تاریخ

«تاریخ تاجیکان ورارود» روایتی از سرگذشت فارسی‌زبانان آسیای میانه

۱۴۰۳/۰۲/۱۵ 21:36 بدون دیدگاه

پژواک جدایی مناطق آسیای میانه و ایران، قصه‌ای پرغصه به وسعت تاریخ ایران معاصر است؛ اما فارغ از مرثیه سرایی بر میراث به یغما رفته، اغلب ایرانیان را وقوف نیست که چه بر سر میراث هزارسالگان در سرزمین‌های جدا افتاده رفت. کتاب «تاجیکان ورارود؛ از ۱۸۶۰ تا ۱۹۲۴» نخستین روایت علمی دقیق و مدون به سبک تاریخ نویسی‌نو و به زبان فارسی در این زمینه است. این کتاب پرارج گرچه در سال ۱۴۰۰ در ایران منتشر شد، اما به دلیل خاستگاه تاجیکی محقق (نماز حاتم) آنچنان که شاید و باید در فضای رسانه‌ای ایران ارج نهاده نشد. کتاب تاریخ

نظام‌های غیر مردمی و نامشروع و تکرار تاریخ حوادث و جنگ؛ آیا راه‌حل نظامی در افغانستان جواب می دهد؟

۱۴۰۲/۰۹/۰۵ 12:15 بدون دیدگاه

بیشتر از دو سال از سلطه «طالبان» بر افغانستان می گذرد. در طول این مدت نه تنها حملات، قتل، کشتار و آدم کشی ها فروکش نکرد که بیشتر از پیش افراد بانفوذ و اقشار و گروه های مختلف فرقه ای و مذهبی هدف قرار گرفته و قربانی شده/ می شوند که چند نکته قابل توجه و تأمل است: ۱. همه به یاد داریم که بارها از آوان حاکمیت «طالبان» بر افغانستان تاکنون سخنگویان آنان همواره اذعان به ختم جنگ و قتل کشتار و رهایی افغانستان از چنگال استعمار، استکبار و تهی از قتل و جنایت نموده و بر

دو صحنه فراموش ناشدنی تاریخ ما

۱۴۰۲/۰۸/۲۳ 09:46 بدون دیدگاه

دیروز سفری داشتیم به شهر واشنگتن و هنگام عبور از کنار کاخ سفید چشمم به گروهی از فعالان مسلمان اویغوری افتید که تجمع نموده و در رابطه به ستمی که از سوی چین بر آن ها تحمیل می شود سخن می گفتند. چند قدم دورتر از دیوار، مردی را دیدم که بالای درختی ایستاده و به صدای بلند اذان می دهد. با دیدن این دو صحنه به فکر فرو رفتم و نوار فیلمی طولانی از برابر دوربین حافظه ام گذشت. آن فیلم‌دارای دو صحنه بود، صحنه شرق و صحنه غرب. در صحنه شرق آن تأسیس بلاک های سیتو

آینده چه خواهد شد؟

۱۴۰۲/۰۸/۲۰ 15:00 بدون دیدگاه

با گذشت بیشتر از دو سال از سقوط جمهوریت و سلطه امارت طالبان بر کشور و نبود دورنمای روشن، همه می پرسند که این وضعیت به کجا منتهی می گردد و آینده کشور چه خواهد شد؟ در شرایطی که از حکومت سرپرست طالبان دو سال می گذرد، زنان و دختران، از کار و تحصیل و تعلیم همچنان محروم هستند، قانون اساسی که مبنای مشروعیت را شکل می دهد، وجود ندارد؛ انفجار و انتحار و ترورها کماکان ادامه دارد و چشم انداز سیاسی و اقتصادی روشن که بر بنیاد آن ایجاد اصلاحات، تغییرات بنیادی، بهبود اوضاع زندگی متصور باشد، نیز

تاریخ‌چه نابردباری؛ غروب بخارا و سمرقند و غوغای دیوبند (۱)

۱۴۰۲/۰۸/۱۵ 10:39 بدون دیدگاه

چند سال پیش، در اوج دوره دشوار حملات انتحاری و انفجاری طالبان در شهرها، مطلبی در باره حنفیت نوشته بودم و از آن به عنوان مکتب تسامح و تساهل و خردگرایی یاد کرده بودم. وقتی این مطلب منتشر شد، یکی از نویسندگان افغانستان که واقعا آدم پُرمطالعه‌ای است، پرسید مگر طالبان حنفی‌مذهب نیستند که این همه در شهرها به انتحار و انفجار متوسل می‌شوند و در شاهراه‌ها دیگراندیشان و کارمندان دولتی را می‌کُشند و گردن می‌زنند؟ پرسش جالبی بود و نمی‌شد از کنارش بی‌تفاوت گذشت. این پرسش مرا واداشت دگردیسی فرهنگی-کلامی را که در یک سده‌ی اخیر در