیر نظامی به طور دسته‌جمعی اعدام کرده؛ اما سازمان ملل و شورای امنیت این سازمان به دلیل نفوذ امریکا و غرب و ساختار غیر عادلانه آن، هیچ اقدام در توقف این جنایات انجام نداده است. فردا هم قرار است نتانیاهو که ۱۰ هزار کودک فلسطینی را در غزه قتل عام کرده، به جایی این‌که حکم بازداشت او صادر و محاکمه می‌شد، در مقر این سازمان قرار است سخنرانی کند.

بحران دیگری که ضعف سازمان ملل را به طور جدی نمایان کرد، حمله روسیه به اوکراین و جنگی است که ادامه دارد. این سازمان و زیر مجموعه های آن که در حیطه قدرت‌ها منجمله امریکا و غرب و اندکی هم روسیه و است، نه از توسعه طلبی ناتو جلوگیری توانسته و نه هم لشکر کشی روسیه را نتوانسته جلو اش را بگیرد.
همچنین مسئله افغانستان و تشکیل حکومت همه شمول و تامین حقوق زنان و اقوام و اقلیت‌ها و پاسخگو کردن حاکمیت طالبان، آزمونی دیگری بوده که سازمان ملل تاکنون نتوانسته راهی برای این مشکل پیدا کند.

از جانب دیگر، در بسیاری از موارد، این سازمان بیانیه‌ها و اعلامیه‌ها و مصوبه‌های غیرعادلانه به نام حقوق بشر، نقض آزادی و غیره علیه کشورهای صادر کرده و می‌کند که معمولا با کشورهای غربی سر مسئله‌ی مشکل دارند؛ و در موارد زیادی هم از کنار حقوق ملت‌ها و کشورها، مانند قضیۀ فلسطین، افغانستان، استعمار افریقا و … با اشاره و خواست کشورهای غربی از جمله امریکا عبور نموده است.
توقع ملت‌های شرقی از سازمان ملل این بوده و است که بدون توجه به سیاست‌های سلطه‌جویانه و نفوذ غرب، به خط مشی این سازمان، به صورت عادلانه با قضایا برخورد کند. اما در هفتاد و نه سال عمر این سازمان در هیچ موردی مهم از قضایای جهانی سراغ نداریم که این سازمان به گونه عادلانه ورود و فیصله کرده باشد.

همچنین بخوانید: رحمت‌الله نبیل: زنان روابط شان‌را با ملل متحد به‌حال تعلیق درآورند

یکی از نمونه های رویکرد این سازمان در زمینه مقابله با گسترش سلاح های کشتار جمعی در دهه های گذشته بوده است. در حالیکه پس از تاسیس این سازمان و تصوب مفاد عدم اشاعه سلاح کشتار جمعی، مقرر شد تا جلو کشورها در زمینه گسترش سلاح اتمی گرفته شود، ولی چندین کشور از جمله فرانسه، انگلیس، اسرائیل، هند، پاکستان و کوریای شمالی اقدام به ساخت این سلاح مرگ بار کردند. نکته مورد توجه اینکه رویکرد این سازمان برای مقابله با این کشورها برای جلوگیری از سلاح اتمی تبعیض آمیز بوده است. مثلا امریکا و غربی که شعار از عدالت و برابری بشر می زنند، چرا باید کشورهای غربی و هم پیمانان آن سلاح اتمی داشته باشند، ولی کشورهای شرقی مانند کوریای شمالی نداشته باشد؟ اگر سلاح اتمی خطرناک و برای زندگی بشر خطر آفرین است، چرا باید امریکا و اسرائیل و هم پیمانان داشته باشند، و اگر خوب است، چرا باید امثال

کوریای شمالی نداشته

باشد؟ متاسفانه رفتار سازمان ملل در قبال این گونه مسائل به شدت یک جانبه بوده است. چون کوریای شمالی را به شدت تحت تحریم قرار داده و اما برای اسرائیل حتی نگفته که بالای چشم تان ابرو است.

من باری در نوشته‌ی گفته بودم که یکی از موارد دیگر که ضعف و نابکاری سازمان ملل را می رساند، نفوذ بیش از حد امریکا در سیاست گذاری این سازمان است. در حالیکه امریکا رقابت اقتصادی را به کشورهای در حال توسعه از جمله چین باخته است، اما در یک بازی کثیف و با مایه گذاشتن از سازمان ملل به جنگ اقتصادی نامشروع رو آورده و کشورها رقیب را با عناوین مختلف تحت تحریم قرار می دهد که باز هم نشان دهنده حرکت این سازمان به نفع غرب و به ضرر شرق است.

همچنین بخوانید: دیدار معاون دبیرکل سازمان ملل با عبدالله عبدالله و حامد کرزی

نوشته های مرتبط :