د تاجکستان ولسمشر امام علي رحمان امر کړی چې د حکیم ابو القاسم فردوسي شاهنامه دې چاپ او د دغه هیواد کورنی ته په وړیا توګه ورکړل شي.
نوموړي دغه فرمان د بابا جان غفوراف په نړیوال سمپوزیوم کې صادرکړ او ویې ویل چې تاجکان باید له خپلو نیکونو له تاریخ ، کلتور ، پیژندنه او تمدن څخه زده کړی وکړي. کله چې مې دا خبر په رسنیو کې مې ولوست له ځانه سره مې وویل کاش چې افغانستان او تاجکان هم په خپل منځ کې د شاهنامې د ویلو دود را ژوندی کړي .
په تیرو وختونو کې د افغانستان په یو شمیر سیمو او ولایتونو کې د تاجکانو تر منځ د شاهنامې د ویلو کلتور شتون درلود یو له دغو ولایتونو څخه پنجشیر ولایت وه پخوا به د پنجشیر خلک په ژمې کې په میلیمستون کې راټولېلیدل او یو تن به یې په لوړ آواز شهنامې ولوستلې.
د جګړو او بې ثباتیو او له پیل او په تیره دوو لسیزو کې د تلویزیون ، ستلایت او سمارت فون په رامنځ ته کیدو سره افغانستان کې د شهنامې لوستلو دود له منځه تللی دي. د شهنمامې د لوستلو ځای په مجازي نړۍ کې د سفر له لارې نیول شوی دی.
نن ورځ په افغانستان زیاتر تاجک کورنۍ تلویزیون سپوږمکۍ لري او په ټولنیز شبکو لکه فیسبوک ، ټیوټر ، انستاګرام او ټلګرام هم فعالې دي. دوی د شهنامي په د ولستلو پرځای د نجیب بروت ، آلپچینو او میرآغا سالنګي بې ځایه ویدیوګانې کوري.
ډیر د زده کړې خاوندان کولی شي چې د فیسبوک ڼوټونه ولیکي .
د مخابراتو په برخه کې د کارپوهانو په وینا په ټولنیزو شبکو کې دایمې شتون خورا خطرناکې پایلې لري چې ترټولو اړین یې د باور او ټولنیزې پانګونې کمښت دی.
تاسې ښایې څو ځلې له ځانه دا پوښتنه کړې وي چې ولې د تاجک ځوان نسل په مهمو ټولنیزو سایلو کې له یو بل سره یو ځای او همکاري نه شي کولای ؟
په تیرو دوه لسیزو کې د دې یو لامل زموږ فیسبوک کول دي. جرد دایمونډ په کاناډا کې د یوې غیر ارادي طبیعي تجربې په اړه خبرې کوي چې د ټولنیزې پانګونې په کمیدو باندې د ژوند ډیجیتل کولو اغیز ښیې.
دهغه هیواد په یوه دره کې ، درې واړه ښارونه وود دوی څخه د کیبل تلویزیون ټرانسمیټر د پوښښ ساحې څخه بهر و.
په هغه وخت کې ښار په پای کې د تلویزیون څپې ترلاسه کولو توان درلود، په فورمونو او نورو غونډو کې ګډون د تلویزیون د راتک دمخه په پرتله کم شوی او په نورو دوو ښارونو کې چې دمخه یې تلویزیون درلود د ګډون کچې ته نږدې شوی . نو دا په موږ پورې اړه لري چې د تاجکانو په منځ کې د شاهنامې د تلاوت دود بیا ترویج کړو. د شاهنامې لوستل دوه ښې پایلې لري: لومړی داچې موږ د خپلو نیکونو له کلتور او پژندنه او د لرغوني ایران د اتلانو له اتلانو سره آشنا کوو. او دوهم دا چې دشاهنامې کیسې موږ د هغه له اتلانو سره اشنا کوو او هڅه کوو چې په ژوند کې هماغه رول ولوبوو چې پخوانی ایراني جنګیالیو د خپل هویت او کلتور په دفاع کې لوبولی دی.
شاهنامه د لرغوني ایران د اتلانو یوه افسانوي کیسه ده. کیسې په زړه پورې دي. دوی معجزې کوي، معجزې ! د ډیوک پوهنتون د سیاسي علومو پروفیسور فریډریک ډبلیو مییر وایي چې یو له معجزو څخه کیسې هغه څه دي چې موږ ته دا وړتیا راکوي چې د لیدونکو او اداکار ترمنځ د نه لید دیوال څخه تیرشو او په سټیج کې شخص
(که یوازې د یوې شیبې لپاره ) شو او هر هغه حالت تجربه کړو چې دوی په کې وي. دا هغه ځای دی چې کیسې موږ ته د کرکټرونو سره زموږ د پیژندنې له لارې هویت راکوي. له نن څخه موږ خپل ځان په داستان یا کیسه کې د ورته کرکټر په رول کې وینو . کله چې کیسې ستاسو لپاره یو پیژندنه رامینځ ته کوي، تاسو باید هغه څه وکړئ چې ستاسو هویت غوښتنه کوي. دا ، په حقیقت کې ، تاسو د دې عمل په ترسره کولو کې د څرګند او پیژندنې ګټې ومومئ . ته غواړې چې خپله سوانح په داسې ډول ولیکي چې په راتلونکي کې ووایې : داسې مې په دې کیسه کې خپل رول لوبولی دی . زموږ تیرنسل چې د شاهنامې لوستونکي وو، له نیکه مرغه ډیر اتلان یې کړي او ډیر کیسې یې جوړې کړې دي.
خو ننی نسل چې فیسبوک لولي ، یوازې نجیب بروت او میرآغا سالنګي یې تولیدوي او بیا یې تولیدوي او بس.
