تحلیل

بازی دوگانه‌ی غرب با مردم افغانستان

۱۴۰۲/۰۸/۲۸ 12:14 بدون دیدگاه

در نخستین روزهای سقوط جمهوریت به دست طالبان، از دوستی پرسیدم که چگونه طالبان به یک باره‌گی در افغانستان مسلط شدند؟ ایشان با خون سردی پاسخ داد که، هیچ گروهی اهداف و پالیسی های سیاسی غرب را در افغانستان، مانند طالبان تطبیق کرده نمی‌توانند؛ چون طالبان ساخته دست غربی‌هاست. آری، حقیقت اینست که طالبان با توانایی‌های رزمی و نیروهای جنگی بر افغانستان مسلط نشدند، بلکه با نتیجه یک معامله برون مرزی که همانا «توافق نامه دوحه» میان آمریکا و طالبان است، در افغانستان آورده شد. اگر به تحولات پنج دهه پسین افغانستان نگاهی بیاندازیم، به وضوح می بینیم که

حاکمیت طالبان؛ پیروزی افراطی ها و نگرانی اصلاح گران دینی

۱۴۰۲/۰۸/۲۸ 11:18 بدون دیدگاه

دو سال و سه ماه پیش، طالبان کابل پایتخت جمهوری اسلامی افغانستان را تصرف و نظام جمهوری را سقوط داده و امارت اسلامی افغانستان را اعلان نمودند. آنها پرچم شان را برفراز کاخ ریاست جمهوری برافرشتند. پس از به قدرت رسیدن طالبان ، افغانستان چهره دیگری به خود گرفت و تغییرات بسیاری در تمام عرصه های سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و فکری به وجود آمد. قاتلان دیروز دولت داران امروز گردیدند و روستانشیان به تخت پادشاهی رسیدند. حاکمیت این گروه، رویاهای ناتعبیر برخی جریان های اسلام گرا و افراط گرایان دینی را تعبیر و رویا های آنها را به حقیقت

گفتگوهراسی در میان نخبگان افغانستان

۱۴۰۲/۰۸/۲۸ 10:21 بدون دیدگاه

یک روش سرتاپا اشتباه. یک غلط فاحش. روشی که نه تنها به درد بی اعتمادی ملی، شکاف ها و خصومت ورزی های قومی چاره نشد، بلکه تشدیدش کرد و به بیماری درمان ناپذیرش تبدیل نمود: داوری کردن به جای گفتگو است. یک واقعیت این است که افغانستان از لحاظ تنوع قومی، کشوری است چندپارچه و ناهمگون. یکی از ویژگی های کشورهای چندپارچه این است که میان فرهنگ ها، اقوام و مذاهب آن ها نوع بی اعتمادی و سوءتفاهم وجود دارد. افغانستان نیز از این قاعده مستثنا نیست. در این جا نیز میراثی که حکومت های استبدادی و خودکامه از

خوانش حقوقی_مقایسوی از جنبش مشروطیت ایران و افغانستان (قسمت ششم)

۱۴۰۲/۰۸/۲۸ 09:56 بدون دیدگاه

تاثیر افکار و اندیشه های سید جمال الدین روی مشروطه خواهان ایران و افغانستان: سید جمال‌الدین اسدآبادی مشهور به الافغانی، متولد سال (۱۲۱۷ش)، در شهرستان اسعدآباد استان یا ولایت کنر افغانستان است که ابراهیم صفایی در مقدمه کتاب دو جلدی «رهبران مشروطه ایران دوره اول» پنج دلیل بر افغانی بودن سید آورده است(صفایی، ۱۳۶۳: ۱۱-۱۲). اینکه او متعلق به ایران فرهنگی بوده هیچ شکی نیست و هدف ما بررسی افکار و اندیشه های اوست نه مساله ایرانی یا افغانی بودن او. سید اندیشمند سیاسی، مبلغ فکری اتحاد اسلامی، نظریه‌پرداز، متفکر مدرن و فعال اجتماعی بود. او یک شخصیت کاریزما

گردهمایی گروه طالبان در کشورهای اروپایی

۱۴۰۲/۰۸/۲۷ 14:16 بدون دیدگاه

عبدالباری عمر، رئیس اداره غذا و داروی طالبان که به منظور اشتراک در «دومین نشست انجمن جهانی تولیدات محلی» به هالند رفته است، پس از ختم این نشست در سفر به آلمان و در گردهمایی جمعیت طرفدار طالبان در شهر کلن‌ آلمان سخنرانی کرده است. گفته شده که عبدالباری عمر، در سخنانی در دفاع از حکومت طالبان به مردم توصیه کرده که باید بدون توجه به اخبار رسانه‌ها به «دستاوردهای طالبان» توجه کنند. او تصاویر ویدئویی سخنرانی خود در این همایش را هم در صفحه کاربری خود در شبکه اکس پخش کرده است. از نکات مورد توجه در گردهمایی

نگرش جدید در فهم حدیث (۵)

۱۴۰۲/۰۸/۲۷ 12:28 بدون دیدگاه

(روایت اطفال) هنگامی که بخاری اطفال را از جمله صحابیان می شمارد و احادیثی را از آنها روایت می کند که آنها می گویند آن را از پیامبر صلی الله علیه و سلم شنیده اند، بار دیگر بیهوده گی دیدگاه وی آشکار می گردد. به عنوان نمونه، بخاری از عبدالله بن عباس روایت می کند در حالیکه بخاری به نقل از ابن عباس می گوید: « ده ساله بودم که پیامبر وفات نمود و “محکم” را خوانده بودم. از وی پرسیده شد: محکم یعنی چه؟ در پاسخ گفت: مفصل.»( البخاری، ج ۶، ص ۱۱۰ عبدالله بن عباس پدر بزرگ

خوانش حقوقی_مقایسوی از جنبش مشروطیت ایران و افغانستان (قسمت پنجم)

۱۴۰۲/۰۸/۲۷ 12:18 بدون دیدگاه

۷- مدافعان و مخالفان جنبش مشروطه‌خواهی افغانستان و ایران مشروطیت به عنوان یک انقلاب بزرگ در امریکا، انگلیس، فرانسه و به تعقیب آن در تمام کشور های اروپای و بعضی کشور های اسلامی از جمله ترکیه‌ی عثمانی، مصر تحت عنوان «جنبش قانون اساسی‌گرایی» به عنوان یک رخداد مهم تاریخی آن عصر اتفاق افتاد و این حادثه‌ی تاریخی شامل افغانستان و ایران نیز می‌شود(فیرحی، ۱۳۸۸: ۷۶). این نهضت اما در افغانستان و ایران مخالفان و موافقانی داشت و روی اصول آن جدال سنگینی رخ داد. مخالفان نهضت مشروطه‌خواهی افغانستان و ایران حتی موجودیت چنین جنبش را با پرسش‌های کوبنده زیر

نظامیان سابق افغانستان و انتظار کمک از امریکا؛ آیا مردم به امریکا و نظامیان سابق فراری اعتماد دارند؟

۱۴۰۲/۰۸/۲۵ 14:18 بدون دیدگاه

به تازگی سمیع سادات، از جنرالان ارتش سابق افغانستان، در جلسه ای در کانگرس امریکا از این کشور خواستار کمک سیاسی و نظامی برای براندازی طالبان شده است. این جنرال ارشد سابق افغانستان همچنین مدعی شده که پایگاه سابق امریکا در میدان هوایی بگرام پایگاهی برای آموزش تروریست‌های خارجی شده است. او گفته است که وزارت دفاع ط-البان از دستنامه‌های آموزشی القاعده برای آموزش نیروهای خود استفاده می‌کند. اظهارات و درخواست این جنرال سابق افغانستان در زمینه کمک از امریکا برای برچیدن نظام طالبان و خطرناک خواندن طالبان از چند جهت قابل تامل و نقد است: اول: اینکه کمتر

زوال فکر فلسفی و ظهور طالبان در افغانستان

۱۴۰۲/۰۸/۲۵ 13:01 بدون دیدگاه

امروز، «روز جهانی فلسفه» است. یونسکو سومین پنج‌شنبه ماه نوامبر را «روز جهانی فلسفه» نام‌گذاری کرده است تا ارزش ماندگار فلسفه برای فرهنگ بشری را یادآوری کند. در این روز تصمیم دارم در این یادداشت به پیوند زوال فکر فلسفی در افغانستان و ظهور طالبان بپردازم. همه ما در باره‌ی گروه طالبان می‌دانیم که یک جنبش شریعت‌گرای است مخالف مدرنیسم و دستاوردهای مدرن. فهمی هویدی، روزنامه‌نگار مصری، باری در توصیف حکومت طالبان نوشته بود که «رژیم ممنوعیت‌ها» است. دو دور تجربه‌ی حکومت‌داری طالبان نشان می‌دهد که «رژیم ممنوعیت‌ها» واقعا اسم قشنگ و با مسمای برای حکومت این گروه است.

نقدی بر مطلبی در هشت صبح؛ نقش داستان‌های ماوراءالطبیعی در جنگ

۱۴۰۲/۰۸/۲۵ 11:19 بدون دیدگاه

در روزنامه‌ی «هشت صبح» مطلبی خواندم زیر عنوان «مساله فلسطین و سوالاتی که باید در مورد آن‌ها اندیشید». این مطلب را نویسنده‌ای با اسم مستعار «شهاب» نوشته است. آقای شهاب در این مطلب در واقع حذیفه عزام، پسر عبدالله عزام، را مورد هجمه قرار داده است که چرا در باره‌ی جنگ حماس و اسراییل در غزه، داستان‌های معجزه‌آمیز تعریف می‌کند. پسر عبدالله عزام، در صفحه ایکس خود نوشته است: «یکی از اولیای خدا در غزه سوگند خورد که سلاح کلاشنیکوفش که شاجور آن ۳۰ مرمی را در خود جای می‌دهد، در جنگ با نیروهای اسراییلی ۱۵۰ بار شلیک کرد.

خوانش حقوقی_مقایسوی از جنبش مشروطیت ایران و افغانستان

۱۴۰۲/۰۸/۲۵ 09:43 بدون دیدگاه

پیشگامان نهضت مشروطه‌خواهی افغانستان و ایران: نخستین جرقه‌ی جنبش مشروطیت افغانستان در سال (۱۲۸۴ش)، با ایده‌ی روشنفکر مذهبی مولوی محمد سرور خان واصف قندهاری اتفاق افتاد که یک رخداد بس بزرگ در تاریخ معاصر این کشور به حساب می آید(پشتوینار، ۱۴۰۱: ۳۱). اندیشه نوگرایی، استقلال طلبی، ضدیت با استبداد که منجر به خیزش این نهضت بحیث یک حرکت تاریخی در افغانستان است، در شمار موضوعات پراهمیتی می‌باشد که به لحاظ حقوق و اقتصادی اصلا به آن پرداخته نشده است. مولوی محمد سرور خان واصف در جنبش مشروطیت ول این کشور از جایگاه پراهمیتی برخوردار است و در نخستین روزهای

تکفیر؛ عامل انحطاط افغانستان و حربه‌ای مناسب افراطیون بر فرق منتقدان

۱۴۰۲/۰۸/۲۴ 12:56 بدون دیدگاه

تکفیر؛ یکی از مهمترین مشکلات سد راه پیشرفت، اتحاد و هم‌پذیری در افغانستان است. تکفیر مذاهب و گروه‌ها از سوی تعدادی دیگر، از مهمترین موارد این کنش نامیمون‌ در کشور است، که تا امروز جامعه ما را در منجلاب تفرقه و بدبختی گرفتار ساخته است. مسئله تکفیر در طول سده‌ها و ده‌های مختلف، مخصوصا چند سال پسین، به شدت رشد کرده که حاصل آن ترویج افکار تروریستی و تشدید اختلافات و گسترش دامنه جنگ و جلوگیری از پیشرفت کشور بوده است. یکی از مهمترین پیامدهای تکفیر در افغانستان، ترویج جهالت و خشونت است. همه به یاد داریم که فرخنده

خوانش حقوقی_مقایسوی از جنبش مشروطیت ایران و افغانستان

۱۴۰۲/۰۸/۲۴ 12:19 بدون دیدگاه

۱- منشأ و اسباب جنبش مشروطه‌خواهی ایران و افغانستان: منشأ و زمینه‌های نهضت مشروطیت آگاهی و بیداری ملت‌هاست(Don, 1989: 8). در پهلوی بیداری، استعمارزدایی در بعد خارجی و استبدادزدایی در بعد داخلی نقش مهمی در تحول جریان‌های فکری و مشروطه‌خواهی افغانستان و ایران داشته است(). این سه عامل به عنوان منشأ و اسباب اساسی در انقلاب و جنبش مشروطیت هر دو کشور دیده می‌شود. احمد کسروی در تاریخ مشروطه‌ی ایران اذعان می‌نماید که منشا اصلی مشروطیت این کشور، بیداری ایرانیان و اعتراض به حکومت استبدادی بود(کسروی، ۱۳۹۸: ۴۶). او تصریح می‌کند: بیداری به معنای واقف شدن به عقب‌ماندگی و

نگرش جدید در فهم حدیث (۴)

۱۴۰۲/۰۸/۲۴ 12:05 بدون دیدگاه

اختلاف در مورد تعریف صحابه فقها اتفاق دارند که یکی از شروط حدیث صحیح این است که از راوی تا صحابی، سند آن پیوسته (متصل) باشد و این گونه حدیث را « حدیث متصل» می نامند. خطیب بغدادی می نویسد:« هر حدیثی که سند آن، از راوی تا صحابی پیوسته باشد، عمل به آن لازم نیست تا اینکه عدالت راویان آن – به جز صحابی – مورد بررسی قرار گرفته و ثابت گردد؛ زیرا عدالت صحابه به تعدیل (عادل شماری) خداوند ثابت است و خداوند از عدالت و پاکی آنها در قرآنکریم خبر داده است.» نگاه کنید: الکفایة

ملای بی‌زبانِ تاجیک

۱۴۰۲/۰۸/۲۴ 12:03 بدون دیدگاه

گزارش‌هایی در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده است مبنی بر این‌که طالبان به دانشجویان شعبه فارسی دانشکده ادبیات دانشگاه بلخ اجازه نداده‌اند که مراسم جشن فراغت شان را در تالار «ابوشکور بلخی» برگزار کنند. کاربران شبکه‌های اجتماعی نوشته‌اند که این مراسم در جای دیگری غیر از دانشگاه برگزار گردیده و در آن هیچ یک از مقامات طالبان اشتراک نکرده‌اند و حتا به استادان دانشگاه بلخ نیز اجازه شرکت نداده‌اند. این یک نمونه‌ای از اقدامات فارسی‌ستیزانه‌ی طالبان در دو سال گذشته است. فارسی‌ستیزی وجه مشترک طالبان را با تمام حکومت‌های پیش از آن تشکیل می‌دهد. البته در حکومت‌های قبلی افراد و

چرا مردم خواستار تجزیه هستند؟

۱۴۰۲/۰۸/۲۳ 12:00 بدون دیدگاه

حزب کنگره ملی افغانستان با انتشار نتیجه یک نظر سنجی که چند هفته قبل راه اندازی کرده بود، می‌گوید که اکثریت مردم با نه گفتن به “نظام های به رای گذشته” شده، خواستار تجزیه افغانستان هستند. این نظرسنجی که نتایج آن روز یکشنبه در اختیار رسانه ها قرار گرفت، نشان می دهد که گرایش‌های تجزیه‌طلبانه در افغانستان افزایش یافته است. در نظرسنجی منتشر شده «۴۶ درصد مردم از تجزیه حمایت می کنند» که این رقم بیشتر از حامیان نظام فدرال در افغانستان است که حدود ۴۴ درصد از آن حمایت می کنند. بنابر آمار منتشر شده از سوی

نگرش جدید در فهم حدیث (۳)

۱۴۰۲/۰۸/۲۳ 11:28 بدون دیدگاه

(راوی شیعه و دیدگاه امام بخاری) بخاری و مسلم پیرامون روایت از شیعه ها اختلاف کرده اند. بخاری تمامی شیعه ها را هوا پرست و بی اعتماد می داند و روایت از آنها را حتا اگر از یاران پیامبر هم باشند، جایز نمی داند. خطیب بغدادی در کتاب خود” الکفایه” داستانی را از عبدالله بن اخرم حافظ این چنین نقل می کند: از وی پرسیده شد: چرا از صحابی پیامبر، ابوطفیل، روایت نکرده است؟ او در پاسخ گفت: زیرا او شیعه بود. این در حالی است که، مسلم از وی روایت نموده است. مسلم تشیع را سبب تضعیف

صدای پای تجزیه‌طلبی در افغانستان

۱۴۰۲/۰۸/۲۳ 11:20 بدون دیدگاه

حزب کنگره‌ی ملی به رهبری عبداللطیف پدرام، به تازه‌گی نتایج یک نظرسنجی در خصوص خواست مردم افغانستان در باره نوع نظام سیاسی را منتشر کرده است که دیده می‌شود اکثریت اشتراک‌کنندگان خواهان تجزیه کشوراند. طوری که در اعلامیه‌ی حزب کنگره ملی آمده است در این نظرسنجی بیش از ۱۰۳ هزارتن در بیش از ۷۱ کشور جهان شرکت کرده‌اند. بر بنیاد ادعای این نظرسنجی، ۸۱ درصد اشتراک‌کنندگان فارسی‌زبان و هفت درصد آن پشتوزبان‌اند. برگزارکنندگان این نظرسنجی مدعی است که ۴۶ درصد اشتراک‌کنندگان از تجزیه طرفداری کرده‌اند و ۴۴ درصد نیز از نظام فدرالی. آن‌چه را نتایج این نظرسنجی

خوانش حقوقی_مقایسوی از جنبش مشروطیت ایران و افغانستان

۱۴۰۲/۰۸/۲۳ 09:40 بدون دیدگاه

سقوط آزاد دالر و استفاده تبلیغاتی طالبان

۱۴۰۲/۰۸/۲۲ 14:22 بدون دیدگاه

در چند روز اخیر ارزش پول افغانی در مقابل ارزهای خارجی بویژه دالر به گونه کم پیشینه ای بلند رفته است. چنانچه تنها در یک هفته اخیر ارزش دالر حدود ۱۰ درصد در مقابل افغانی کاهش یافته است. هرچند که کاهش ارزش دالر، یا بهتر بگوییم افزایش ارزش پول افغانی در بازارها به دلایل همچون ممنوعیت استفاده از ارزهای خارجی در معاملات داخل؛ تقاضای زیادی تبادله‌ ارز‌ خارجی بویژه دالر با پول افغانی از سوی موسسات و نهاد های کمک رسان برای توزیع به مردمان کشور؛ جلوگیری از قاچاق دالر به خارج؛ عرضه و فروش دالر به صورت محدود