سقوط جمهوریت افغانستان صرفاً پیامد شکستهای نظامی نبود؛ بلکه نتیجه یک فرآیند طولانی و پیچیده از فساد ساختاری، تبانی سیاسی، و فروپاشی اعتماد اجتماعی است. این مقاله بر اساس تجربیات شخصی نگارش شده و نشان میدهد چگونه فساد، به عنوان یک عامل سیستماتیک، شالودههای دفاعی و مشروعیت حکومت را از درون نابود کرد. هر تحلیل عمیق و واقعی از سقوط جمهوریت افغانستان نمیتواند فساد را به عنوان یکی از علل اصلی نادیده بگیرد. فساد، فراتر از یک پدیده مالی، یک بحران نهادی و اخلاقی بود که در طول سالها نهادهای دولت را از درون تحلیل برد. وقتی فساد به