استاد عبدالعلی مزاری، شهید وحدت ملی و یکی از رهبران برجسته جهاد افغانستان، برای قوم هزاره و طرفداران خود، نماد مقاومت، آزادی و عدالت بود. او در دوران جهاد علیه اشغالگران شوروی، هیچ‌گاه از مبارزه و تلاش برای آزادی وطن خود دست نکشید. استاد مزاری با باور به وحدت ملی واقعی و احترام به حقوق تمامی اقوام افغانستان، به‌ویژه حقوق مردم هزاره، مبارزه کرد. این مقاله در پی بررسی ابعاد مختلف زندگی و مبارزات استاد مزاری، به‌ویژه نقش او در دفاع از حقوق هزاره‌ها و ساختن افغانستانی آزاد و عادلانه است. استاد عبدالعلی مزاری در خانواده‌ای فرهنگی و مذهبی
