قرار است ۲۸ دلو سال جاری یک نشست بینالمللی در باره افغانستان با اشتراک نمایندگان ویژهی کشورها در امور این کشور، در دوحه برگزار شود.
هدف از این نشست، رسیدن به رویکرد واحد و انسجام رویکرد کشورهای مختلف در قبال افغانستان و پرداختن به ارزیابیهای مستقل در مورد این کشور خوانده شده است.
مولوی عبدالکبیر، معاون سیاسی رییسالوزرای طالبان، گفته است که نماینده این گروه نیز به این نشست دعوت شده است.
این در حالی است که چند روز قبل جناحهای مخالفان طالبان با صدور اعلامیهای خواسته بودند که نمایندگان آنها نیز به نشست دعوت شوند، اما تا هنوز از دعوت آنها خبری نیست.
البته را این نیز باید اضافه کرد که در هفتهی جاری طالبان نیز میزبان نشستی در کابلاند که در آن نمایندگان کشورهای چین، روسیه، ایران و پاکستان اشتراک خواهند کرد.
آنچه را که برگزاری این نشستها نشان میدهد این است که تلاشهای بینالمللی و منطقهای برای حل سیاسی معضل افغانستان و پایانبخشیدن به بنبست سیاسی که پس از تسلط مجدد طالبان در ۱۵ اگوست سال ۲۰۲۱ در کشور به وجود آمده است، شدت یافته است.
بنُبست سیاسی در افغانستان هنگامی به وجود آمد که طالبان بر خلاف مواد قطعنامهی شورای امنیت سازمان ملل از طریق نظامی وارد کابل شدند. شورای امنیت سازمان ملل پیش از سقوط جمهوریت هشدار داده بود که حکومتی را که از راه نظامیگری و جنگ در افغانستان به قدرت برسد، بهرسمیت نخواهد شناخت.
به همین دلیل، با آنکه از تسلط طالبان در افغانستان بیشتر از دوسال میگذرد، هیچ کشوری هنوز حکومت این گروه را بهرسمیت نشناخته است.
جامعه جهانی و کشورهای منطقه، بهرسمیتشناسی حکومت طالبان را مشروط کردهاند به تشکیل حکومت فراگیر ملی، رعایت حقوق زنان و قطع رابطه با تروریسم بینالمللی.با گذشت دوسال از حکومت طالبان، نمایندگان کشورها برای بار دوم در دوحه گردهم میآیند تا ارزیابیهای مستقل خود را از وضعیت افغانستان ارایه کرده و در رویکردهای خود در قبال افغانستان به وحدت و انسجام دست یابند.
نکتهای را که من میخواهم در اینجا رویش تاکید کنم، لزوم دعوت از مخالفان طالبان در چنین نشستها است.
اگر قرار است در این نشستها روی حل معضل افغانستان گفتگو صورت گیرد، باید از مخالفان طالبان نیز دعوت شود.
جامعه جهانی و سازمان ملل نباید اشتباهی را که در بُن مرتکب شدند، در حال حاضر تکرار کنند. یکی از مهمترین اشتباهات جامعه جهانی و سازمان ملل در کنفرانس بُن در سال ۲۰۰۱، عدم دعوت از طالبان بود.
در آن زمان جامعه جهانی تصور میکرد که بدون حضور گروه مخالف (طالبان) نیز میتوانند در افغانستان یک حکومت با ثبات را تشکیل بدهند.
چند سالی نگذشته بود که دوباره طالبان از پناهگاههای خود در مناطق سرحدی پاکستان بیرون شده و مشکلات بزرگی را خلق کردند و تا اینکه دوباره به قدرت رسیدند.
در حکومت قبلی، همهی جناحهای سیاسی و قومی حضور داشت، اما طالبان نبودند. اما در حکومت طالبان تنها این گروه است و همه اقوام و جناحهای سیاسی حذف گردیده است.
وقتی آن حکومت تنها با نادیدهگرفتن طالبان نتوانست دوام یابد، آیا حکومت طالبان با حذف همه اقوام و جناحهای سیاسی میتواند دوام یابد؟! هرگز.
بنابراین، ضرورت است که سازمان ملل و جامعه جهانی در نشست دوحه هم مخالفان طالبان را دعوت کند و هم از مطالبه تشکیل حکومت فراگیر ملی عقبنشینی ننماید.