دیروز دور دوم انتخابات ریاست جمهوری در ایران برگزار شد. در این انتخابات آقایان مسعود پزشکیان و سعید جلیلی برای کسب آرای بیش‌تر با همدیگر رقابت کردند.
صبح وقتی از خواب بیدار شدم، دیدم که نتیجه انتخابات ایران اعلام شده و پزشکیان با کسب بیش از ۱۶ میلیون رای برنده انتخابات گردیده است.
وقتی این خبر را خواندم، یاد انتخابات‌های ریاست جمهوری در افغانستان افتادم. در بیست سال گشته در افغانستان نیز چندین بار انتخابات ریاست جمهوری برگزار شد و مردم نیز در اوایل خیلی با شوق و ذوق به مراکز رای‌دهی رفته و رای می‌دادند. اما در آخرین انتخابات ریاست جمهوری، آمار مشارکت خیلی پایین بود و نشان می‌داد که دیگر کسی شوق مشارکت در انتخابات را ندارد.
عدم اشتیاق مردم برای شرکت در انتخابات، ریشه در تقلب‌های انتخاباتی داشت. وقتی انتخابات ریاست جمهوری برگزار می‌شد، شش ماه و گاهی تا یک‌سال طول می‌کشید که نتایجش معلوم شود و برنده و بازنده معلوم گردد. پس از انتخابات، جنجال راه می‌افتاد و کشور دچار بحران مزمن سیاسی می‌شد و نامزدان حتا تا سرحد راه‌اندازی جنگ داخلی پیش می‌رفتند.
علتش هم این بود که مسوولان کمیسیون انتخابات، به جای شمارش آرای مردم، «گوسفندان را چاق» می‌کردند.
چاق کردن گوسفند، یعنی دستکاری در آرای مردم و پرساختن صندوق‌های رای به نفع یک نامزد از سوی مسوولان کمیسیون انتخابات.
این اصطلاح، هنگامی وارد ادبیات سیاسی افغانستان شد که یک مکالمه صوتی ضیاءالحق امرخیل، رییس دبیرخانه کمیسیون انتخابات ریاست جمهوری در سال ۲۰۱۴ به بیرون درز کرد. او در این مکالمه صوتی به زیردستان هدایت می‌داد که گوسفندان را چاق کنند. منظورش از چاق کردن گوسفندان، پرکردن صندوق‌های رای به نفع اشرف غنی بود.
شبیه این اتفاق در سال ۲۰۱۹ نیز افتاد و یک‌باری دیگر آرا به نفع اشرف غنی دستکاری شد.
اعلام نتایج هر دو انتخابات نزدیک به شش ماه طول کشید و در اخیر هم به جای اعلام برنده و بازنده، بحران انتخاباتی با مصالحه سیاسی برطرف شد.
آن‌چه جمهوریت افغانستان را تباه کرد، تقلب بود. در نظام جمهوری در افغانستان، مسوولان کمیسیون انتخابات به جای اهمیت دادن به رای مردم، تلاش می‌کردند در صندوق‌های رای دستکاری کنند. این باعث می‌شد که انتخابات‌ها جنجالی گردند و نتایجی در پی نداشته باشند.
البته جامعه جهانی و سازمان‌های بین‌المللی نیز از این تقلب و تخلف‌ها پشتیبانی می‌کردند. چندی پیش حامد علمی، روزنامه‌نگار و معاون سخن‌گوی ریاست جمهوری در دوره حامد کرزی، حکایتی را از دخالت یوناما (نمایندگی سازمان ملل در افغانستان) در صفحه فیسبوک خود اشتراک‌گذاری کرده بود که نشان‌دهنده‌ی نگاه راسیستی آن سازمان نیز نسبت به افغانستانی‌ها می‌باشد. گرانت کیپن، یکی از مسوولان یوناما، در آخرین انتخابات ریاست جمهوری به بانو حوا علم نورستانی می‌گوید که تا عصر یک کنفرانس مطبوعاتی برگزار کرده و غنی را با فلان تعداد آرا برنده اعلام کند و بعد ادامه می‌دهد: «هنوز مردم افغانستان از انتخابات آزاد ریاست جمهوری فاصله زیاد دارند و همین‌که مردم آموختند چطور پای صندوق های رای بروند کلانترین موفقیت است.»
داریوش کبیر گفته بود:
«خدایا! کشورم را از دروغ و قحطی و خشکسالی نگه داراد!»
جمهوریت ما را نه قحطی و خشکسالی، بلکه دروغ و تقلب بر باد داد!
