دی‌شب در کتاب «تاریخ فشرده‌ی هند» سخنی از ایشوار چاندرا ویدیا، مصلح اجتماعی بنگالی، در باره‌ی وضعیت زنان هندوستان در سده نوزدهم خواندم که مرا به یاد وضعیتِ امروز زنان در افغانستان انداخت. ویدیا با افسوس نوشته بود: «در جامعه‌ای که مردان نه رحم دارند، نه دین، نه درکی از عدالت، نه فهمی از خیر و شر، جامعه‌ای که صرف سنت را فعالیت اصلی و دین برتر می‌شمارد، زنان به دنیا نیایند بهتر است.» از هر لحاظ که نگاه کنی، این حرفِ آن مصلح اجتماعی بنگالی در باره‌ی وضعیت جامعه‌ی ما نیز صدق می‌کند. در جامعه‌ی ما بیش‌تر از
