پشت پرده دعوت امریکا از “امرالله صالح”

دسته: تحلیل
نویسنده: ضیا ضیایی
1403/09/15
11:17 ق.ظ
بازدید: 155

پایگاه خبری تحلیلی روایت : اخیرا دعوت تیم برچت، عضو مجلس نماینده‌گان ایالات متحده امریکا، از امرالله صالح، معاون پیشین ریاست جمهوری افغانستان، برای سفر به امریکا سروصدای زیادی را در رسانه‌ها و فضای مجازی خلق کرده است. شماری این دعوت را بسیار بزرگنمایی نموده و این‌که قرار است سرنوشت آینده افغانستان در سفر صالح به امریکا نوشته شود؛ آن سو اما کسانی‌که با سیاست امریکا، گذشته امرالله صالح و پچیدگی اوضاع افغانستان آشنا هستند، این دعوت را مسئله عادی و بدون دست‌آورد عنوان نموده اند.

اخیرا دعوت تیم برچت، عضو مجلس نماینده‌گان ایالات متحده امریکا، از امرالله صالح، معاون پیشین ریاست جمهوری افغانستان، برای سفر به امریکا سروصدای زیادی را در رسانه‌ها و فضای مجازی خلق کرده است. شماری این دعوت را بسیار بزرگنمایی نموده و این‌که قرار است سرنوشت آینده افغانستان در سفر صالح به امریکا نوشته شود؛ آن سو اما کسانی‌که با سیاست امریکا، گذشته امرالله صالح و پچیدگی اوضاع افغانستان آشنا هستند، این دعوت را مسئله عادی و بدون دست‌آورد عنوان نموده اند.
با این وجود چند مسئله راجع به این دعوت و در این مقطع قابل توجه است:
۱. تیم برچت، عضو مجلس نمایندگان امریکا و از اعضای کمیته روابط خارجی این مجلس، از حامیان ترامپ است. به عبارتی او از جمهوری خواهان دو آتشه است و دنیا را بر مبنای سلطه اقتصادی امریکا با تکیه بر اقتدار نظامی می بیند. دعوت این نماینده جمهوری خواه از آقای صالح بیشتر از آن‌که به نفع جبهات ضد طالب و حتی به نفع شخص آقای صالح باشد، بیشتر یک آگاهی یافتن و آشنایی به وضعیت افغانستان تحت کنترل طالبان از دید استخباراتی است. زیرا این نماینده مجلس امریکا با این‌که عضو تیم ترامپ است، اما قدرت اجرایی و نفوذ آنچنانی در سیاست ندارد. بنابر این این سفر اهمیت حیاتی در رویکرد امریکای تحت کنترل ترامپ را که به نفع مخالفان طالب رقم بخورد، تضمین نمی کند.
۲. چند ماه پیش مک کال رئیس کمیته خارجی مجلس نمایندگان امریکا از احمد مسعود برای سفر به امریکا دعوت کرد. هرچند این سفر و نشستی که قرار بود احمد مسعود با این مقام امریکایی به صورت حضوری داشته باشد، ظاهرا به صورت آنلاین انجام شد. با این حرف اصلی این‌که این دعوت‌ها به نوعی بازی سیاسی است تا همسویی و همراهی با جبهات ضد طالب از جمله جبهه مقاومت. شاید یکی از دلایل دعوت از شخصیت های مخالف طالبان از سوی امریکا، دور کردن آن از کشورهای منطقه و همچنین امیدوار نگه داشتن به امریکا باشد. البته این را هم فراموش نکنیم که اخیرا امریکا از افرادی مخالف طالبان که از رویکرد این کشور در مواجهه با مسئله افغانستان انتقاد کرده اند، دعوت کرده و یا با آنان دید و بازدید داشته است.
۳. در سه سال گذشته دولت امریکا مانع ورود رهبران ضد طالب به این کشور شده است. براساس گزارش ها امریکا برای بسیاری از رهبران جبهات مخالف طالبان از جمله احمد مسعود با وجود درخواست های مکرر، ویزا صادر نکرد. اما در چند ماه اخیر و پس از اعلام روسیه مبنی بر احتمال حذف نام رهبران طالبان از لیست سیاه و سفر هیئت بلند پایه این کشور به کابل، امریکا به رهبران ضد طالب چراغ سبز نشان داده است. در سه سال گذشته کشورهای منطقه و جهان در رقابت بر سر نفوذ بر طالبان باهم به شدت در رقابت بوده اند. امریکا با بسته‌های دالر و کشورهای همسایه و منطقه با اعطای امتیازات سیاسی تلاش کرده طالبان را جذب عمق استراتژیک شان کنند.
بر همین مبنا به نظر می رسد که کشورهای منطقه و جهان تصمیم دارند که از جبهات ضد طالبان به عنوان مهره بازی استفاده کنند.
۴. دعوت از امرالله صالح حتی اگر در خوش بینانه ترین حالت یک بازی استخباراتی از سوی امریکا نباشد، هیچ تاثیر گذاری روی وضعیت کشور منجمله طالبان و مهم تر از آن انسجام و تقویت و هماهنگی مخالفان ندارد. زیرا اولا آقای صالح یک چهره غیر قابل اعتماد بین سیاسیون است. همه به او به عنوان یک مهره مرموز غیر قابل اتکا نگاه می کنند. سیاسیون مخالف طالبان می دانند که او در دفاع از غنی که به قول معروف در سال‌های اخیر جنایات و خیانت‌های را مرتکب شد، سنگ تمام گذاشت. از سویی هم صالح هیچ جایگاهی بین مردم افغانستان ندارد. او از پشتیبانی یک فیصدی کمی از تاجیکان هم برخوردار نیست. بنابر این دعوت از صالح برای هیچ یک از دو بخش سیاسیون و مردم اهمیت چندانی ندارد.
۵. از سوی دیگر بازی چندگانه امریکا و فتنه انگیزی این کشور در قضیه افغانستان برای کمتر کسی پوشیده است. اگر به گذشته برگردیم، می‌بینیم پس از کنفرانس بن و تشکیل دولت جدید در افغانستان به رهبری حامد کرزی، طالبان با شعار مبارزه با اشغال افغانستان توسط نیروهای امریکایی و ناتو و براندازی حکومت افغانستان که دست نشانده خطاب می کردند، دو دهه جنگ را بر مردم افغانستان تحمیل کردند و سرانجام در سال ۱۴۰۰ با خروج سوال برانگیز اشرف غنی و عدم مبارزه با طالبان از سوی ارگان های نظامی کشور این گروه بر افغانستان مسلط شدند.
تسلط طالبان بر افغانستان بر اساس معامله دوحه میان امریکا و طالبان صورت گرفت. در واقع این دونالد ترامپ بود که با گماشتن زلمی خلیل‌زاد به عنوان نماینده این کشور در امور افغانستان و امضای قرارداد دوحه، عملا به طالبان مشروعیت بخشیده و امتیاز داد. پس از ترامپ هم بایدن آن را عملی کرد.با این وجود، پس از تسلط طالبان بر افغانستان روابط پیدا و پنهان امریکای تحت کنترل بایدن با طالبان ادامه داشته است. علاوه بر مذاکرات مستقیم و غیر مستقیم که میان دو طرف در مقاطع مختلف انجام شده، امریکا بیش از ۱۷ میلیارد دالر به طالبان پول نقد داده است. همچنین زمینه چاپ پول و همکاری اقتصادی دیگر با طالبان را ادامه داده است.
از این رو اصل مسئله این می‌شود که برای امریکای تحت کنترل دمکرات‌ها یا جمهوری خواهان، فرقی نمی‌کند که طالبان باشد یا دولت دموکرات یا هر نظام سیاسی دیگر در افغانستان؛ آنچه برای امریکا مهم است، افغانستان نباید حیاط خلوت نظامی چین، روسیه و ایران نباشد. بر همین اساس از یک سو با روابط پنهانی و آشکار و ارسال بسته‌های دالر طالبان را از همسویی کامل و افتادن به دامن رقبای مانند چین، روسیه و ایران بازداشته است. از جانب هم اخیرا با دعوت از بعضی مخالفان طالبان بازی سیاسی شان به پیش می برد.

همچنین بخوانید: اتحادیه اروپا: افغانستان نباید به لانه‌ای برای تروریسم تبدیل شود

نوشته های مرتبط :