روز گذشته یک رسانه پاکستانی در گزارشی از شکست تلاش‌ها برای ایجاد گروه تماس منطقهیی برای افغانستان خبر داد.
تشکیل گروه تماس منطقهیی، پیشنهاد آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان‌ملل متحد پس از نشست دوروزه‌‌ای دوحه بود که به تاریخ ۱۸ و ۱۹ فبروری به میزبانی دبیرکل سازمان‌ملل متحد با حضور نمایندگان ۲۵ کشور جهان و جامعه‌ی مدنی افغانستان در قطر برگزتحریریه روایتار شد.
محور اصلی این نشست، تعیین نماینده‌ی ویژه سازمان‌ملل برای افغانستان بود، اما چنین نماینده‌ای تعیین نشد و گوترش در پایان نشست اعلام کرد که درزمینه‌ی تعیین نماینده، یک سلسله مشوره‌هایی انجام خواهد داد. طالبان مخالف تعیین نماينده‌ی ویژه هستند و به همین منظور نیز در نشست سازمان ملل در دوحه شرکت نکردند.
هم‌زمان، دبیرکل سازمان‌ملل متحد در نشست دوحه، پیشنهاد تشکیل یک گروه تماس درباره‌ی افغانستان را داد. طبق این پیشنهاد، قرار بود این گروه با حضور همسایگان نزدیک افغانستان و سایر ذینفعان مرتبط تشکیل شود.
گزارش روز گذشته رسانه پاکستانی به‌وضوح نشان می‌دهد که عدم تشکیل گروه تماس منطقهیی برای افغانستان به دلیل عدم اجماع کشورها و مخالفت پاکستان با حضور هند در این گروه بوده است.
این مخالفت ریشه در تنش‌های دیرینه بین دو کشور هند و پاکستان از یک‌سو و تیره شدن روابط پاکستان با طالبان و نزدیکی دولت هند با این گروه می‌تواند داشته باشد.
همان‌طور که در گزارش آمده، روابط پاکستان با طالبان برخلاف گذشته، به دلیل حمایت طالبان از گروه هراس افگن در پاکستان، تیره است؛ اما هند در ماه‌های اخیر، تعامل خود با طالبان را بیشتر کرده است. این امر، ظاهراً نگرانی‌های پاکستان را تشدید کرده و این کشور را مصمم کرده تا از حضور هند در گروه تماس منطقهیی جلوگیری کند.
به‌صورت عموم عدم تشکیل گروه تماس منطقهیی برای افغانستان می‌تواند پیامدهای منفی متعددی برای این کشور داشته باشد:
تداوم بی‌ثباتی و ناامنی: گروه تماس منطقهیی می‌توانست به‌عنوان یک پلتفرم برای کشورهای منطقه و سازمان ملل، برای همکاری در جهت صلح و ثبات در افغانستان عمل کند. عدم تشکیل این گروه می‌تواند به معنای تداوم بی‌ثباتی و ناامنی در افغانستان باشد، به‌ویژه با توجه به افزایش فعالیت گروه‌های تروریستی مانند داعش و القاعده.
انزوای بیشتر افغانستان: عدم تشکیل گروه تماس منطقهیی می‌تواند افغانستان را بیشتر منزوی کند و تلاش‌های این کشور برای جلب حمایت بین‌المللی را دشوارتر کند. این انزوا می‌تواند به وخامت بیشتر اوضاع اقتصادی و بشردوستانه در افغانستان که هم‌اکنون در شرایط وخیمی قرار دارد، بیانجامد.
افزایش نفوذ بازیگران خارجی: خلای ناشی از عدم تشکیل گروه تماس منطقهیی می‌تواند فرصتی برای بازیگران خارجی مانند آمریکا، روسیه و چین و همچنان پاکستان و هند باشد تا نفوذ خود را در افغانستان افزایش دهند. این امر می‌تواند افغانستان را به خطر اندازد و ثبات منطقه را نیز تهدید کند.
تضعیف روند صلح: گروه تماس منطقهیی می‌توانست به‌عنوان یک ابزار مهم برای پیشبرد روند صلح در افغانستان عمل کند. عدم تشکیل این گروه می‌تواند به معنای تضعیف این روند و افزایش احتمال درگیری بیشتر باشد. صلح و ثبات در افغانستان برای کل منطقه از اهمیت حیاتی برخوردار است و عدم دستیابی به آن می‌تواند پیامدهای ناگوار برای کل منطقه به همراه داشته باشد.
افزایش یکه‌تازی طالبان: ازآنجایی‌که بیشتر کشورهای منطقه از قدرت‌گیری و خیره‌سری طالبان نگران هستند، گروه تماس می‌توانست به افزایش فشار بیشتر و تغییر سیاست آن‌ها در قبال قضایای افغانستان موثر باشد. عدم شکل‌گیری این گروه، می‌تواند همچنان برافزایش خیره‌سری و یکه‌تازی طالبان کمک کند.
عدم تشکیل گروه تماس منطقهیی برای افغانستان یک چالش جدی برای تغییر وضعیت در این کشور و کل ثبات منطقه است. این امر نشان‌دهنده تنش‌های دیرینه بین پاکستان و هند و رقابت‌های کشورهای دیگر منطقه است که همچنان مانعی بر سر راه همکاری منطقهیی برای حل مشکلات افغانستان است.
