۹۹۰ روز از زمانی که طالبان دختران بالاتر از صنف ششم را از رفتن به مکتب محروم کردهاند، میگذرد و این محرومیت همچنان ادامه دارد. درحالیکه جامعه جهانی منتظر نشست دوحه در ماه جاری است تا بار دیگر با طالبان در مورد مسائل مختلف ازجمله آموزش دختران گفتگو کند، کاربران شبکههای اجتماعی در افغانستان کارزاری را برای به پایان رساندن این ممنوعیت ظالمانه به راه انداختهاند.
کاربران شبکههای اجتماعی با استفاده از هشتکها برای آموزش دختران انزجار خود را از این سیاست تبعیضآمیز طالبان ابراز میکنند. آنها تأکید میکنند که ممانعت از تحصیل ۴.۳ میلیون دختر، ضایعهای جبرانناپذیر برای آینده خودشان، خانوادههایشان و کل کشور است.
این کارزار در حالی به راه افتاده است که حدود ۵۳۰ روز نیز از محرومیت دختران از رفتن به دانشگاهها میگذرد. طالبان پس از تسلط بر افغانستان در ماه اگست ۲۰۲۱، ابتدا دختران بالاتر از صنف ششم را از رفتن به مکتب محروم کردند و سپس در سال دوم حاکمیت خود، دانشگاهها را نیز به روی دختران بستند.
این ممنوعیتها که نقض آشکار حقوق بشر هستند، پیامدهای ویرانگری بر زندگی دختران و زنان افغانستان داشته است. بسیاری از آنها از افسردگی و بیماریهای روانی رنج میبرند و خشونتهای خانوادگی نیز افزایش یافته است. علاوه بر این، محرومیت از آموزش، آینده این دختران را به خطر انداخته و مانع از آن میشود که آنها به ظرفیت کامل خود دست پیدا کنند.
باوجود وعدههای قبلی، طالبان تاکنون هیچ اقدامی برای لغو این ممنوعیتها انجام ندادهاند. جامعه جهانی بارها طالبان را به احترام به حقوق بشر، ازجمله حق آموزش دختران، فراخوانده است؛ اما طالبان تاکنون به این درخواستها بیتوجهی کردهاند.
درحالیکه نشست دوحه فرصتی برای بحث در مورد این موضوع حیاتی است، اما بدون تعهد واقعی از سوی طالبان، بعید است که شاهد پیشرفتی باشیم. تقاضای مردم افغانستان از جامعه جهانی این است که باید از تمام ابزارهای خود برای فشار بر طالبان جهت لغو این ممنوعیت ظالمانه و تضمین حق آموزش برای همه دختران و دیگر حقوق اساسی مردم افغانستان استفاده کند.
علاوه بر تلاشهای جامعه جهانی، ضروری است که مردم افغانستان نیز به نفع دختران صدا بلند کنند.
باید خاطرنشان کرد که علاوه بر محرومیت میلیونها دختر از حق آموزش، ممنوعیت طالبان برای تحصیل دختران، پیامدهای هولناکی برای افغانستان به بار آورده است که در نشستهای قبلی دوحه بهطور کامل موردتوجه قرار نگرفته است. مهمترین عواقبی که این مسئله برای افغانستان پدید خواهد آورد قرار زیر است:
۱- گزارشها نشان میدهد که محرومیت از آموزش میتواند منجر به افسردگی، اضطراب، انزوا و حتی خودکشی در دختران شود. این موضوع بهنوبهی خود، پیامدهای منفی بر سلامت روان خانوادهها و جامعه بهطورکلی خواهد داشت.
۲- بر اساس گزارشهای منتشرشده از سوی نهادهای پزشکی و سازمانهای جهانی، منع تحصیل زنان و افزایش خشونت خانگی علیه آنها ارتباط مستقیمی وجود دارد. دختران بازمانده از تحصیل بیشتر در معرض خطر ازدواج زودهنگام و اجباری، خشونت جسمی و جنسی و همچنین استثمار قرار دارند.
۳- زنان تحصیلکرده سهم بسزایی در توسعه اقتصادی جوامع ایفا میکنند. با محرومیت دختران از آموزش، جامعه افغانستان از ظرفیت عظیم نیروی انسانی تحصیلکرده و متخصص زنان محروم میشود. این امر بهنوبه خود، فقر را افزایش داده و مانع از رشد و پیشرفت اقتصادی کشور خواهد شد.
۴- با ادامه این وضعیت، بسیاری از خانوادههای افغانستانی که به آینده دختران خود در افغانستان امیدی ندارند، مجبور به مهاجرت و ترک کشور خواهند شد. این امر به «فرار مغزها» و از دست رفتن سرمایههای انسانی ارزشمند افغانستان منجر میشود.
۵- ممنوعیت تحصیل دختران نقض آشکار حقوق بشر و حقوق بنیادی زنان و کودکان است. این موضوع افغانستان را در انزوای بینالمللی قرار داده و اعتبار این کشور را نزد جهان به صفر تقرب داده است.
۶- اگر دختران امروز از آموزش محروم شوند، نسل بعدی نیز در معرض خطر بیسوادی و محرومیت قرار خواهند گرفت. این چرخه معیوب، افغانستان را در باتلاق فقر، ناامنی و توسعهنیافتگی گرفتار خواهد کرد.