تراوسه پورېداڅرګنده نه ده چې ایا نړۍ به د طالبانو د غوښتنې په اړه د افغانستان لپاره د نوي ځانګړي استازي د نه ټاکلو په اړه کومه پریکړه وکړي او ایا د دوحې په دریمه ناسته کې پر دې اصولو ټینګار بهوشي او که نه. خو پرون يوه لوېديځ ديپلومات چې نه يې غوښتل نوم يې واخيستل شي رسنيو ته وويل چې ډېر احتمال شته چې د طالبانو پلاوى په دوحه کې په درېيمه غونډه کې چې د روانې مياشتې په ١٠مه او ١١مه نېټه جوړېږي، ګډون وکړي. سږ کال سرطان. خو هغه وويل، چې په دې غونډه کې د افغانستان د مدني ټولنې او د طالبانو په وړاندې د نورو سياسي ډلو د استازو د ګډون بلنه لا نهايي شوې نه ده.
دغه ديپلومات دا هم وويل چې د افغانستان لپاره د ځانګړي استازي د ټاکلو په اړه بحث چې د تېرې غونډې او د افغانستان لپاره د دوحې د راتلونکې غونډې د تر سره کېدو يو له اصلي لاملونو څخه و، په دې غونډه کې لغوه شوى او يا به هم وځنډول شي.
و یو شمېر شنونکي په دې باور دي چې د نوي استازي نه ټاکل د طالبانو غوښتنو ته د ملګرو ملتونو او لوېدیځو هېوادونو د تسلیمېدو په معنا دی. دوی وايي چې دا کار کولای شي په یو ډول نه یو ډول د افغانستان د خلکو پر وړاندې د طالبانو ټولې درې کلنې کړنې تایید کړي او طالبانو ته دا پیغام ورکړي چې لویدیځ دوی د افغانستان د حکومت په توګه په رسمیت پېژني.
خو نور بیا په دې باور دي چې د نوي استازي نه ټاکل کیدای شي طالبانو ته یو فرصت وي چې وښيي دا ډله له نړیوالې ټولنې سره د اړیکو وړتیا لري. دوی وايي چې دا اقدام کولای شي د دواړو خواوو ترمنځ د باور په رامنځته کولو کې مرسته وکړي او د افغانستان د راتلونکي په اړه د نورو خبرو لپاره لاره هواره کړي.
تر اوسه معلوم نه دی شوې چې د دوحې په غونډه کې به له دغو سناریوګانو څخه کومه یوه وي. په هرصورت، دا غونډه به د نړیوالې ټولنې لپاره یو مهم فرصت وي چې له طالبانو سره د افغانستان د راتلونکي په اړه خبرې وکړي.
په همدې حال کې د افغانستان خلک له طالبانو غواړي چې ځواب ورکړي، نه دا چې نړۍ هغوی ته تسلیم شي. د افغانستان خلک له طالبانو غواړي چې د هغو جنایتونو او بشري حقونو د سرغړونو حساب ورکړي چې د دوی د درې کلنې واکمنۍ په موده کې یې کړي دي، نه دا چې طالبان په داسې موقف کې وي چې ملګري ملتونه او د نړۍ هېوادونه د دوی غوښتنې ومني.
افغانان لا هم عدالت او تلپاتې سوله غواړي. دوی یو داسې هیواد غواړي چې د ټولو خلکو حقونه په کې درناوی وشي، پرته له دې چې د دوی توکم، جنسیت یا مذهب ته پام وکړي.د دوحې ناسته د نړیوالې ټولنې لپاره یو مهم فرصت دی چې د افغانانو غوښتنو ته پام وکړي او په دغه هېواد کې د عدالت او سولې لپاره کار وکړي.معلومه نه ده چې په دې غونډه کې به د نوي استازي د ټاکلو په اړه څه پرېکړه وشي، خو د خلکو تمه دا ده چې طالبان به تر سخت فشار لاندې راوستل شي او د افغانانو له یو لړ غوښتنو او حقونو به دفاع وشي. . خلک له دې غونډې څه تمه لري:
د طالبانو د جنايتونو څېړنه او تعقيب: خلک د طالبانو د جنايتونو په اړه د نړيوالو موسسو او بنسټونو د خپلواکو او بې پرې څېړنو او د هغو د عاملينو محاکمه غواړي.
د ښځو او نجونو له حقونو څخه ملاتړ: افغانان د ښځو پر زده کړو او کار د بندیز په ګډون پر ښځو او نجونو د طالبانو د بندیزونو د لغوه کېدو غوښتونکي دي.
د بیان د آزادۍ او د رسنیو د آزادۍ تضمین: افغانان له ویرې پرته د بیان او غونډې د ازادۍ حق غواړي.
له نړۍ سره د افغانستان د اړیکو بیا رغول: خلک له نړۍ سره د افغانستان د اړیکو بیا رغول غواړي او سمدستي او دوامداره مرستو ته اړتیا لري.
له همدې امله نړیواله ټولنه باید له طالبانو سره داسې چلند وکړي چې د افغانانو اساسي غوښتنې په پام کې ونیول شي. د طالبانو غوښتنو ته تسلیمېدل به یوازې په دې معنا وي چې په تېرو درېیو کلونو کې د طالبانو د غیر انساني کړنو تصدیق او د افغان ولس د کړاوونو او بې ځایه کېدو دوام دی.
اړوندې لیکنې :
- فایق: طالبان د افغانانو او نړیوالې ټولنې غوښتنو ته د ځواب ورکولو تمایل نه لري
- د طالبانو د مشر صوتي فایل؛ د جهاد په اړه د کابل او کندهار د طالبانو ترمنځ شخړه
- د طالبانو پر وړاندې ویجاړونکي ستونزې
- ایا اسلامي هیوادونه له طالبانو څخه مایوسه شوي دي؟
- ملي مقاومت جبهه: د طالبانو ۱۳ غړي مو ووژل
- د ابن سینا له کالي سره د طالبانو مخالفت