یکی از عمل‌کردهای طالبان که در سطح جهانی با محکومیت بین‌المللی مواجه شده است، برقراری آپارتاید جنسیتی در افغانستان است. امروزه در کشورهای مختلف دنیا و در دادگاه‌های بین‌المللی این بحث جریان دارد که زن‌ستیزی‌های طالبان باید به عنوان «جنایت بشریت» شناخته شود.
در این‌که با تسلط مجدد طالبان در کشور، زنان در بدترین وضعیت قرار گرفتند تردیدی نیست؛ اما جنایت دیگری این گروه، که از آن در مجامع بین‌المللی کم‌تر صحبت می‌شود، «قوم‌کُشی» است.
واژه «قوم‌کُشی» اصطلاحی است که نخستین بار به وسیله مردم شناسی به نام روبر ژولن در سال‌های دهه ۱۹۷۰ به کار برده شد. او این اصطلاح را در توصیف مجموعه روش‌هایی به کار برد که «هدف آنها از میان بردن فرهنگ یك قوم و جایگزینی آن با فرهنگی دیگر است، بدون آنكه دست به نابودی فیزیكی آن قوم یا حتی جا به جا كردن سرزمین آن زده شود.»
استفاده از چنین روش‌ها را به خاطر آن قوم‌کشی می‌نامند که با کامل شدن فرایند فرهنگ‌زدایی از یک قوم، آن قوم وجه تمایز خود را از دست داده و به ناچار در مجموعه‌های قومی دیگر مدغم می‌گردند.
اگر با زبان میلان کوندرا بگوییم می‌توان گفت ملت ها اینگونه تباه میشوند که در نخست حافظه شان را از آنها می دزدند سپس کتاب‌های شان را تباه می‌کنند و در آخر تیر خلاص را به آنها می‌زنند و تاریخ و فرهنگ‌شان را به سخره می گیرند.
نمونه‌های بسیاری در تاریخ از قوم‌کشی وجود دارد که یکی از آنها قوم‌کشی سرخ پوستان آمریکا است. پس از تهاجم اروپایی‌ها در آمریکا، سرخ‌پوستان آهسته آهسته فرهنگ، مذهب، زبان و نهادهای خود را از دست داده و از طریق ازدواج در اقوام دیگر مدغم گردیدند و نابود شدند.
پس از تهاجم طالبان در افغانستان، نه تنها اقوام غیرپشتونی از قدرت و حکومت حذف گردیدند، بلکه در معرض فرهنگ‌زدایی نیز قرار گرفته‌اند.
یکی از مصادیق این فرهنگ‌زدایی، ستیز با زبان فارسی است. زبان فارسی، زبان اکثریت ۷۵ درصدی مردم افغانستان را تشکیل می‌دهد. اما متاسفانه از روزی که طالبان به قدرت رسیده‌اند با زبان فارسی و مظاهر فرهنگی فارسی‌زبانان دشمنی می‌کنند.
ما در این‌جا فهرستی از این اقدامات فارسی‌ستیزانه را ذکر کرده و از جامعه جهانی و کشورهای جهان و منطقه و سازمان‌های بین‌المللی می‌خواهیم که در راستای جلوگیری از قوم‌کشی فارسی‌زبانان توسط طالبان اقدام کنند.
این فهرست را همکاران ما در پایگاه خبری – تحلیلی روایت تهیه کرده‌اند. این فهرست شامل بخش بسیار اندکی از دشمنی طالبان با زبان فارسی و فرهنگ فارسی‌زبانان است، این در حالی است که گزارش‌ها از داخل وضعیت را اسف‌بارتر نشان می‌دهد.
اقدامات طالبان علیه زبان فارسی و فارسی زبانان
۱_ حذف زبان فارسی از لوحه های دانشگاه ها؛ در نخستین اقدام فارسی ستیزانه، طالبان واژه فارسی «دانشگاه» را از سر در تابلوی ساختمان کهنه دانشگاه بلخ و بعدا از دانشگاه البیرونی حذف کرد و اکنون از تمام دانشگاه های افغانستان حذف شده است.
۲_ حذف زبان فارسی از بنرهای خوشامد گویی محافل طالبان؛ نمونه اش محفل افتتاح هفت حلقه چاه نفت در ولایت سرپل است که طالبان در لوحه خوشامد گویی، بجای زبان فارسی زبان انگلیسی را استفاده کرده بودند.
۳_ دستور ملا هبت الله، امیرالمومنین این گروه مبنی بر استفاده نکردن اصطلاحات دانشگاه و دانشکده از سوی استادان و دانشجویان افغانستان؛ وزارت تحصیلات عالی طالبان با تاسی از دستور امیرالمومینین با صدور نامه ای، به تمام استادان و کادرهای علمی دانشگاه‌های افغانستان دستور داده‌است که از اصطلاحات و کلمات «زبان دیگر» در آثار علمی خود استفاده نکنند. در این دستور هفت ماده ای از استادان و کادرهای علمی دانشگاه خواسته شده که از جمله از استفاده کلماتی مثل «دادگاه، دادستانی، دانشجو، دانشگاه و دانشکده» در آثار علمی، پژوهش‌ها، تالیفات و ترجمه‌های خود اجتناب کنند.
۴_ قاری محمد یونس راشد، معینِ جوانان وزارت اطلاعات و فرهنگ طالبان گفته افغانستان به ادبیات فارسی نیاز ندارد و لازم نیست که ما زبان و ادبیات فارسی بیاموزیم.
۵_ در افتتاح فرودگاه خوست تنها از زبان پشتو و انگلیسی استفاده شده بود و زبان فارسی وجود نداشت.
۶_ حکومت طالبان، زبان فارسی را از تابلوی دادگاه عالی خود حذف کرد. در تابلوی جدید، دادگاه عالی طالبان به دو زبان پشتو و انگلیسی نوشته شده‌است و همچنان نام سترمحکمه (دادگاه عالی) به «قضائیه قوه» تغییر کرده‌است.
۷_ تابلوی جدیدی در ورودی ساختمان ولایت بامیان نصب شد که، نام «امارت اسلامی طالبان» و «وزارت امور داخله» به هر دو زبان پشتو و فارسی آمده، اما عنوان اصلی شهر را با نام «مقام ولایت بامیان» با خط درشت تنها به زبان پشتو نوشته شده‌است.
۸_ طالبان قسمت زبان فارسی تابلوهای دروازه ورودی شهر کابل را حذف کردند.
۹_ طالبان با صدور حکمی به دانشگاه‌های خصوصی تعداد واحدهای ثقافت اسلامی (فرهنگ و تمدن اسلامی) را سه برابر و واحد درسی ادبیات فارسی را از برنامه درسی این دانشگاه‌ها حذف کردند.
۱۰_ طالبان، دستور حذف زبان فارسی از تابلوی ورودی بیمارستان حوزوی شهر هرات را صادر کرده‌است. طالبان این تابلو را که به زبان فارسی بوده را پایین آورده و تابلوی جدیدی به زبان‌های پشتو و انگلیسی جایگزین آن کرده‌اند .
۱۱_ طالبان زبان فارسی را از تابلوی گمرک ولایت بلخ حذف کرده‌اند. در تصاویری که در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده، دیده می‌شود که تابلوی جدیدی تنها به زبان پشتو، بر فراز در گمرک نصب شده‌است.
۱۲_ طالبان در پی اقدامات فارسی ستیزانه ای شان، نگاره مولانا جلال الدین محمد بلخی را در ولایت بلخ تخریب کردند.
۱۳_ عنقریب تونل سالنگ به روی موترهای مسافربری باز می شود، اما هنوز جای زبان فارسی بر سر تونل سالنگ خالی است.
۱۴_ طالبان زبان فارسی را از بل های برق ولایت هرات حذف کردند
۱۵_ تاکید دوباره ای طالبان با صدور مکتوب تازه ی به دانشگاه ها، با قاطعیت و دلایل قرآنی، مبنی بر استفاده نکردن اصطلاحات فارسی مثل دانشگاه و دانشکده در پژوهش های علمی استادان و پایان نامه های دانشجویان
۱۶_ حذف عکس های شاهان و شاعران فارسی زبان از “دیوار فرهیختگان” ولایت بلخ.
۱۷_ تغییر تقویم سالانه کشور از شمسی به قمری و حذف برخی از مناسبت هایی که ریشه در فرهنگ و تمدن فارسی زبان ها دارد؛ از جمله حذف جشن نوروز از تقویم سال.
۱۸_ تغییر دادن زبان ادارات دولتی از فارسی به پشتو و اجباری ساختن نوشتن مکاتب اداری به زبان پشتو از سوی گروه طالبان.
۱۹_ تغییر نام فرودگاه بامیان و حذف نام شهید عبدالعلی مزاری
۲۰_ تغییر نام دانشگاه استاد ربانی به پونتون تعلیم وتربیه
۲۱_ تخریب دیوار فرهیختگان بلخ
۲۲_ تخریب مجسمه اسماعیل سامانانی در بلخ
۲۳_ تخریب مزار احمد شاه مسعود
۲۴_ تخریب دیوار نگاره ای امیر علی شیرنوایی در شبرغان توسط طالبان
۲۵_ طالبان مجسمه عبدالعلی مزاری را در بامیان منفجر کردند.
۲۶_ حذف زبان فارسی از تابلوهای شعبات ریاست معارف ولایت هرات
