۱- منشأ و اسباب جنبش مشروطهخواهی ایران و افغانستان: منشأ و زمینههای نهضت مشروطیت آگاهی و بیداری ملتهاست(Don, 1989: 8). در پهلوی بیداری، استعمارزدایی در بعد خارجی و استبدادزدایی در بعد داخلی نقش مهمی در تحول جریانهای فکری و مشروطهخواهی افغانستان و ایران داشته است(). این سه عامل به عنوان منشأ و اسباب اساسی در انقلاب و جنبش مشروطیت هر دو کشور دیده میشود. احمد کسروی در تاریخ مشروطهی ایران اذعان مینماید که منشا اصلی مشروطیت این کشور، بیداری ایرانیان و اعتراض به حکومت استبدادی بود(کسروی، ۱۳۹۸: ۴۶). او تصریح میکند: بیداری به معنای واقف شدن به عقبماندگی و