تطهیرگران در سال نخست تسلط طالبان، تصویر یکی از جنگ‌جویان این گروه را در شبکه‌های اجتماعی دست به دست می‌کردند که او را در داخل یک کتاب‌فروشی در حال خواندنِ کتاب نشان می‌داد.
تطهیرگران می‌گفتند که این نشانه تغییر ماهیت طالبان از یک گروه جنگی به یگ گروه مدنی است؛ گروهی که اسلحه را کنار گذاشته و می‌خواهد کتاب بخواند.
کتاب و کتاب‌خوانی، عامل اساسی در تحول و رشد و بلوغ فکری جوامع و افراد می‌باشد. یکی از مزیت‌های کتاب‌خوانی، ترویج فرهنگ خودانتقادی است. خواندن کتاب باعث می‌شود که آدمی به عقاید، باورها و رفتارهای خود نگاه انتقادی انداخته و در آن‌ها تجدید نظر و یا علیه آن‌ها عصیان کند.
طالبان نیز اگر از دو سال قبل که وارد کابل شدند، کتاب می‌خواندند، امروزه کاملا تغییر کرده بودند و می‌توانستند هم با جهان و با مردم افغانستان تعامل کنند و در فرهنگ شهرنشینی کشور جذب و ادغام شوند.
متاسفانه، بر خلاف آن‌چه که تطهیرگران پیش‌بینی می‌کردند، این گروه نه تنها در دو سال گذشته به کتاب‌خوانی روی نیاوردند، بلکه دیده می‌شود با کتاب و انتشارات دشمنی هم می‌کنند.
دیروز گزارش‌هایی در رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی منتشر شد مبنی بر این‌که طالبان هزاران جلد کتاب را از کتاب‌فروشی‌ها و انتشارات‌های موجود در کابل جمع‌آوری و مصادره کرده‌اند.
در گزارش رسانه‌ها آمده است که طالبان تا هنوز تنها از انتشارات سعید ۱۱ هزار جلد، از انتشارات امیری حدود ۱۰ هزار جلد و از انتشارات مقصودی و نشر واژه هم هزاران جلد کتاب مصادره کرده است.
کتاب‌فروشان در گفتگو با رسانه‌ها گفته‌اند که روند جمع‌آوری کتاب‌ها از کتاب‌فروشی‌ها توسط استخبارات طالبان به شدت ادامه دارد و احتمالا در روزهای آینده هزاران جلد کتاب دیگر نیز مصادره خواهد شد.
دشمنی طالبان با کتاب و فرهنگ کتاب‌خوانی از همان نخست نیز قابل پیش‌بینی بود. زیرا این گروه، از آن دسته گروه‌هایی است که تک‌منبعی‌اند. این‌ها جز کتاب‌هایی را که در مدارس دیوبند خوانده می‌شوند، کتاب‌های بقیه نویسندگان را قبول ندارند. در دور اول حکومت طالبان، حتا به کتاب‌های یوسف قرضاوی نیز اجازه داده نمی‌شد.
رهبران طالبان، متاسفانه آن قدر کهنه‌فکراند که باورم نمی‌شود در عمر خود روزنامه و مجله خوانده باشند. وحید مژده از قول ملاحسن، رییس‌الوزرای کنونی طالبان، نقل قول می‌کند که در همه عمر خود حتا یک صفحه روزنامه نخوانده است.
این‌ها در واقع، «عالم» کسی را می‌دانند که نزد بعضی شیوخ اندک صرف، نحو، تفسیر، حدیث، فقه و اصول فقه خوانده باشد. کسانی که علوم مدرن را خوانده باشند، از منظر این‌ها عالم نیستند.
افزون بر این، گروه طالبان یک گروه توتالیتار و تمامیت‌خواه است. گروه‌های تمامیت‌خواه در سراسر دنیا در کارنامه خود کتاب‌سوزی را هم دارند.
در آلمان نازی کتاب‌های نویسندگان یهودی جمع‌آوری شده و سوختانده می‌شد. در اتحاد جماهیر شوروی همچنین با کتاب‌های نویسندگانی که مارکسیست نبودند، دشمنی صورت می‌گرفت.
حکومت طالبان هم یک حکومت ایدیولوژیک و توتالیتار است. این‌ها هم با کتاب و مجله و روزنامه دشمنی دارند.
به همین دلیل، از روزی که این‌ها به قدرت رسیده است وضعیت بازار کتاب و کتاب‌فروشی در کابل کاملا افت کرده و انتشارات‌ها همه ورشکست شده اند.
وقتی در جامعه‌ای بازار کتاب و کتاب‌خوانی افت کند، معنایش این است که در آن جامعه دیگر آگاهی و دانایی قدر نمی‌بیند. افغانستان زیر سلطه طالبان متاسفانه دچار چنین روزی شده است.
