له افغانستانه د امریکا له وتلو او د طالبانو له واک ته رسېدو وروسته د دغه هېواد سیاستوال تل پر امریکايي چارواکو نیوکې کړي او له افغانستانه یې د امریکايي پوځیانو د غیر مسوولانه وتلو په اړه د دغه هېواد د چارواکو پرېکړه ناسمه او بېړه بللې ده.
له بلې خوا امریکا چې د دوحې د هوکړې پر اساس یې یو ځل بیا پر افغانستان د طالبانو واکمني ټینګه کړه، د انساني او مالي لګښتونو په کمولو او له دغې ډلې څخه په استفادې سره په افغانستان کې د نورو سخت دریځو ډلو د ودې مخه ونیوله. خو د طالبانو سخت دریځي او د بشري حقونو د درناوي، د یوه ټول شموله حکومت او له افراطي ډلو سره د اړیکو پرې کولو په اړه د امریکا د متحده ایالاتو او د نړیوالې ټولنې د شرایطو له منلو څخه د هغوی انکار او چین ته د طالبانو ډېر نږدې کېدل. په ښکاره ډول د متحده ایالاتو د سیاستوالو ترمنځ اندیښنې رامنځته کړي.
همدا لامل دی چې د طالبانو د کړنو، د القاعدې د شتون او په افغانستان کې د داعش د ودې او له القاعدې سره د طالبانو د نږدېوالي او تړاو په اړه د امریکايي نهادونو له خوا ګڼ راپورونه خپاره شوي دي.
منتقدین په افغانستان کې د طالبانو د شتون او د داعش او نورو ترهګرو ډلو د ځواک او تحرک د زیاتوالي لامل د امریکا تګلاره ګڼي او په دې باور دي چې له افغانستان څخه د امریکا غیر مسوولانه وتلو د داعش خراسان ډلې ته ډېره ګټه رسولې ده.
په همدې دلیل د امریکا د متحدو ایالتونو د مرکزي قوماندانۍ پخواني قوماندان د داعش د “قوي ارادې” په اړه خبرداری ورکړ چې پر امریکا او نورو بهرنیو قدرتونو برید وکړي.
فرانک مکینزي ویلي دي چې له افغانستان څخه د امریکايي ځواکونو وتل په دغه هیواد کې د داعش د خراسان د ودې لامل شوي دي.
هغه له ان بي سي نیوز سره په مرکه کې له افغانستانه د امریکايي ځواکونو وتل د داعش د خراسان څانګې ودې په دې خاوره کې ګڼلی او د دغې ډلې د نړیوالو ګواښونو د زیاتوالي په اړه یې خبرداری ورکړی.
نوموړی په دې باور دی چې امریکا باید د ۲۰۲۱ کال په اګست کې له افغانستان څخه د بشپړ وتلو پر ځای په افغانستان کې د خپلو ځواکونو یوه برخه ساتلې وای. هغه د امریکا د ولسمشر جوبایډن څرګندونو ته په اشارې سره چې په افغانستان کې له لرې واټن د څارنې وړتیا لري، وویل چې په افغانستان کې موږ د دغه هېواد د څارنې توان نه لرو.
دغه جنرال په افغانستان کې د امریکايي ځواکونو نه شتون د داعش او نورو وسله والو ډلو لپاره یو نعمت وباله او زیاته یې کړه: «له بده مرغه موږ نور پر هغوی فشار نه راوړو، نو دوی واک ته د رسېدو لپاره ازاد دي، د پلان جوړولو لپاره ازاد دي او آزاد دي چې همغږې شي .”
دا لومړی ځل نه دی چې په افغانستان کې د امریکا پر کړنو سختې نیوکې کیږي. له افغانستانه د دغه هېواد له وتلو وروسته، په تېره بيا له دوو مياشتو راهيسې، پخوانيو امريکايي سياستوالو او چارواکو په پرله پسې ډول د جوبایډن پر تګلارو نيوکې کړې دي، چې په کې د طالبانو د وتلو او ملاتړ مسله هم شامله ده.
تر اوسه حقیقت څه نه دی روښانه، خو هغه څه چې روښانه دي هغه دا دي چې امریکا له طالبانو سره په معاملې او د ملیونونو ډالرو وسلو په ایښودلو سره په افغانستان کې د افراطي ډلو په ځانګړې توګه د داعش د نفوذ په پراخولو او پراخولو کې مرسته کړې ده. له کلونو راهیسې یې د ترهګرو ډلو د وژلو لپاره خام مواد برابر کړي دي.
هغه مسایل چې اوس یې امریکايي سیاستوال اندېښمن کړي دي، د دغه هېواد غوښتنو ته د طالبانو نه تسلیمېدل، له چین سره ډېر نږدېوالی او د بشري حقونو پر ضد د یوې ډلې په ملاتړ کې د دغه هېواد شهرت ته د طالبانو نه پاملرنه ده.
د کارپوهانو په اند په افغانستان کې د هرې یوې افراطي ډلې وده په راتلونکې کې د امریکا لپاره ګرانه تمامیدای شي او د همدې لپاره ویلای شو چې ظاهراً د امریکا سیاستوال او پخواني چارواکي له دې کاره ډېر راضي نه دي. په افغانستان کې د خپل حکومت وروستۍ تګلارې یوه جدي تېروتنه ګڼي.
