عاملان حمله بر شیعیان کیست، طالبان یا مخالفان؟

دسته: تحلیل
نویسنده: ضیا ضیایی
1402/11/01
1:00 ب.ظ
بازدید: 14

پایگاه خبری تحلیلی روایت : در چند روز اخیر دو کلیپ تصویری از اعترافات دو فرد در فضای مجازی از سوی ط.البان منتشر شده است.در این ویدیو دو نفر که گذشته نظامی دارند، به حمله بر برچی سیتی سنتر در هفته گذشته که منجر به کشته و زخمی شدن حدود ۲۰ نفر شد، اعتراف می‌کنند.این دو نفر که یکی خود را از قوم سادات و دیگری از قوم هزاره و افرادی نزدیک به محمد محقق رهبر حزب وحدت مردم معرفی می‌کنند، در مقابل ویدیو به پرسش‌های بازجوی طالبان، خود را از ولایت بامیان معرفی کرده و اذعان می‌کنند که حمله در مقابل برچی سنتر را طراحی و اجرا کرده‌اند.بااین‌وجود اما سوال اساسی این است که پشت قضیه کشتار شیعیان و هزاره‌ها کیست؟ طالبان یا مخالفان؟ برای تحلیل این موضوع به چند مورد اشاره می‌کنیم:

در چند روز اخیر دو کلیپ تصویری از اعترافات دو فرد در فضای مجازی از سوی ط.البان منتشر شده است.

در این ویدیو دو نفر که گذشته نظامی دارند، به حمله بر برچی سیتی سنتر در هفته گذشته که منجر به کشته و زخمی شدن حدود ۲۰ نفر شد، اعتراف می‌کنند.

این دو نفر که یکی خود را از قوم سادات و دیگری از قوم هزاره و افرادی نزدیک به محمد محقق رهبر حزب وحدت مردم معرفی می‌کنند، در مقابل ویدیو به پرسش‌های بازجوی طالبان، خود را از ولایت بامیان معرفی کرده و اذعان می‌کنند که حمله در مقابل برچی سنتر را طراحی و اجرا کرده‌اند.

بااین‌وجود اما سوال اساسی این است که پشت قضیه کشتار شیعیان و هزاره‌ها کیست؟ طالبان یا مخالفان؟ برای تحلیل این موضوع به چند مورد اشاره می‌کنیم:

اول: حملات بر شیعیان و هزاره‌ها از چند سال بدین‌سو صورت می‌گیرد. نخستین حمله سازمان‌یافته در سال ۹۰ و در زیارت منسوب به ابوالفضل در منطقه مرادخانی کابل صورت گرفت. پس‌ازاین حمله، شیعیان و هزاره در نقاط مختلف افغانستان به‌صورت سازمان‌یافته هدف قرار گرفتند. بسیاری از این حملات را گروه تروریستی داعش بر عهده گرفت؛ اما درعین‌حال بسیاری از حملات دیگر همچنان سرپوشیده ماند. دولت سابق طالبان را متهم می‌کرد و طالبان هم از بار مسئولیت این حملات شانه خالی می‌کردند. ولی آنچه مبرهن بود، بسیاری از این حملات از سوی گروه‌های همسو با طالبان انجام شد. طالبان متهم اصلی کشتن شکریه‌ تبسم بود. همچنین ده‌ها فرد هزاره و شیعه را در شاهراه مرگ (جلریز) سر بریدند. ولی با آن‌هم و اتهامات مطرح‌شده، بسیاری از حملات بدون هیچ سرنخی همچنان مستور باقی ماند.

همچنین بخوانید: طالبان یک سرباز «نابینا»ی پولیس حکومت پیشین را در پکتیکا تیرباران کردند

دوم: در ویدیوی اعترافی از دو فردی که مسئولیت حمله اخیر غرب کابل را بر عهده می‌گیرند، این دو فرد خود را از نظامیان نظام جمهوریت معرفی می‌کنند. فرد دومی خود را مصطفی و از ولایت بامیان و از افرادی نزدیک به نام جنرال خدایداد‌ از زیرمجموعه و نزدیکان محمد محقق، رهبر حزب وحدت مردم افغانستان می‌گوید. به اذعان این فرد حملات غرب کابل به دستور محقق و در گروهی به نام (روشنایی) برای متشنج ساختن اوضاع هم‌زمان با بازداشت دختران در غرب کابل صورت گرفته است. درحالی‌که هیچ مبنا و سندی راجع به دست داشتن محمد محقق به‌صورت مستقیم و واضح ارائه نمی‌شود، اما بازجو اصرار دارد که پای افرادی مانند محقق به این ماجرا کشانیده شود.

سوم: مهم‌ترین نکته درزمینه‌ی حملات غرب کابل و ضبط و نشر اعترافات اخیر، عدم اصالت و آزادی این اعتراف است. معلوم نیست که این اعترافات تحت چه شرایطی و در کجا ضبط شده است. فارغ از این‌که بسیاری از مواضع محمد محقق در بیست سال گذشته قابل دفاع نیست، اما یکی از موارد که در اذهان تداعی می‌شود این است که این اعترافات با دو هدف می‌تواند صورت گرفته باشد. یکی بدنام کردن بیشتر محمد محقق برای این‌که بیشتر از این، از نظام طالبان انتقاد نکند و به‌نوعی ایشان را در مقابل مردم شیعه و هزاره قرار دهد. دوم هم این‌که معرفی یک سید به‌عنوان مجری عملیات برچی سنتر، یعنی دامن زدن به اختلافات قومی بین شیعیان. کما اینکه بعد پخش اعترافات فردی که خود را از قوم سادات و از بامیان معرفی کرد، بسیاری از آدم‌های عقده‌مند، قوم سادات را نشانه گرفتند و توهین‌های همیشگی را نثار کردند.

همچنین بخوانید: «جبهه مقاومت ملی» از حملاتی علیه طالبان در لغمان، بدخشان و قندوز خبر داد

بااین‌وجود اما حملات بر شیعیان و هزاره‌ها قبل از این‌که از درون جامعه صورت بگیرد و گرفته باشد، قطعا از سوی برخی حلقات طالبان و عمال آن‌ها رهبری و طرح‌ریزی می‌شود. هرچند که در سیاست و نزد سیاسیون معامله‌گر، خون مردم کمترین ارزش را ندارد ولی طالبان برای ادامه سیاست‌ها و سلطه قومی‌شان نیاز به اختلاف‌افکنی و تشدید اختلافات قومی دارند. ازاین‌رو اگر قبلا حملات را گروه‌های همسو با طالبان برای تضعیف حکومت وقت بر عهده می‌گرفتند، اکنون طالبان تلاش دارند به شکاف‌های قومی دامن بزنند.

نوشته های مرتبط :