مزاری؛ شجاعت سیاسی و عدالت‌خواهی

دسته: تحلیل
نویسنده: تحریریه روایت
1401/12/13
2:36 ب.ظ
بازدید: 1

ما در ایام سال‌گرد شهادت عبدالعلی مزاری، رهبر فقید حزب وحدت اسلامی افغانستان، قرار داریم. جامعه هزاره‌های افغانستان امسال از سالگرد شهادت مزاری در حالی تجلیل می‌کنند که از یک‌سو در افغانستان یک حکومتِ تک‌قومی حاکم است و از سوی دیگر اقوام تحتِ ستم هم ساکت‌اند و کم‌تر صدای عدالت‌خواهی و برابری‌طلبی از میان شان به گوش می‌رسد.

در چنین وضعیتی من فکر می‌کنم تحلیل مزاری می‌تواند رهگشاتر از تجلیل او باشد. زیرا تحلیلِ کارنامه‌ی او می‌تواند جامعه را از سکوت و جمود و خمودی که دامن‌گیرش شده برهاند و باری دیگر داعیه عدالت‌خواهی و برابری را در میان پیروانش زنده کند.

من هر وقتی به کارنامه‌ی عبدالعلی مزاری می‌اندیشم، دو ویژگی را در او بارز می‌یابم:

یک – عدالت‌طلبی: اگر بخواهیم یکی از مهم‌ترین اهداف و آرمان‌های عبدالعلی مزاری را در چند واژه خلاصه کنیم، ناگزیر خواهیم شد که بگوئیم مهم‌ترین آرمان او «حل عادلانه مساله ملی در افغانستان» بود.

افغانستان، یک کشور کثیرالقومی است. دانشمندان از تعدد قومی و فرهنگی به «شمشیر دولبه» تعبیر کرده‌اند؛ به این معنا که اگر روابط حاکم میان اقوام یک کشور به گونه‌ عادلانه و دموکراتیک آن تنظیم گردد، این پدیده می‌تواند در غنامندی و زیبایی آن کشور نقش به سزایی ایفا کند، در غیر آن صورت می‌تواند کشوری را به خاک و خون هم بکشاند و بنشاند.

اما روابط حاکم میان اقوام افغانستان از گذشته‌های دور بدین سو، همواره متشنج و تیره و تار بوده است و این امر باعث از هم گسستن شیرازه‌ وحدت ا و موجب ایجاد بی‌اعتمادی ملی و نهادینه‌ شدن نگاه‌های خصمانه و امنیتی نسبت به یک‌دیگر شده است.

همچنین بخوانید: درباره‌ی دانشنامه‌ی هزاره

عبدالعلی مزاری به عنوان کسی که از میان قوم هزاره برخاسته بود خواهان حل عادلانه مساله ملی در افغانستان بود.

در سخنرانی ها و اظهار نظرهایی که از او بجا مانده دیده می‌شود که او بر محو تبعیض و ایجاد همدلی و تفاهم میان مردم افغانستان تاکید داشت. او در سخنرانی هایش بارها به نیاز افغانستان به آزادی و برابری تاکید کرده است.

دو- شجاعت سیاسی: یکی دیگری از ویژگی‌های عبدالعلی مزاری شجاعت سیاسی او در بیان مطالبات و خواست‌های مردمش بود.

شاید بتوان گفت که مزاری صریح اللهجه ترین رهبر در تاریخ معاصر افغانستان بود؛ به گونه‌ای که او همه انتقادهایش در مورد گذشته و زمان حیاتش و نیز خواست‌هایش از یک نظام سیاسی را که برای تحقق آن می‌جنگید، با صراحت تمام بیان کرده است. چیزی که در رهبران سیاسی دیگر کم‌تر دیده شده است.

پرسشی را که من می‌خواهم مطرح کنم آیا مایانی که از مزاری تجلیل می‌کنیم در حال حاضر این دو ویژگی در وجود مان است یا خیر؟

اگر صدای عدالت‌خواهی بلند نمی‌کنیم و اگر در این مسیر می‌ترسیم، حق نداریم که خود را پیرو مزاری بخوانیم.

نوشته های مرتبط :