دیوار نامرئی که حقانی ندید!

دسته: تحلیل
نویسنده: تحریریه روایت
1402/03/21
12:01 ب.ظ
بازدید: 1

سراج‌الدین حقانی، وزیر داخله طالبان، اخیرا به ولایات شمال کشور سفر کرد. او در جریان سفر خود، ضمن بازدید از دشتِ لیلی به جوزجان رفت و در همایشی در آن‌جا گفت که با پیروزی طالبان، توطئه برای تجزیه افغانستان به شمال و جنوب خنثا شد.

از لحن سخنان آقای حقانی دانسته می‌شد که او جریان‌ها و جنبش‌های شمال را «تجزیه‌طلب» دانسته و حذف آن‌ها از عرصه مناسبات سیاسی کشور را مساوی با پایان تجزیه‌طلبی در افغانستان تلقی کرده است.

البته این تنها حقانی نیست که چنین نگاهی نسبت به مردم، جریان‌ها و جنبش‌های شمال دارد. متاسفانه چنین نگاهی به شمال همیشه در میان دولت‌مردان پشتون‌تبار در یک سده اخیر در افغانستان وجود داشته است. دولت‌مردان پشتون‌تبار- از نجیب شروع تا کرزی و اشرف غنی – به صورت پارانویایی تصور می‌کردند که مردمان شمال برای تجزیه این سرزمین توطئه می‌کنند و به همین دلیل، همواره حکومت‌های کابل تلاش کرده‌اند در مواجهه با شمال به سیاست حذفی متوسل شوند.

اما من به عنوان کسی که سال‌ها است مسایل افغانستان را دنبال می‌کنم می‌خواهم خطاب به آقای حقانی بگویم که تجزیه افغانستان اگر اتفاق بیفتد، این پروسه از کابل رقم خواهد خورد.

سال قبل ملا یعقوب پسر ملاعمر نیز در توصیف پدر خود گفت که او کسی بود که افغانستان را از تجزیه نجات داد.

من همان زمان در پاسخ ملایعقوب نوشته بودم که آقا! افغانستان از تجزیه نه تنها نجات نیافته، بلکه همین اکنون میان مردم افغانستان یک مرز نیز کشیده است: مرز نامرئی.

اسلاونکا دراکولیچ، نویسنده معروف اروپای شرقی، از یک سری مرزهای نامرئی یاد می کند. مرزهایی نامرئی که ضخیم تر و مستحکم تر از دیوار چین اند: مرز بی اعتمادی ملی. مرزهایی که در مصالحش از نفرت پراکنی، قوم گرایی و نژادپرستی استفاده شده است.
این مرز در میان مردم افغانستان وجود دارد و من تصور نمی‌کنم هیچ گاهی کشور ما بیش‌تر از امروز در معرض خطر تجزیه قرار گرفته باشد. تجزیه در نخست در ذهن مردمان یک کشور اتفاق می‌افتد و سپس در واقعیت. امروزه اکثریت مردم افغانستان تجزیه را تنها راه حل می‌دانند. اگر باور ندارید همه پرسی برگزار کنید و یا سری به شبکه‌های اجتماعی بزنید. این نتیجه‌ی چیست؟ نتیجه اعمال ستم‌گری‌های قومی و مذهبی طالبان عمامه‌دار و نکتایی‌دار است که مردم امکان هرگونه همزیستی مسالمت‌آمیز اقوام را منتفی می‌دانند و فکر می‌کنند که با تجزیه از وضعیت وحشتناک کنونی رهایی خواهند یافت.

همچنین بخوانید: حقانی: جامعه جهانی با در نظرداشت اصل بی‌طرفی باید با افغان‌ها همکاری نماید

نکته دیگری را که می‌خواهم بگویم این است که عامل اصلی تکوین تفکر تجزیه‌طلبی در افغانستان ناسیونالیسم قومی افغانی است. ناسیونالیسمی که مبتنی بر حذف و طرد اقوام و درجه‌بندی آن‌ها به شهروندان درجه اول و دوم می‌باشد. این تفکر افغانستان را به سوی تجزیه سوق داده است. جلوگیری از تجزیه ممکن نیست مگر با با اصلاح این سیاست‌ها و برداشتن این مرزهای نامرئی.

متاسفانه سیاست‌های طالبان باعث ضخیم‌ترشدن این مرزها گردیده است. با شعار نمی‌شود افغانستان را از تجزیه نجات داد. اگر طرفدار افغانستان واحد هستید، حکومتی بسازید که همه در آیینه آن خود را ببینند و کسی احساس کهتری و فرودستی و شهروند درجه چندم بودن در آن نکند.

نوشته های مرتبط :