فوتبال بهمنزله پرطرفدارترین ورزش جهان، بیشتر از هر مساله دیگری میتواند باعث افزایش حس ملیگرایی میان شهروندان یک کشور شود. موفقیت تیمهای ملی فوتبال در سطح بینالملل منجر به افزایش همبستگی ملی میشود و حتا شکستها نیز در بسا مواقع باعث یکجا شدن و همسو شدن جمعی در داخل کشورها میگردد. این مساله در مواردی میتواند حتا از مرز یک کشور فراتر رود و کشورهای دیگری را نیز در این احساس شریک سازد. مخصوصا زمانی که کشورهای دارایی هویت مشترک و موقعیت منطقهای مشترک باشند، این احساس میتواند بهمراتب قویتر و عمیقتر باشد.
افغانستان، ایران و تاجیکستان کشورهای دارایی ریشههای مشترک از جمله زبان، فرهنگ، دین و حتا کوچکترین رسم و رواجها هستند؛ بااینحال کمتر افتاده که این سه کشور بتوانند حس مشترکی را از یک اتفاق خوب تجربه کنند.
جدیدا، افزایش فعالیتها در شبکههای اجتماعی این حس را تقویت کرده است و ما شاهد شادمانی بسیاری مخصوصا در عرصه ورزش هریک از این کشورها بودهایم.
برد تیم ملی فوتبال تاجیکستان در برابر امارات در جام ملتهای آسیا، فراتر از شهروندان این کشور برای مردم افغانستان و ایران نیز مایه خوشحالی و شادمانی بود. رسانهها و کاربران فضای مجازی هر دو کشور افغانستان و ایران به شکلی بیسابقهای پیروزی تاجیکستانیها را گرامی داشتند و با آنها احساس شادمانی کردند.
در همین حال، برد روز گذشتهی تیم ملی ایران در برابر جاپان، بار دیگر این حس همگرایی را تازه کرد و افغانستانیها و تاجیکستانیها باهم در شبکه اجتماعی این پیروزی را جشن گرفتند.
پیروزی تیمهای فوتبال ایران و تاجیکستان در رقابتهای اخیر، نشان میدهد که ظرفیت همگرایی عمیقی میان فارسیزبان وجود دارد. هرچند این همگرایی به لحاظ زبانی و فرهنگی، میان فرهنگیان سه کشور موجود است اما احساس همگرایی با ورزش که نسل کنونی بیشتر میتوانند با آن با جهان ارتباط برقرار کنند، نشاندهندهی همان ظرفیت است. و میتواند در آینده تأثیر مثبتی روی ایجاد فضای مشترک سه کشور بگذارد.
بسیاری از افغانستانیها، از پیروزی ایران در برابر جاپان در شبکههای اجتماعی ابراز خرسندی کردند.
یکی از کاربران نوشته است: برای اولین بار تیم فوتبال ایران توانست در رقابتهای قهرمانی آسیا، جاپان را شکست دهد. مردم ما با مردم ایران سنخیتها و مشترکات فراوانی دارند که بزرگترین آن زبان پارسی است. مطمئنا از این پیروزی خوشحال شدیم و اين دست آورد بزرگ را به ملت دوست و همسایه خود تبریک میگویم. همینگونه کاربر افغانستانی دیگری نوشته است: نبرد دو غول آسیا را ایران برد. ایران جاپان مقتدر را، رقیب دورانش را زمینگیر کرد. زمینگیر کرد تا از یکسو انتقام دور رفت را از ساموراییها گرفته باشد و از سوی دیگر با غلبه بر این حریف بزرگ، با شایستهگی راهی مرحلهی نیمهنهایی شود.
بله ایران برد تا نمایندگان غرب آسیا یکی پی دیگری سکان اقتدار فوتبال قارهی کهن را در اختیار بگیرند. چه فوتبالی! چه ابهتی! چه عظمتی! چه بازگشت باشکوهی! به مردم ایران برای این تیم فوقالعادهی شان مبارک است.
ناگفته نماند که ایرانیها نیز بیش هر کس دیگری برای پیروزی مردم افغانستان خوشحال بوده اند و همواره در اتفاقات خوب و بد با مردم افغانستان احساس همبستگی کرده اند.
در اخیر میتوان گفت که ورزش در کل و فوتبال بهصورت خاص میتواند در ایجاد تقویت حس ملی و منطقهای موثر باشد و در این میان کشورهای دارایی ارزشهای مشترک میتوانند از آن بهرهی بیشتری ببرند.
هرچند با توجه به مشترکات زبانی و فرهنگی میان افغانستان، ایران و تاجیکستان نیازی به نیروی محرکهای دیگری برای ایجاد همگرایی نیست اما دراین میان باید از فرصتهای دیگری همانند ورزش نیز برای تقویت اشتراکات مان بهره ببریم.