در دلِ کوههای سر به فلک کشیدهٔ هندوکش، در میانۀ طوفانهای سهمگین تاریخ، نامهایی هستند که از اسطورهها شکوهمندتر میدرخشند؛ نامهایی که بیانشان همپیمانه با بلندای قلههاست و تحلیلشان نیازمند فرود آمدن به ژرفای درههای پرپیچ و خمِ زمانه. از جمله این نامهای تابناک و در عین حال پرابهام، «فرمانده بزرگ احمد شاه مسعود» است؛ شیر دره پنجشیر، استراتژیستی بیهمتا و فرماندهای که زندگیاش حماسهای برای آزادی بود و مرگش تراژدیِ ملتی شد. سخن گفتن از او گذشتن از میدانی مینگذاری شده از حب و بغضهاست. او تیزهوشیِ یک فرمانده را با ایمانِ یک مجاهد درآمیخت، اما تاریخ