قوم؛ مفهومی که بسیاری از آدم ها در برابرش به سجده نشسته اند و سنگ طاعتش به سینه می زنند، مشتی کوچک که حاضرند هر سری را خاک راهش کنند و هر دلی را پایمال جاهش. و اما کنش درست و عقلانی در برابر این پدیده چیست؟ با چه زبانی می باییست با آن سخن گفت تا جوهر والای عقل که همانا «انسانیت»است، شرف یابد؟ کنش انسان در مواجهه با این پدیده در گرو زمان، از دو چشمه آب خورده است: اول- مادامی که در برهه های مختلف تاریخ، کتله ای از افراد که به جرم داشتن تفاوت های