پاکستان و سیاست ستیز با مهاجرین افغانستانی

دسته: تحلیل
نویسنده: غلام رضا سادات
1402/07/10
2:54 ب.ظ
بازدید: 11

پایگاه خبری تحلیلی روایت : سیاست پاکستان در قبال مهاجرین افغانستانی در طول چهل سال گذشته تحت تاثیر سیاست های دولت این کشور در تعامل و یا تقابل با گروه حاکم در افغانستان بوده است. یعنی برخورد پاکستان با مهاجرین افغانستانی فارغ از هر حقوق و امتیاز دیگر، فقط در گرو مناسبات با حکومت کابل بوده و است. اگر مناسبات حکومت پاکستان با حکومت های مشروع یا غیر مشروع در کابل طی چهل سال گذشته خوب و حسنه بوده، وضعیت مهاجرین نیز تا حدودی بهتر و مناسب تر بوده است؛ اما اگر روابط با رژیم حاکم در کابل تیره بوده، وضعیت مهاجرین نیز رقت بار بوده است. در واقع دولت پاکستان بدون توجه به کوچکترین حقوق و امتیازات که جامعه مهاجرین در هر کشوری دارند، از آنان بابی رحمی تمام به عنوان ابزار فشار علیه حاکمیت ها استفاده کرده و می کند.

در طول چهل سال گذشته پس از جمهوی اسلامی ایران پاکستان دومین مقصد پناهجویان افغانستانی بوده است. هرچند شمار دقیق پناهجویان افغانستانی ساکن در پاکستان به صورت دقیق هیچ زمانی مشخص نشده است، ولی بر اساس تازه ترین داده های سازمان ملل و دولت پاکستان، بیش از ۳ میلیون مهاجر افغانستانی در پاکستان زندگی می کنند.

باید گفت که سرازیر شدن پناهجویان و مهاجرین آن هم به صورت میلیونی، در هر کشوری که باشد، مناسبات اقتصادی و اجتماعی آن جامعه و کشور را با چالش های روبرو می کند. کما اینکه امروز کشورهای مانند پاکستان و ایران متاثر از این ناحیه هستند؛ ولی نکته مورد توجه برای سکونت مهاجرین افغانستانی در پاکستان اینکه، رفت و آمد و زندگی مهاجرین افغانستانی در پاکستان ریشه چند صد ساله دارد. زیرا تعدادی کثیری از مردمان پشتون در دو سوی خط دیورند زندگی می کنند این خانوده ها همواره متاثر از رخداد های سیاسی و اجتماعی در دو سوی مرز جابجا شده اند. پاکستان اما با نادیده گرفتن این مسئله تاریخی و همچنین عدم کنترل مرزها و دیگر جنبه های که حتی برای امنیت دو کشور موثر می باشد، از مهاجرین به عنوان یک راه درآمد و ابزار فشار استفاده کرده است.

سیاست پاکستان در قبال مهاجرین افغانستانی در طول چهل سال گذشته تحت تاثیر سیاست های دولت این کشور در تعامل و یا تقابل با گروه حاکم در افغانستان بوده است. یعنی برخورد پاکستان با مهاجرین افغانستانی فارغ از هر حقوق و امتیاز دیگر، فقط در گرو مناسبات با حکومت کابل بوده و است. اگر مناسبات حکومت پاکستان با حکومت های مشروع یا غیر مشروع در کابل طی چهل سال گذشته خوب و حسنه بوده، وضعیت مهاجرین نیز تا حدودی بهتر و مناسب تر بوده است؛ اما اگر روابط با رژیم حاکم در کابل تیره بوده، وضعیت مهاجرین نیز رقت بار بوده است.
در واقع دولت پاکستان بدون توجه به کوچکترین حقوق و امتیازات که جامعه مهاجرین در هر کشوری دارند، از آنان بابی رحمی تمام به عنوان ابزار فشار علیه حاکمیت ها استفاده کرده و می کند.

همچنین بخوانید: سازمان ملل خواستار توقف روند اخراج‌اجباری مهاجران افغان از سوی «همه کشورها» شد

این رویکرد در دو سال گذشته که طالبان بر افغانستان حاکم هستند نیز از سوی دولت پاکستان اعمال شده است. مثلا در ماه های نخست حاکمیت طالبان وقتی روابط با این گروه گرم و حسنه بود، مشکلی جدی برای مهاجرین افغانستانی در پاکستان وجود نداشت. اما در یک سال پسین و مشخصا چند ماه اخیر به دلیل تیرگی مناسبات دولت پاکستان با طالبان بر سر حمایت از تی تی پی، بازداشت و زندانی کردن و شکنجه و استرداد مهاجرین در پاکستان تشدید شده است.

در حالیکه این روزها حملات تی تی پی علیه نظامیان پاکستانی تشدید شده و گروه حاکم در کابل نیز کماکان از همکاری با دولت پاکستان برای انزوای طالبان پاکستانی شانه خالی می کند، پولیس پاکستان گفته است که عملیات بازداشت پناه‌جویان غیرقانونی افغانستان را در روزهای آینده شدت می بخشد. همچنین دولت پاکستان در تصمیم نادر دیگر اعلام کرده که بیش از یک میلیون مهاجر افغانستانی را از این کشور به‌صورت تدریجی اخراج می‌کند.

نکته آخر و جمع بندی اینکه اگر در مناسبات و روابط طالبان با دولت پاکستان بهبودی حاصل نشود و گروه حاکم بر افغانستان (طالبان) همچنان به حمایت از طالبان پاکستانی ادامه دهد و اوضاع به شدت ناآرام پاکستان همچنان بی ثبات باقی بماند، سیاست ستیز با مهاجرین افغانستانی نیز از سوی دولت پاکستان کماکان ادامه داشته و همه روزه شاهد لت و کوب، زندانی ساختن و دیپورت افغان ها از پاکستان خواهیم بود.

نوشته های مرتبط :