تفکر پارانویایی دیوبندی‌ها: از امین معلوف، نویسندۀ معروف لبنانی، می‌خواندم: «جوامعی که خویش‌استواری یا اتکاءبه‌نفس داشته باشند، دین آزاداندیش را بازمی‌تابانند؛ حال آنکه دین سردمزاج و خشکه‌مقدس و متحجر و وسواسی خاص جامعه‌های بدون اعتمادبه‌نفس است» (معلوف، ۱۳۸۲، ۷۱). این را گفتم تا از شرایط سیاسی و اجتماعی جامعۀ مسلمانان هند در هنگام تأسیس دارالعلوم دیوبند و تاثیر آن بالای مکتب دیوبندی صحبت کنم. دارالعلوم دیوبند در سدۀ نوزدهم، یعنی هنگامی تأسیس شد که شبه‌قارۀ هند زیر سلطۀ بریتانیا قرار داشت و جامعۀ اسلامی هندوستان از جهات متعدد زیر فشار بود و خود را در خطر اضمحلال و نابودی
