جمهوریت

نکتایی‌های گران‌قیمتِ دولت‌مردان جمهوریت

۱۴۰۲/۰۵/۲۴ 10:55 بدون دیدگاه

یکی از چیزهایی که به کرات در تاریخ به اثبات رسیده، رابطه فساد با سرنگونی حکومت‌ها است. در هر کجایی که در راس یک نظام افراد فاسد و دارای سبکِ زندگی تجملاتی قرار داشته‌اند، آن نظام به زودی سرنگون شده است. پیتر سینگر، کتابی دارد به نام «اخلاقی‌زیستن». او در این کتاب چند نمونه‌ از حکومت‌های فاسدی را که در پی افشاگری سبک زندگی تجملاتی رهبرانش سرنگون شده‌اند، یادآوری می‌کند. نمونه‌های مورد اشاره او، عبارتند از سرنگونی حکومت ویکتور یانوکویچ در سال ۲۰۱۴ در اوکراین، سرنگونی رژیم زین‌العابدین بن علی در سال ۲۰۱۱ در تونس، و سرنگونی

عاقلک محله

۱۴۰۲/۰۴/۱۳ 13:18 بدون دیدگاه

امروز در شبکه‌های اجتماعی سخنی از امرالله صالح دست به دست می‌شود با این شرح که طالبان با آمریکا رابطه‌ی پنهانی دارد و سیاست‌مداران عاقل نباید منتظر آن کشور باشند، بلکه باید مقاومت مسلحانه را آغاز کنند. در این‌که میان طالبان و آمریکا رابطه پنهانی وجود دارد، هیچ تردیدی نیست. این‌که سیاست‌مداران افغانستان باید از آمریکاباوری فاصله بگیرند و دیگر منتظر آن کشور نمانند، هم سخن معقول و برحقی است. اما آن‌چه در این میان قابل توجیه نیست، زبان طعنه‌آمیز و کنایه‌آلود صالح است که در عبارت «سیاست‌مداران عاقل» بازتاب یافته است. این زبان نفرت‌پراکنی و

در باب چشم‌سفیدی دولت‌مردان جمهوریت

۱۴۰۱/۱۲/۱۴ 14:59 بدون دیدگاه

در زمان جمهوریت، شعار دموکراسی بر سر چوب بود و در کوچه و بازار جار زده میشد؛ امّا صاحبنظران آن را دموکراسی کور و کر نامیده بودند. علّت آن بود که صدها رسانه چاپی، صوتی، تصویری و فضای مجازی آزادانه از حکومت و رهبران آن انتقاد میکردند؛ حتی رهبران حکومت خود به منتقدان مدال میدادند؛ امّا کمترین توجهی به انتقادها و دیدگاه‌های مردم و صاحبنظران نمیکردند؛ آنهمه انتقادها و پیشنهادها باد هوا میشد. پس از فروپاشی دموکراسی کور و کر، حالا دولت‌مردان آن دموکراسی که به خارج فرار کرده اند، چشم و گوش خود را بسته و زبان

عطامحمد نور توافق‌نامه دوحه را عامل فروپاشی نظام در افغانستان خواند

۱۴۰۱/۱۲/۱۱ 16:35 بدون دیدگاه

حزب جمعیت اسلامی افغانستان به رهبری عطامحمد نور، در اعلامیه‌ای به مناسبت سومین سالگرد امضای توافق‌نامه دوحه، تاکید کرده است که مسایل سیاسی افغانستان باید از طریق گفتگو زیرنظر سازمان ملل حل گردد. آقای نور توافق‌نامه دوحه را یک اشتباه سیاسی خوانده و آن را عامل اصلی فروپاشی حکومت و به وجودآمدن وضعیت موجود معرفی کرده است.

قالین ابریشمی؛ تحفه غنی به بایدن

۱۴۰۱/۱۲/۰۶ 14:28 بدون دیدگاه

به نقل از سی‌بی‌اس، بر اساس اسناد نشر شده توسط ایالات متحده اشرف غنی رییس جمهور پیشین و همسرش رولا غنی در ماه جون ۲۰۲۱ به جو بایدن رییس جمهور امریکا ۲ تخته قالین ابریشمی تحفه دادند. ارزش یکی از این قالین‌های ابریشمی ۱۹ هزار و ۲۰۰ و دومی ۹ هزار و ۶۰۰ دالر ذکر شده است. در همین حال، لوید آستین وزیر دفاع ایالات متحده امریکا در ماه مارچ همان سال یک تخته قالین به ‌ارزش ۲ هزار و ۶۵۰ دالر از اشرف غنی دریافت کرده بود. نیروهای امریکایی در ماه اگست، دو ماه بعد همان سال

افراطیت قومی و فارسی‌ستیزی در افغانستان

۱۴۰۱/۱۲/۰۲ 10:55 بدون دیدگاه

وقتی به بیستِ سالِ گذشته نگاه می‌کنم می‌بینم که یکی از محورهای منازعه در میانِ نسل جوان ما سیاستِ زبانی دوره‌ی جمهوریت بوده است. دولت‌مردانِ جمهوریت متاسفانه هر از گاهی با اقدامات جنجال‌برانگیز خود به جدال‌های زبانی در افغانستان دامن می‌زدند. نخستین اقدام تفرقه‌انگیز آن‌ها، حذف زبان فارسی از سرود ملی بود. با وجودی آن‌که کرزی به نمایندگان لویه جرگه قانون اساسی وعده سپرده بود که با صدور فرمان دولتی دستور خواهد داد که سرود ملی به هر دو زبان فارسی و پشتو تهیه گردد، اما چنین نکرد. سپس شماری دیگری از افراطیون قومی در متن مصوبه‌ی قانون اساسی

نقشِ ایران در تحولِ فرهنگی افغانستان

۱۴۰۱/۱۲/۰۱ 10:52 بدون دیدگاه

چند شب پیش یکی از بزرگواران از کشور دیگری تماس گرفته بود و از من خواست که چند کتابی برای مطالعه به پسران و بستگانش معرفی کنم که در دنیای انترنت هم موجود باشد. او که خود نیز روزگاری در ایران مهاجر بوده است، افزود: «یکی از خوش‌بختی‌های شما این است که در ایران مهاجر هستید». به قول او، فضای فرهنگی ایران بسیار جای مناسب برای خودسازی هر فارسی‌زبان اهلِ مطالعه و قلم است. سخنان او باعث شد تا خاطره‌ای را از دوره‌ی جمهوریت یاد کنم. در دوره‌ی جمهوریت، شماری به دستورِ سفارت‌خانه‌های غربی یا شاید از سرِ خوش‌خدمتی

فقر تفکر جمهوری‌خواهی در افغانستان

۱۴۰۱/۱۱/۲۶ 15:20 بدون دیدگاه

بیش‌تر از یک و نیم سال از سقوط نظام جمهوری در افغانستان می‌گذرد؛ نظامی که سنگ‌تهدابش در کنفرانس بن گذاشته شد و تا ۱۵ اگوست سال ۲۰۲۱ ادامه یافت. یکی از مشکلاتی که نظام جمهوری در افغانستان با آن دست و پنجه نرم می‌کرد، فقر تیوریک تفکر جمهوری‌خواهی در کشور بود. تا پیش از آغاز مذاکرات دوحه میان آمریکا و طالبان، سران جمهوری اسلامی افغانستان خیلی شعار جمهوریت نمی‌دادند. اما وقتی این مذاکرات آغاز شد، سران حکومت پیشین موضوع تقابل جمهوریت و امارت را مطرح کردند و لاف جمهوری‌خواهی زدند و شعار «جمهوریت» سر دادند. با این‌همه اما دستِ‌کم

عوامل سه گانه فروپاشی جمهوریت

۱۴۰۱/۱۱/۲۲ 11:00 بدون دیدگاه

عوامل سه گانه فروپاشی جمهوریت بحث پیرامون علل سقوط جمهوریت و فروپاشی ارکان نظام در افغانستان تاکنون در قالب روایات فردی و با انگیزه مقصر نشان دادن رقبا و تبرئه گرفتن از افکار عمومی دنبال شده است. روایت‌های زیادی از مسوولان و چهره‌های حکومتی و برخی فرهنگیان و فعالان حوزه رسانه بیرون ٱمده که هر کدام از زاویه‌ای به پهنا و عمق مسئله پرداخته‌اند اما تاکنون به فروپاشی حکومت و ارکان نظام در ۲۴ اسد از دید بی‌طرفانه پرداخته نشده است. امید است افراد بی‌طرف دست به کار شوند و علل و عوامل فروپاشی نظام مردمی در افغانستان را

زمین‌های غصب‌شده را می‌توان برگرداند اما فرهنگ تاراج رفته را هرگز

۱۴۰۱/۱۱/۲۰ 22:14 بدون دیدگاه

در این روزها اسنادی در مطبوعات و شبکه‌های اجتماعی نشر و پخش می‌گردد که نشان می‌دهد چگونه شیرپور در دوره جمهوریت و در زیر ریش آمریکا چور شد و میان زورمندان و اعضای کابینه تقسیم و توزیع گردید. آن‌چه که در این اسناد آمده است، نوک کوه یخ است نه همه‌اش. اگر یک سروی درست صورت بگیرد، قطعا ثابت خواهد شد که نیمی از شهرک‌های کنونی کابل – از ارزان قیمت شروع تا خیرخانه و غرب کابل – در زمین‌های غصب‌شده اعمار شده‌اند. در بیست سالِ جمهوریت هر کسی که زور و اسلحه داشت، یک محله‌ای را به

میهنی از آنِ ما

۱۴۰۱/۱۱/۱۶ 11:41 بدون دیدگاه

چند روز پیش (۱۵ آگوست سال ۲۰۲۲)، نخستین سال‌گرد آواره‌گی‌ام از افغانستان/خراسان بود. وقتی در ۱۴ آگوست سال ۲۰۲۱، طالبان در شهر مزار شریف، مرکز استان باستانی بلخ، مسلط شدند، من خانه و کاشانه‌ام را ترک گفته و تا هنوز آواره‌ام. این‌که آواره‌گی چه طعمی دارد، تا پیش از ۱۵ آگوست تجربه مستقیمی از آن نداشتم. همه اطلاعات و دانشم درباره تلخی‌ها و مرارت‌های غربت و آواره‌گی، برگرفته از چند کتابی بود که دربارهٔ «اقلیت‌های بدون دولت»، پناهندگان جنگ‌ها و خشونت‌های قومی و ملی خوانده بودم. مثلاً من از جورجو آگامبن خوانده بودم که با زبان طنز گفته بود

بی‌باوری مردم افغانستان به رسانه‌های غربی

۱۴۰۱/۱۱/۱۵ 12:37 بدون دیدگاه

دو روز پیش شبکه‌ی تی جی ۱ ایتالیا، یک‌سری اسناد منسوب به سفارت قطر در کابل را منتشر کرد که در آن ادعا شده است که شماری از دولت‌مردان و سیاسیون افغانستان برای نجنگیدن در برابر ط-البان از این کشور عربی پول دریافت کرده‌اند. در این‌که حکومتِ قبلی و شخصِ اشرف غنی و حلقه همکارانش در ارگ ریاست جمهوری چهره‌های فاسدی بودند، تردیدی نیست؛ اما بسیاری از تحلیل‌گران در صحتِ این اسناد تردید می‌کنند. زیرا از یک‌سو هیچ کسی در بدل دریافت پول اپراتیفی از خود سند جا نمی‌گذارد، و از سوی دیگر اسناد سفارت قطر در